เอเจนซี - บรรดาคอหนังสือและสำนักพิมพ์ในสหรัฐฯ ต่างออกมาวิพากษ์วิจารณ์กันอย่างหนัก หลังการประกาศรางวัลพูลิตเซอร์ประจำปี 2012 ไร้ผู้ชนะสาขาวรรณกรรมเป็นครั้งแรกในรอบ 35 ปี ซึ่งนักวิจารณ์มองว่าผลการตัดสินเช่นนี้อาจกระทบต่อยอดขายหนังสือ และทำให้ผู้คนรู้สึกว่าปี 2011 เป็นปีแห่งความเสื่อมถอยของโลกวรรณกรรม
คำตัดสินของคณะกรรมการพูลิตเซอร์ที่จะไม่มอบรางวัลแก่วรรณกรรมเรื่องใดเลย ยังอาจส่งผลเสียต่ออุตสาหกรรมสิ่งพิมพ์ที่กำลังถูกดำเนินคดีฐานปั่นราคาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (อี-บุ๊ก) อยู่ในขณะนี้
นับเป็นครั้งแรกตั้งแต่ปี 1977 เป็นต้นมา ที่รางวัลพูลิตเซอร์สาขาวรรณกรรมไม่ได้ถูกมอบแก่นักเขียนคนใด ซึ่งที่ผ่านมารางวัลอันทรงเกียรตินี้ได้รับยกย่องว่ามีกระบวนการตัดสินที่โปร่งใส และช่วยส่งเสริมยอดขายให้กับทั้งผู้แต่งนวนิยายและสำนักพิมพ์เอง
นักเขียนที่พลาดรางวัลพูลิตเซอร์ในปีนี้ได้แก่ เดนิส จอห์นสัน จากนวนิยายเรื่อง “Train Dreams”, คาเรน รัสเซลล์ จากเรื่อง “Swamplandia!” และเดวิด ฟอสเตอร์ วอลเลซ จากเรื่อง “The Pale King” ซึ่งถูกตีพิมพ์เมื่อปีที่แล้วจากบันทึกที่เขาเขียนไว้ก่อนจะเสียชีวิตเมื่อปี 2008
“ทุกสำนักพิมพ์ในอเมริกาต้องเห็นตรงกันแน่นอนว่า นี่คือโอกาสที่สูญเสียไป” พอล โบการ์ดส ผู้อำนวยการฝ่ายโฆษณาจากสำนักพิมพ์ อัลเฟรด เอ. น็อปฟ์ ซึ่งตีพิมพ์ Swamplandia! เผย พร้อมอ้างถึงนวนิยายเรื่อง “A Visit From the Goon Squad” ของ เจนนิเฟอร์ เอแกน ซึ่งมียอดขายพุ่งเป็นสิบเท่า หลังจากที่เธอคว้ารางวัลพูลิตเซอร์เมื่อปีที่แล้ว
“มันจะส่งผลกระทบอย่างมากต่อยอดขายหนังสือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในหมวดวรรณกรรม” โบการ์ดส กล่าว
ด้าน ซิก กิสเลอร์ ผู้จัดการรางวัลพูลิตเซอร์ ยอมรับว่า การไม่มอบรางวัลสาขาวรรณกรรมเป็นสิ่ง “ผิดปกติ” แต่ก็อธิบายว่า นวนิยายทั้ง 3 เรื่องล้วนไม่ได้คะแนนโหวตส่วนใหญ่จากคณะกรรมการตัดสิน
“ผมบอกได้ว่ามีปัจจัยหลายอย่างมาเกี่ยวข้อง แต่นอกเหนือจากนี้เราไม่ขอลงรายละเอียด เพราะเป็นความลับ” กิสเลอร์ ให้สัมภาษณ์ผ่านอีเมล
“เราทราบดีว่า หลายคนคงรู้สึกผิดหวังที่ไม่มีนวนิยายเรื่องใดได้รางวัล เราก็รู้สึกเสียใจ แต่ผมยืนยันว่าคณะกรรมการได้ตัดสินอย่างรอบคอบแล้ว”
ประธานบอร์ดพูลิตเซอร์ฝ่ายวรรณกรรม ซูซาน ลาร์สัน ให้สัมภาษณ์กับสถานีวิทยุแห่งชาติว่า คณะลูกขุนที่ได้อ่านนวนิยายมากว่า 300 เรื่อง “ต่างตกตะลึง โกรธ และผิดหวังอย่างมาก” ที่คณะกรรมการพูลิตเซอร์ไม่สามารถเลือกผู้ชนะได้
“ดิฉันเชื่อว่าเราทุกคนพอใจทั้งนั้น หากนวนิยาย 1 ใน 3 เรื่องนี้ได้รับการคัดเลือก” เธอกล่าว
ด้านสำนักพิมพ์ใหญ่ๆ อย่าง ฮาร์เปอร์คอลลินส์, ไซมอน แอนด์ ชุสเตอร์ และเพนกวิน กรุ๊ป ต่างปฏิเสธที่จะให้ความเห็นในเรื่องนี้