เอเอฟพี - เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน ผู้เปิดโปงโปรแกรมสอดแนมลับสุดยอดของรัฐบาลสหรัฐฯ ออกจากสนามบินกรุงมอสโกแล้วในวันพฤหัสบดี (1 ส.ค.) หลังได้รับอนุมัติลี้ภัยในรัสเซียเป็นเวลา 1 ปี สิ้นสุดช่วงเวลาแห่งการติดค้างอยู่ในโซนทรานซิตของท่าอากาศยานดังกล่าวนานนับเดือน
การตัดสินใจอันน่าประหลาดใจของรัสเซียต่อการอนุมัติคำขอลี้ภัยแก่นานสโนว์เดนอย่างรวดเร็ว ทั้งที่นายอดีตพนักงานสัญญาจ้างของสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ (เอ็นเอสเอ) เพิ่งยื่นเรื่องได้เพียงแค่ 2 สัปดาห์ เสี่ยงเป็นชนวนข้อพิพาททางการทูตกับสหรัฐฯ ซึ่งก่อนหน้านี้เคยออกมาทักท้วงว่าจะรู้สึกผิดหวังอย่างยิ่งหากมอสโกให้ที่ลี้ภัยแก่ชายผู้ที่พวกเขาต้องการตัวรายนี้
“นายสโนว์เดนออกจากท่าอากาศยานเชเรเมตเยโว เขาเพิ่งได้รับเอกสารรับรองว่าตนเองได้รับอนุมัติลี้ภัยชั่วคราวในรัสเซียเป็นเวลา 1 ปี” อนาโตลี คูเชรีนา ทนายความรัสเซียซึ่งคอยให้ความช่วยเหลือนายสโนว์เดนมาโดยตลอดบอกกับเอเอฟพี ขณะที่โฆษกของสนามบินยืนยันว่าอดีตลูกจ้างสำนักข่าวกองกลาง(เอฟบีไอ) เดินทางออกไปนานกว่า 2 ชั่วโมงแล้ว ขณะที่แหล่งข่าวบอกกับสำนักข่าวอินเตอร์แฟ็กซ์ว่าตอนนี้เขาเข้าสู่อาณาเขตของรัสเซียเป็นครั้งแรก
คูเชรีนา เผยว่านายสโนว์เดนเรียกแท็กซี่เดินทางออกจากสนามบินด้วยตนเอง เพื่อหลบหลีกสายตาของสื่อมวลชนที่เกาะติดรายงานข่าวของเขามาตลอดหลายสัปดาห์ พร้อมกันนั้นทนายความรายนี้ซึ่งมีโอกาสพบปะพูดคุยกับนายสโนว์เดนหลายต่อหลายครั้งและช่วยเหลือเขาในการยื่นคำร้องขอลี้ภัยเมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม ยังกล่าวเสริมด้วยว่าที่พักใหม่ของอดีตพนักงานสัญญาจ้างของสำนักงานความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ จะถูกปิดเป็นความลับ ด้วยเหตุผลด้านความปลอดภัย
นายสโนว์เดน วัย 30 ปี เป็นที่ต้องการตัวของทางการสหรัฐฯในข้อกล่าวหาจารกรรม หลังจากเผยแพร่ข้อมูลรายละเอียดโครงการสอดแนมลับสุดยอดของทางการอเมริกา แต่รัสเซียปฏิเสธส่งตัวเขาในฐานะผู้ร้ายข้ามแดนไปยังวอชิงตัน
ระหว่างให้สัมภาษณ์กับสถานีโทรทัศน์รอสซิยา 24 ทนายความคูเชรีนา แสดงสำเนาเอกสารใบอนุญาตให้นายสโนว์เดน ลี้ภัยชั่วคราวในรัสเซียเป็นเวลา 1 ปี พร้อมกับกล่าวว่า “เขาไปยังสถานที่ปลอดภัย ผมหวังว่าพวกคุณจะเข้าใจข้อมูลข่าวสารนี้” เขากล่าว “บางทีเขาอาจไปพักตามห้องเช่าหรือโรงแรม ซึ่งนับตั้งแต่เขาเป็นชายผู้ถูกไล่ตามมากที่สุดบนโลก วันนี้ความเคลื่อนไหวของเขาจึงอยู่บนคำถามด้านความปลอดภัย”
ในเอกสารอนุมัติลี้ภัยชั่วคราวที่ทางสถานีโทรทัศน์นำเสนอมีชื่อนายเอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน โจเซฟ ปรากฏอยู่ข้างๆ กับรูปถ่ายขาวดำของเขา พร้อมระบุวันอนุมัติคือ 31 กรกฎาคม 2013 หมดอายุ 31 กรกฎาคม 2014 และยืนยันโดยสมบูรณ์ด้วยลายเซ็นของนายสโนว์เดน
คูเชรีนา ระบุว่าที่สุดแล้วนายสโนว์เดนจะปรากฏตัวต่อสาธารณชนและให้สัมภาษณ์กับสื่อมวลชนอย่างแน่นอน แต่ตอนนี้นายสโนว์เดนต้องการเวลาปรับตัวก่อน หลังจากติดค้างอยู่ในโซนทรานซิตมานาน
นายสโนว์เดน ติดค้างอยู่ที่โซนทรานซิตของสนามบินเชเรเมตเยโว ทางเหนือของกรุงมอสโก ตั้งแต่เดินทางมาจากฮ่องกงเมื่อวันที่ 23 มิถุนายน ขณะที่การได้รับสถานะผู้ลี้ภัยในรัสเซีย มีขึ้น 2 วัน หลังจากนายทหารสหรัฐฯ แบรดลีย์ แมนนิง ถูกพิพากษาว่ามีความผิดฐานจารกรรม ฐานเผยแพร่ข้อมูลลับทางราชการของอเมริกาแก่เว็บไซต์จอมแฉวิกิลีกส์
ยูรี อูชาคอฟ ที่ปรึกษาด้านนโยบายต่างประเทศของประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน พยายามออกมาจำกัดความเสียหายทางการทูต ด้วยบอกว่าสถานการณ์นี้จะไม่ส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ พร้อมกันนั้นยังปฏิเสธคาดเดาว่าข้อพิพาทเกี่ยวกับนายสโนว์เดนนี้ อาจทำให้ บารัค โอบามา ประธานาธิบดีอเมริกา ตัดสินใจยกเลิกแผนเยือนมอสโก เพื่อหารือแบบทวิภาคีในเดือนกันยายน ก่อนหน้าที่เมืองเซนต์ ปีเตอร์เบิร์ก จะเป็นเจ้าภาพจัดประชุมซัมมิต จี20
รัฐบาลของนายปูติน พยายามกันตัวเองออกจากจากเรื่องนี้ ด้วยบอกว่ามันเป็นเรื่องของเจ้าหน้าที่คนเข้าเมือง อย่างไรก็ตามจากการที่คำขอลี้ภัยของนายสโนว์เดน ได้รับอนุมัติอย่างรวดเร็ว จึงก่อคำถามถึงความรวดเร็วจนผิดสังเกต ทั้งที่ปกติแล้วคาดหมายว่ากระบวนการนี้อาจจะต้องใช้เวลานานถึง 3 เดือนเลยทีเดียว
