เอเอฟพี - กองกำลังรักษาชายฝั่งของญี่ปุ่นเพิ่มมาตรการระมัดระวังเป็นพิเศษ ในวาระครบรอบ 1 ปีที่โตเกียวซื้อหมู่เกาะเซงกากุ/เตี้ยวอี๋ว์ ที่เป็นข้อพิพาทกับจีน ขณะที่สถานการณ์การเผชิญหน้าในบริเวณน่านน้ำดังกล่าวยังเกิดขึ้นสม่ำเสมอ และปักกิ่งกำลังขุ่นเคืองเรื่องใหม่ หลังจากที่ผู้นำในโตเกียวระบุว่า อาจส่งเจ้าหน้าที่ไปประจำบนหมู่เกาะที่อ้างสิทธิ์ทับซ้อนกันอยู่
ความสัมพันธ์ที่อยู่ในภาวะแปรปรวนมิได้หยุด ทวีความเครียดขมึงยิ่งขึ้นในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา โดยมีการเผชิญหน้ากันบ่อยครั้งระหว่างเรือของรัฐบาลสองมหาอำนาจแห่งเอเชีย
ยูมะ มิยาโกะ เจ้าหน้าที่กองกำลังรักษาชายฝั่งของญี่ปุ่นเปิดเผยเมื่อวันพุธ (11ก.ย.) ว่า ได้มีการเพิ่มการระแวดระวังมากขึ้นเนื่องจากวันดังกล่าวเป็นวันครบรอบ 1 ปีที่ญี่ปุ่นซื้อหมู่เกาะเซงกากุ ซึ่งจีนอ้างสิทธิ์เช่นกันและเรียกว่า เตี้ยวอี๋ว์
โตเกียวอ้างในเวลานั้นว่า ที่ต้องซื้อบางเกาะในหมู่เกาะเซงกากุซึ่งเป็นกรรมสิทธิ์ของเอกชนชาวญี่ปุ่นอยู่ ก็เพื่อตัดหน้าไม่ให้กลุ่มชาตินิยมเข้าไปซื้อ แล้วนำไปทำให้สถานการณ์ตึงเครียดยิ่งขึ้น
แต่แล้วการณ์กลับเป็นตรงกันข้าม เพราะการดำเนินการของรัฐบาลญี่ปุ่น กลายเป็นการจุดชนวนการประท้วงต่อต้านญี่ปุ่นทั่วประเทศจีน และปักกิ่งยังประกาศระงับความสัมพันธ์ทางการทูตชั่วคราว ส่งผลกระทบรุนแรงด้านการค้าที่เป็นปัจจัยเศรษฐกิจสำคัญของทั้งสองประเทศ
การเปลี่ยนรัฐบาลในญี่ปุ่นในช่วงปลายปี 2012 ไม่ได้ทำให้สถานการณ์ดีขึ้น เมื่อชินโซ อาเบะ นักชาตินิยมสายเหยี่ยวได้รับเลือกเป็นนายกรัฐมนตรีคนใหม่
สำนักข่าวซินหวาของทางการจีนกล่าวหาว่า อาเบะเอาหูไปนาเอาตาไปไร่ต่อการที่ญี่ปุ่นบิดเบือนการก่ออาชญากรรมสงครามในช่วงก่อนและระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง
วันอังคาร (10) จีนเผยว่า ที่ผ่านมาได้ส่งเรือของทางการแดนมังกรเข้าตรวจการณ์น่านน้ำบริเวณหมู่เกาะเตี้ยวอี๋ว์ รวม 59 รอบ โดยที่ทุกครั้งจะได้รับการเตือนจากเจ้าหน้าที่ญี่ปุ่น และกองทัพของสองประเทศต่างคุมเชิงกันในน่านน้ำและน่านฟ้าระหว่างประเทศ
ในวันอังคารนั้นเอง จีนได้ส่งเรือ 8 ลำไปลอยลำบริเวณน่านน้ำที่เป็นข้อพิพาท และ 4 ลำยังคงจอดอยู่จนถึงวันพุธ
“เราพยายามป้องกันไม่ให้เรือของทางการจีนเข้าสู่น่านน้ำของเรา ด้วยการส่งเรือของเราไปประกบ" มิยาโกะกล่าว
ทั้งนี้ ภายใต้อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทางทะเล ประเทศหนึ่งๆ สามารถขับไล่เรือทางทหารของต่างชาติที่รุกล้ำน่านน้ำของตนเองได้ อย่างไรก็ตาม มิยาโกะยอมรับว่า กฎเกี่ยวกับเรือของทางการชนิดอื่นๆ เช่น เรือของกองกำลังรักษาชายฝั่ง ยังขาดความชัดเจน
“ดังนั้น เราจึงปฏิบัติหน้าที่ตามนโยบายของรัฐบาลคือ ขอให้เรือของจีนออกจากน่านน้ำของเรา”
นอกจากนั้นในวันอังคาร เมื่อถูกซักถามว่า ญี่ปุ่นจะส่งเจ้าหน้าที่ไปประจำบนหมู่เกาะเซงกากุหรือไม่ โยชิฮิเดะ ซูกะ เลขาธิการคณะรัฐมนตรี ตอบว่า รัฐบาลกำลังพิจารณาเป็นทางเลือกหนึ่ง
ทางด้าน หง เหล่ย โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีน ออกมาให้สัมภาษณ์ตอบโต้ทันทีว่า ปักกิ่งกังวลอย่างมากกับคำพูดดังกล่าว
“จีนมีมาตรการในการแก้ไขปัญหาเพื่อปกป้องอธิปไตยเหนือหมู่เกาะเตี้ยวอี๋ว์ที่เด็ดขาด และเราจะไม่ยอมให้ญี่ปุ่นดำเนินการที่ถือเป็นการล่วงละเมิดต่ออธิปไตยของเรา
“ญี่ปุ่นต้องเตรียมพร้อมรับผลจากการยั่วยุนี้”
ญี่ปุ่นเข้ายึดครองหมู่เกาะเซงกากุในปี 1895 โดยที่ขณะนั้นยังไม่มีผู้อ้างสิทธิ์ในหมู่เกาะดังกล่าว และระบุว่า จีนเพิ่งจะมาอ้างสิทธิ์หลังจากค้นพบทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ในบริเวณน่านน้ำนั้นในทศวรรษ 1960
ทว่า ปักกิ่งยืนกรานว่า หมู่เกาะเตี้ยวอี๋ว์เป็นดินแดนของตนมานับร้อยปี แต่ถูกโตเกียวแย่งชิงอย่างผิดกฎหมายในช่วงต้นที่ญี่ปุ่นเริ่มรุกรานทั่วเอเชียและเปิดการรุกรานอย่างรุนแรงที่สุดในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2
