เอเจนซีส์ - “ปูติน” ยืนยัน “สโนว์เดน” ยังอยู่ในพื้นที่ทรานสิต ภายในสนามบินมอสโก แต่ปฏิเสธการเรียกร้องของวอชิงตันให้ส่งตัวผู้ต้องหาจารกรรมและเผยแพร่ข้อมูลลับผู้นี้ ทางด้าน “รีพับลิกัน” ถือโอกาสโจมตี “โอบามา” เป็นผู้นำที่อ่อนแอในสายตาต่างชาติ ขณะหน่วยข่าวกรองออสเตรเลียบรรยายสรุปต่อสภาที่กำลังกังวลว่า “สโนว์เดนเอฟเฟกต์” อาจส่งผลต่อความสัมพันธ์กับเพื่อนบ้านในเอเชีย
เอ็ดเวิร์ด สโนว์เดน ผู้เปิดโปงโปรแกรมสอดแนมลับสุดยอดของทางการสหรัฐฯที่ติดตามความเคลื่อนไหวของผู้ใช้อินเทอร์เน็ตและโทรศัพท์อย่างกว้างขวาง ได้หายตัวไปอย่างลึกลับหลังจากที่ดูเหมือนจะนั่งเครื่องบินโดยสารออกจากฮ่องกงไปยังกรุงมอสโก จนกระทั่งประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินแห่งรัสเซีย ก็ได้ออกมากล่าวยืนยันเมื่อวันอังคาร (25) ระหว่างเยือนฟินแลนด์ว่า อดีตช่างเทคนิคผู้ทำงานให้บริษัทรับเหมาดำเนินปฏิบัติการให้สำนักงานความมั่นคงแห่งชาติ (เอ็นเอสเอ) ของสหรัฐฯ ผู้นี้ ยังคงอยู่ในพื้นที่เปลี่ยนเครื่องบิน (ทรานสิต) ของท่าอากาศยานเซเรเมตเยโว ทางตอนเหนือของกรุงมอสโก ภายหลังที่เดินทางมาจากฮ่องกง
การยืนยันของผู้นำรัสเซีย เป็นอันยุติการคาดเดาที่ดำเนินมาตลอด 2 วันเต็มเกี่ยวกับตำแหน่งแห่งหนของสโนว์เดน
ปูตินบอกว่า การเดินทางสู่มอสโกของอดีตลูกจ้างสำนักข่าวกรองกลางสหรัฐฯ (ซีไอเอ) ผู้นี้ เป็นเรื่องที่ “เกินความคาดหมายอย่างแท้จริง” สำหรับทางการรัสเซีย
เขาเสริมว่า สโนว์เดนเดินทางถึงมอสโกในฐานะนักเดินทางที่รอเปลี่ยนเครื่อง จึงไม่ต้องมีวีซ่าหรือเอกสารอื่นๆ และไม่ถือว่าข้ามพรมแดนประเทศ
ทั้งนี้ ตามกฎการแวะเปลี่ยนเครื่องที่สนามบินของรัสเซียกำหนดว่า พลเมืองต่างชาติสามารถอยู่ในสนามบินได้ 24 ชั่วโมงโดยไม่ต้องมีวีซ่า แต่ต้องมีตั๋วไปยังจุดหมายปลายทางต่อไป
ก่อนหน้านี้คาดกันว่า สโนว์เดนจะบินต่อไปยังคิวบาในวันจันทร์ (24) โดยมีจุดหมายปลายทางในการลี้ภัยที่เอกวาดอร์ แต่ช่างเทคนิคด้านไอทีผู้นี้ไม่ได้ทำเช่นนั้น และปูตินบอกว่า ยังไม่แน่ใจว่าสโนว์เดนจะมีแผนการเดินทางอย่างไร
ริคาร์โด ปาติโน รัฐมนตรีต่างประเทศเอกวาดอร์ กล่าวในวันอังคารว่า ตนได้ขอให้อเมริกาส่งข้อมูลเป็นลายลักษณ์อักษรเพื่อพิจารณาไปพร้อมกับคำร้องของสโนว์เดน ต่อมาในวันพุธ ปาติโนกล่าวระหว่างเยือนมาเลเซียว่า เอกวาคอร์อาจต้องใช้เวลาหลายสัปดาห์ในการตัดสินใจว่าจะยอมรับคำขอลี้ภัยของสโนว์เดนหรือไม่ พร้อมกับแจกแจงว่า กว่าที่ประเทศของเขาจะรับรองให้ จูเลียน แอสซานจ์ ผู้ก่อตั้งวิกิลีกส์ ซึ่งกำลังหลบซ่อนอยู่ในสถานเอกอัครราชทูตเอกวาดอร์ประจำกรุงลอนดอน มีฐานะเป็นผู้ลี้ภัยนั้น ก็ใช้เวลาพิจารณากันนาน 2 เดือน
ในอีกด้านหนึ่ง ประธานาธิบดีนิโคลัส มาดูโรของเวเนซุเอลา กล่าวเมื่อวันอังคารว่า ประเทศของเขาจะพิจารณา หากได้รับคำร้องขอลี้ภัยจากสโนว์เดน
วอชิงตันนั้นกำลังพยายามเรียกร้องกดดันให้มอสโกใช้ทุกวิถีทางเพื่อขับสโนว์เดนออกนอกแดนหมีขาว ทว่า ปูตินยืนกรานว่า รัสเซียจะส่งตัวชาวต่างชาติให้กับประเทศที่มีสนธิสัญญาส่งผู้ร้ายข้ามแดนระหว่างกันเท่านั้น
“เราไม่มีข้อตกลงรูปแบบนั้นกับสหรัฐฯ" ปูตินบอก และสำทับว่า การที่อเมริกากล่าวหาว่า รัสเซียละเมิดกฎหมายจึง “เหลวไหลสิ้นดี”
ด้านเคทลิน เฮย์เดน โฆษกด้านความมั่นคงแห่งชาติของทำเนียบขาว กล่าวว่า แม้ไม่มีสนธิสัญญาส่งผู้ร้ายข้ามแดนระหว่างกัน แต่การที่สโนว์เดนถูกเพิกถอนหนังสือเดินทางและถูกสหรัฐฯตั้งข้อหา ย่อมเป็นเหตุผลทางกฎหมายที่ชัดเจนที่รัสเซียจะขับชายผู้นี้ออกนอกประเทศ
ส่วน จอห์น เคร์รี รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ กล่าวระหว่างเยือนซาอุดีอาระเบีย เรียกร้องให้รัสเซีย “สงบอกสงบใจ” และส่งตัวสโนว์เดนให้อเมริกาซึ่งไม่ต้องการ “เผชิญหน้า”
ระหว่างให้สัมภาษณ์ที่ฟินแลนด์ ผู้นำเครมลินยังกล่าวอีกว่า โดยส่วนตัวแล้วไม่อยากเข้าไปข้องเกี่ยวกับกรณีของสโนว์เดน รวมทั้งแอสซานจ์ ผู้ก่อตั้งวิกิลีกส์ เนื่องจากไม่ต่างอะไรกับการพยายามตัดขนหมูเล็กที่ไม่มีขนให้ตัด มีแต่เสียงร้องให้หนวกหู
ทางด้านวิกิลีกส์ได้แถลงขอบคุณปูตินผ่านทวิตเตอร์ พร้อมสอนมวยอเมริกาว่า การเพิกถอนหนังสือเดินทางของสโนว์เดนและคุกคามประเทศที่เป็นสื่อกลาง อาจทำให้สโนว์เดนเลือกลี้ภัยถาวรในรัสเซีย
ข้อถกเถียงเกี่ยวกับสโนว์เดน กำลังทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างวอชิงตันกับมอสโก รวมถึงกับปักกิ่งอยู่ในภาวะตึงเครียด เนื่องจากอเมริกาเชื่อว่า จีนไฟเขียวให้ฮ่องกงปล่อยสโนว์เดนออกจากเกาะเมื่อวันอาทิตย์ (23) ทั้งที่ฮ่องกงกับสหรัฐฯมีสนธิสัญญาส่งผู้ร้ายข้ามแดนระหว่างกัน
นอกจากจะกระทบต่อความสัมพันธ์ระหว่างประเทศแล้ว พรรครีพับลิกันฝ่ายค้าน ได้ถือโอกาสโจมตีว่า กรณีสโนว์เดนตอกย้ำความอ่อนแอของประธานาธิบดีบารัค โอบามาในเวทีโลก และรัสเซียฉวยจังหวะนี้แข็งข้อกับอเมริกา
ในอีกด้านหนึ่ง แหล่งข่าวด้านความมั่นคงแห่งชาติของสหรัฐฯ 2รายบอกกับสื่อในสหรัฐฯว่า หน่วยงานข่าวกรองอเมริกันตรวจพบว่า สมาชิกองค์กรติดอาวุธที่เป็นเป้าหมาย ได้เริ่มเปลี่ยนแปลงรูปแบบการสื่อสาร เพื่อหลีกเลี่ยงการถูกติดตามโดยระบบสอดแนมของอเมริกาที่สโนว์เดนออกมาเปิดโปง
ขณะเดียวกัน เมื่อวันอังคาร ผู้นำหน่วยจารกรรมและข่าวกรองของออสเตรเลียได้บรรยายสรุปต่อคณะกรรมาธิการข่าวกรองของสภา เพื่อร่วมกันหาแนวทางป้องกันไม่ให้ผลกระทบจากกรณีสโนว์เดนทำให้แคนเบอร์รา ซึ่งเป็นพันธมิตรในโครงการระบบสอดแนมและความมั่นคงทั่วโลกของสหรัฐฯ เช่นเดียวกับนิวซีแลนด์ อังกฤษ และแคนาดา เข้าหน้าเพื่อนบ้านในเอเชียอย่างจีนและมาเลเซียไม่ติด
