ถกลับสกัด"หน้าผาการคลัง”คืบ “โอบามา-รีพับลิกัน”แลกเปลี่ยนข้อเสนอ

เอเจนซีส์ - ประธานาธิบดีบารัค โอบามา ของสหรัฐฯ และคู่ปรับจากพรรครีพับลิกัน แลกเปลี่ยนข้อเสนอของแต่ละฝ่ายซึ่งมุ่งหลีกเลี่ยงไม่ให้เกิดภาวะ “หน้าผาการคลัง” นั่นคือ การขึ้นภาษีและการใช้รัดเข็มขัดอย่างอัตโนมัติในตอนเริ่มต้นปีหน้า โดยการเจรจาแบบปิดลับคราวนี้ดูเหมือนดำเนินไปด้วยดี แม้หน้าฉากต่างฝ่ายยังจิกกัดกันก็ตาม

จอห์น โบห์เนอร์ ประธานสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ ผู้นำคนสำคัญของพรรครีพับลิกัน จัดส่งข้อเสนอใหม่ของเขาเกี่ยวกับการยุติหน้าผาการคลัง ไปยังทำเนียบขาวในวันอังคาร (11) เป็นการตอบข้อเสนอของฝ่ายทำเนียบขาวซึ่งส่งมาให้เมื่อหนึ่งวันก่อนหน้านั้น

ต่อมาในคืนวันอังคาร แหล่งข่าวในทำเนียบขาวเผยว่า โอบามา และโบเนอร์ ได้หารือกันทางโทรศัพท์ ทว่ายังไม่มีฝ่ายใดเปิดเผยรายละเอียดการพูดคุยคราวนี้แต่อย่างใด

ทั้งนี้ หากพรรคเดโมแครตที่เป็นผู้กุมอำนาจฝ่ายบริหารและวุฒิสภา กับพรรครีพับลิกันซึ่งเป็นผู้ครองเสียงข้างหน้าในสภาผู้แทนราษฎร ไม่สามารถจัดทำข้อตกลงกันภายในสิ้นปีนี้แล้ว ชาวอเมริกันก็จะถูกเรียกเก็บภาษีเพิ่ม ขณะที่งบใช้จ่ายของรัฐบาลถูกหั่นอย่างอัตโนมัติ อันเป็นการเพิ่มความเสี่ยงอย่างแรงที่เศรษฐกิจสหรัฐฯจะหวนกลับสู่ภาวะถดถอย

มีสัญญาณบ่งชี้ตั้งแต่เมื่อวันจันทร์(10) ว่าทั้งสองฝ่ายเริ่มเข้าสู่กระบวนการต่อรองกันอย่างจริงจังแล้ว ถึงแม้เมื่ออยู่ต่อหน้าธารกำนัล ทั้งสองฝ่ายยังคงจิกกัดกันเกี่ยวกับแผนการข้อเสนอของอีกฝ่ายหนึ่งก็ตามที

โอบามานั้นเรียกร้องให้รีพับลิกันยอมรับมาตรการขึ้นภาษีคนรวย เป็นหนทางสำคัญประการหนึ่งในการลดการขาดดุลงบประมาณ ขณะที่โบห์เนอร์เสนอเพิ่มรายได้ของรัฐบาลด้วยการอุดช่องโหว่รูรั่วและจำกัดการลดภาษี ประสานไปกับการตัดลดงบประมาณรายจ่ายในโครงการสวัสดิการสังคม

“ผมค่อนข้างมั่นใจว่า รีพับลิกันจะไม่จับชนชั้นกลางเป็นตัวประกันเพื่อปกป้องคนรวย” โอบามาดักคอ

โอบามาและพรรคเดโมแครตต้องการขยายระยะเวลาใช้มาตรการที่ลดภาษีให้แก่ผู้เสียภาษี 98% แต่ให้ขึ้นภาษีคนรวยที่มีสัดส่วนเพียง 2% ของประชากรของประเทศ จาก 35% เป็น 39.6% ทว่ารีพับลิกันต้องการขยายมาตรการลดภาษีสำหรับทุกชนชั้น และต้องการให้ตัดลดงบประมาณใช้จ่ายมากกว่าที่โอบามาเสนอ โดยเฉพาะในโปรแกรมด้านสังคม เช่น แผนการประกันสุขภาพที่รัฐบาลต้องแบกรับค่าใช้จ่าย

หลังจากงัดข้อเรื่องภาษีมาหลายวัน ล่าสุดต่างฝ่ายต่างกล่าวหากันว่า ไม่มีการเสนอแผนลดงบประมาณรายจ่ายที่เฉพาะเจาะจง ทั้งที่เป็นส่วนสำคัญเช่นเดียวกับการสร้างรายได้เพิ่มเพื่อลดยอดขาดดุลงบประมาณราว 4 ล้านล้านดอลลาร์ใน 10 ปีข้างหน้า

“ยิ่งทำเนียบขาวเตะถ่วงกระบวนการนี้นานเท่าใด เศรษฐกิจของประเทศยิ่งเข้าใกล้หน้าผาการคลังขึ้นเท่านั้น เรากำลังรอว่า ประธานาธิบดีจะเต็มใจตัดลดการใช้จ่ายเท่าใด ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของแนวทางสู่งบประมาณสมดุลที่เขาสัญญาไว้กับคนอเมริกัน” โบห์เนอร์โต้กลับ

มิตช์ แมกคอนเนลล์ ผู้นำเสียงข้างน้อยในวุฒิสภา ซึ่งก็คือผู้นำฝ่ายรีพับลิกัน ออกมาโจมตีในทำนองเดียวกัน และเตือนว่า เวลาใกล้หมดลงแล้ว

ขณะที่แฮร์รี รีด ผู้นำเสียงข้างมากในสภาสูง สังกัดพรรคเดโมแครต บอกว่า หากต้องการให้รัฐสภาสามารถลงมติเกี่ยวกับข้อตกลงแก้ปัญหาหน้าผาการคลัง ก่อนจะเข้าสู่เทศกาลวันหยุดยาวช่วงคริสต์มาสแล้ว ทั้งสองฝ่ายต้องตกลงกันโดยไว พร้อมกับโจมตีรีพับลิกันว่ากำลังพยายามที่จะเอาชนชั้นกลางเป็นตัวประกัน จากการเรียกร้องให้เดโมแครตยอมถอย เพื่อแลกกับการต่ออายุมาตรการลดภาษีสำหรับคนส่วนใหญ่ออกไปอีก

ทางด้าน เจย์ คาร์นีย์ โฆษกทำเนียบขาว สำทับว่า โอบามาระบุชัดเจนถึงแผนลดการใช้จ่ายในเอกสารที่ส่งถึงรัฐสภาตั้งแต่เดือนกันยายนปีที่แล้ว ซึ่งครอบคลุมถึงการเพิ่มรายได้ 1.6 ล้านล้านดอลลาร์จากมาตรการภาษีใหม่

ทั้งนี้ โอบามาและโบห์เนอร์พบกันครั้งล่าสุดในวันอาทิตย์ (9) ที่ทำเนียบขาว ซึ่งทั้งสองฝ่ายบรรยายว่า บรรยากาศอบอวลด้วยมิตรภาพ

กระนั้น ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่า รีพับลิกันจะตัดสินใจเปลี่ยนมาเน้นประเด็นลดการใช้จ่าย เพราะไม่อาจยืนหยัดในเกมต่อรองเรื่องภาษีหรือไม่ โดยเป็นที่คาดหมายกันว่ารีพับลิกันคงจะต้องถอยในเรื่องภาษี เนื่องจากผลสำรวจล่าสุดชี้ว่า ชาวอเมริกันส่วนใหญ่หนุนแผนขึ้นภาษีคนรวยของโอบามา