ช็อค! เมืองยานยนต์ “ดีทรอยต์” ขอศาลคุ้มครองการ "ล้มละลาย" แล้ว

เอเอฟพี - ดีทรอยต์ เมืองศูนย์กลางอุตสาหกรรมยานยนต์ในสหรัฐฯ ยื่นขอศาลคุ้มครองการล้มละลายแล้ว หลังเผชิญภาวะซบเซามานานหลายสิบปีจนหนี้สินรุงรัง ประกอบกับการบริหารจัดการที่ผิดพลาดทำให้ระบบเก็บภาษีไร้ประสิทธิภาพ

จากที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นสัญลักษณ์แห่งความรุ่งโรจน์ด้านอุตสาหกรรม ดีทรอยต์ในวันนี้กลับกลายเป็นเมืองเสื่อมโทรม ดารดาษไปด้วยตึกระฟ้า, โรงงาน และบ้านเรือนที่ปราศจากผู้คนอยู่อาศัย ฝ่ายบริหารเมืองไม่มีงบประมาณพอแม้แต่จะเปิดไฟส่องสว่างตามท้องถนน ทำให้ถนนหนทางร้อยละ 40 ตกอยู่ในความมืดมิดยามค่ำคืน

ริค สไนเดอร์ ผู้ว่าการรัฐมิชิแกน ออกมายอมรับว่าไม่มีทางเลือกอื่นอีกแล้ว

“มันเป็นการตัดสินใจที่ยากลำบาก แต่ก็เป็นทางเลือกเดียวที่จะแก้ปัญหาซึ่งสะสมมานานถึง 60 ปี” สไนเดอร์ ระบุในถ้อยแถลง

ประชากรเมืองดีทรอยต์ลดลงกว่าครึ่งในรอบ 60 ปี จากสถิติ 1,800,000 คนในปี 1950 เหลือเพียง 700,000 คนในปัจจุบัน

ปมขัดแย้งระหว่างเชื้อชาติซึ่งถูกโหมกระแสโดยขบวนการต่อสู้เพื่อสิทธิพลเมือง รวมไปถึงเหตุจลาจลครั้งใหญ่เมื่อปี 1967 ทำให้พลเมืองผิวขาวและชนชั้นกลางอพยพหนีไปอยู่ชานเมืองกันมากขึ้น ติดตามมาด้วยการไหลออกของภาคธุรกิจ ซึ่งทำให้ฐานภาษีของดีทรอยต์ร่อยหรอลงทุกวัน

เมื่อเก็บภาษีได้น้อยลง ฝ่ายบริหารเมืองก็จำเป็นต้องตัดทอนบริการสาธารณะต่างๆ ซึ่งยิ่งกระตุ้นให้คนย้ายออกจากเมืองมากขึ้น

เจ้าของโรงงานที่เผชิญปัญหาสภาพคล่องและถูกคู่แข่งจากเอเชียช่วงชิงส่วนแบ่งตลาดจำต้อง “ลอยแพ” พนักงานเพื่อลดภาระ และหันมาใช้กระบวนการผลิตด้วยเครื่องจักรอัตโนมัติหรือจ้างแรงงานเอาท์ซอร์สแทน

เดือนมิถุนายนที่ผ่านมา ดีทรอยต์ได้หยุดพักชำระหนี้บางส่วนจากมูลค่าหนี้สินที่สูงถึง 18,500 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ขณะที่ เควิน ออร์ ผู้บริหารเมืองฉุกเฉิน ก็ได้ยื่นเงื่อนไขผ่อนปรนกับบรรดาเจ้าหนี้ โดยจะจ่ายเงินคืนไม่ถึง 10 เซนต์ต่อ 1 ดอลลาร์สหรัฐฯ ปรากฎว่ากองทุนเงินบำนาญ 2 แห่งซึ่งเป็นเจ้าของเงินกู้ราว 9,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ได้ออกมายื่นฟ้องเพื่อปกป้องสิทธิประโยชน์ของพนักงานเกษียณ แต่การยื่นขอคุ้มครองล้มละลายของดีทรอยต์ก็ทำให้กระบวนการพิจารณาคดีต้องระงับไว้ชั่วคราว

หลังจากนี้ขึ้นอยู่กับคำวินิจฉัยของผู้พิพากษาศาลรัฐบาลกลางว่าจะอนุมัติแผนปรับโครงสร้างหรือลดหนี้สินบางส่วนให้แก่ดีทรอยต์ ตามที่ระบุในมาตรา 9 ของกฎหมายล้มละลายสหรัฐฯหรือไม่

ดักลาส เบิร์นสไตน์ ทนายความฝ่ายคดีล้มละลายจากบริษัทกฎหมาย พลังเค็ทท์ คูนีย์ ซึ่งมีฐานในรัฐมิชิแกน ชี้ว่า กรณีของดีทรอยต์อาจไม่ง่ายดายเหมือนคราว เจเนอรัล มอเตอร์ส (จีเอ็ม) และ ไครส์เลอร์ ซึ่งยื่นขอรับการคุ้มครองล้มละลายเมื่อปี 2009 และดำเนินการปรับโครงสร้างได้ในไม่กี่สัปดาห์ ด้วยแรงสนับสนุนจากรัฐบาลสหรัฐฯ

“ปัญหาที่สำคัญก็คือ ที่ผ่านมายังไม่ค่อยมีเทศบาลเมืองในสหรัฐฯยื่นล้มละลาย จึงไม่มีแบบอย่างให้ปฏิบัติตามได้มากนัก” เบิร์นสไตน์ ให้สัมภาษณ์กับเอเอฟพี

สถิติการฆาตกรรมในเมืองดีทรอยต์พุ่งสูงสุดในรอบ 40 ปี และตลอด 2 ทศวรรษที่ผ่านมา ดีทรอยต์ยังขึ้นชื่อว่าเป็นหนึ่งใน “เมืองอันตรายที่สุด” ของสหรัฐฯด้วย

ชาวเมืองดีทรอยต์ที่โทรศัพท์แจ้งเหตุฉุกเฉินต้องอดทนคอยโดยเฉลี่ย 58 นาทีกว่าตำรวจเดินทางไปถึง ขณะที่ค่าเฉลี่ยของทั้งประเทศอยู่ที่ประมาณ 11 นาที

ปัจจุบันมีอาคารกว่า 78,000 หลังที่ถูกทิ้งร้าง และรถพยาบาลก็ใช้การได้เพียง 1 ใน 3 เนื่องจากขาดงบประมาณซ่อมบำรุง

ฝ่ายบริหารเมืองดีทรอยต์ใช้วิธีกู้ยืมเงินมาใช้จ่ายนานกว่า 10 ปีแล้ว ซึ่งเป็นความไร้วิสัยทัศน์ของผู้บริหารที่นำมาสู่ความเสื่อมของเมืองทุกวันนี้

เงิน 38 เซนต์จากรายรับทุกๆ 1 ดอลลาร์ของดีทรอยต์ จะถูกดึงไปชำระหนี้และใช้จ่ายด้านอื่นๆ เช่น จ่ายบำนาญ เป็นต้น และมีแนวโน้มว่าสัดส่วนดังกล่าวจะเพิ่มเป็น 65 เซนต์ต่อ 1 ดอลลาร์ ภายในปี 2017