“เกาหลีเหนือ-ใต้” เตรียมเปิดเจรจาอย่างเป็นทางการครั้งแรกในรอบหลายปี

เอเอฟพี - รัฐบาลเกาหลีเหนือและเกาหลีใต้ บรรลุข้อตกลงที่จะเปิดเจรจาอย่างเป็นทางการครั้งแรกในรอบหลายปี วันนี้ (6) ซึ่งเป็นสัญญาณบ่งบอกว่า สถานการณ์ตึงเครียดบนคาบสมุทรเกาหลีในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมาถึงเวลาคลี่คลายลงแล้ว

เปียงยางสร้างความประหลาดใจด้วยการเป็นฝ่ายขอเจรจากับเกาหลีใต้ ทั้งเรื่องการเปิดนิคมอุตสาหกรรมแกซอง และการจัดงานรวมญาติเพื่อให้ชาวเกาหลีที่อาศัยอยู่คนละฝั่งแดนได้มีโอกาสพบหน้าญาติมิตร

รัฐบาลเกาหลีใต้ตอบกลับข้อเสนอดังกล่าวภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง โดยกระทรวงการรวมชาติชี้ว่า เปียงยางได้ยื่นข้อเสนอที่ดี ส่วนเรื่องวันเวลา สถานที่ รวมถึงหัวข้อเจรจา จะประกาศให้ทราบในภายหลัง

นักวิเคราะห์ต่างแสดงความชื่นชมต่อพัฒนาการเชิงบวกในครั้งนี้ แต่ก็เตือนให้ทุกฝ่ายอย่าเพิ่งด่วนดีใจ เพราะลักษณะของการพูดคุยและหัวข้อที่ทั้ง 2 ฝ่ายจะนำมาเจรจา อาจกลายเป็นอุปสรรคใหญ่ที่ยากจะก้าวข้ามก็เป็นได้

“ผมเชื่อว่าเกาหลีเหนือคงอยากใช้โอกาสนี้เป็นฝ่ายริเริ่ม แต่ก็ยังเร็วเกินกว่าจะบอกได้ว่า ข้อเสนอนี้จะนำไปสู่การพูดคุยอย่างจริงใจหรือไม่” อาจารย์ ยาง มู-จิน จากมหาวิทยาลัยเกาหลีเหนือศึกษาในกรุงโซล ให้สัมภาษณ์

โซลและเปียงยางระงับการติดต่อสัมพันธ์ระดับเจ้าหน้าที่ ตั้งแต่เกิดข้อพิพาทเมื่อเดือนมีนาคม ปี 2010 ซึ่งทางเกาหลีใต้อ้างว่าเรือรบโชนันของตนถูกเรือดำน้ำเกาหลีเหนือใช้ตอร์ปิโดยิงจม ส่งผลให้ลูกเรือเสียชีวิต 46 ราย

ถ้อยแถลงจากคณะกรรมการเพื่อการรวบรวมชาติโดยสันติ (CPRK) ซึ่งเป็นหน่วยงานของเกาหลีเหนือที่กำกับดูแลกิจการข้ามแดน ระบุว่า วันเวลาและสถานที่เจรจานั้น “ให้เป็นไปตามความสะดวกของเกาหลีใต้” ซึ่งประเด็นการพูดคุยในเบื้องต้นน่าจะเกี่ยวกับนิคมอุตสาหกรรมแกซองที่ถูกปิดตัวไปขณะที่ความสัมพันธ์ระหว่างประเทศตึงเครียดหนัก รวมถึงการอนุญาตให้ชาวเกาหลีใต้ข้ามแดนไปพักผ่อนที่รีสอร์ตบนภูเขาคุมกัง (Kumgang) อีกครั้ง

ในส่วนของประเด็นด้านมนุษยธรรม เช่น การจัดงานรวมญาติ เพื่อให้ชาวเกาหลีได้พบหน้าญาติมิตรที่พรากจากกันตั้งแต่ยุคสงครามปี 1950-53 “ก็อาจนำมาพูดคุยได้... หากมีความจำเป็น” CPRK ระบุ

โสมแดงชี้ว่า หากผลการเจรจาออกมาดี ก็อาจยกเลิกมาตรการก้าวร้าวที่ได้กระทำลงไปในช่วงเดือนเมษายน และอาจจะเปิดสายด่วนข้ามแดนอีกครั้งด้วย

ก่อนหน้านี้ รัฐบาลโซลเคยขอให้เกาหลีเหนือส่งเจ้าหน้าที่มาเจรจา เพื่อจัดส่งวัตถุดิบและสินค้าที่ยังตกค้างอยู่ภายในนิคมอุตสาหกรรมแกซองข้ามมายังเกาหลีใต้

“เราหวังว่าครั้งนี้ เกาหลีเหนือและใต้คงจะสามารถสร้างความไว้วางใจซึ่งกันและกันได้” กระทรวงการรวมชาติเกาหลีใต้ ระบุ

ประธานาธิบดีหญิง พัค กึน-ฮเย แห่งเกาหลีใต้ เคยแถลงชัดเจนว่า การเจรจาทวิภาคีจะเกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรมก็ต่อเมื่อเกาหลีเหนือแสดงเจตนารมณ์ว่าจะล้มเลิกโครงการพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์เท่านั้น ในขณะที่เปียงยางก็ประกาศกร้าวเช่นกันว่า ไม่พร้อมเจรจาใดๆ ในเรื่องนิวเคลียร์

นิคมอุตสาหกรรมแกซองก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2004 โดยเป็นหนึ่งในผลสัมฤทธิ์จากนโยบาย “ซันไชน์” ที่อดีตประธานาธิบดี คิม แด-จุง แห่งเกาหลีใต้ ริเริ่มขึ้นเมื่อทศวรรษที่ 1990 เพื่อฟื้นฟูความสัมพันธ์อันดีระหว่างสองเกาหลี เขตอุตสาหกรรมซึ่งอยู่ห่างจากชายแดนประมาณ 10 กิโลเมตรแห่งนี้ ช่วยให้รัฐคอมมิวนิสต์โสมแดงมีรายได้เป็นสกุลเงินแข็งจากการเก็บภาษี และลดภาระค่าจ้างแรงงานในประเทศได้ถึง 53,000 คน

ในส่วนของโครงการพัฒนาสถานตากอากาศบนภูเขาคุมกังนั้น ริเริ่มขึ้นโดยบริษัท ฮุนได อะซาน ของเกาหลีใต้ และเปิดให้บริการอย่างเป็นทางการในปี 1998 เพื่อเป็นสัญลักษณ์แทนมิตรภาพระหว่างสองเกาหลี รีสอร์ตแห่งนี้เคยทำรายได้ให้เกาหลีเหนือปีละหลายสิบล้านดอลลาร์สหรัฐฯ แต่หลังจากที่แม่บ้านชาวเกาหลีใต้ถูกทหารโสมแดงยิงเสียชีวิตเมื่อเดือนกรกฎาคม ปี 2008 รัฐบาลโซลก็สั่งห้ามพลเมืองเดินทางข้ามไปเที่ยวอีก ซึ่งเกาหลีเหนือก็ตอบโต้ด้วยการฉีกสัญญาที่ทำร่วมกับ ฮุนได อะซาน และสั่งยึดทรัพย์สินของ ฮุนได ในเกาหลีเหนือทั้งหมด