รัสเซีย-ญี่ปุ่น เตรียมหารือประเด็นร้อน “พื้นที่พิพาท” หมู่เกาะคูริล

เอเอฟพี - นักการทูตระดับสูงของทั้งรัสเซียและญี่ปุ่นนัดหมายหารือประเด็นร้อนกันวันนี้ (11) ท่ามกลางสงครามน้ำลาย กรณีหมู่เกาะพิพาท ซึ่งถูกยึดครองโดยกองทัพโซเวียตในช่วงสิ้นสงครามโลกครั้งที่ 2

การหารือลับระหว่าง เซอิจิ มาเอฮาระ รัฐมนตรีต่างประเทศญี่ปุ่นกับ เซอร์เกย์ ลาฟรอฟ รัฐมนตรีต่างประเทศรัสเซีย ได้กำหนดขึ้นตั้งแต่เดือนธันวาคม ท่ามกลางความหวังว่าทั้ง 2 ประเทศจะเต็มใจขับเคลื่อนการแก้ปมประเด็นพิพาทเหนือหมู่เกาะคูริล

ข้อพิพาทยาวนานหลายทศวรรษดังกล่าวเป็นอุปสรรคต่อการลงนามสนธิสัญญาสันติภาพอย่างเป็นทางการ และทำให้ชาวญี่ปุ่นเลือกลงทุนในพื้นที่ตะวันออกไกลของรัสเซียน้อยลงทุกที

ทว่า หมู่เกาะคูริลกลับเข้าสู่สายตาของประชาชนอีกครั้งในเดือนนี้ จากการเดินทางเยือนของรัฐมนตรีกลาโหมรัสเซีย ตามด้วยการประกาศกร้าวของประธานาธิบดีดมิทรี เมดเวเดฟ ว่าจะแสดงสิทธิเหนือหมู่เกาะคูริลให้ชัดเจนยิ่งขึ้น

เมดเวเดฟเปิดประเด็นข้อพิพาทหมู่เกาะคูริลอีกครั้งเมื่อเดือนพฤศจิกายน เมื่อเขาเดินทางเยือนภูมิภาคดังกล่าว ซึ่งไม่มีประธานาธิบดีรัสเซียคนใดเคยทำมาก่อน โดยหมู่เกาะคูริลมีประชากรอาศัยอยู่เพียง 19,000 คน และไม่มีอุตสาหกรรมสำคัญอย่างอื่น นอกจากการประมง

ข้อพิพาทนี้กลายเป็นส่วนสำคัญต่อภาพความเข้มแข็งก่อนการเลือกตั้งทั่วไปของรัสเซียในปี2012 การเยือนของดมิทรี เมดเวเดฟ ก็มาตามด้วยการเดินทางเยือนของผู้บริหารระดับภูมิภาค และฝ่ายเศรษฐกิจ

ทั้ง 2 ฝ่ายเข้าสู่โต๊ะเจรจาในประเด็นอันเปราะบางวันนี้ ในกรุงมอสโก โดยต่างยืนหยัดบนจุดยืนของแต่ละฝ่าย และใช้โวหารเสียดสีกันไปมา ทั้งนี้ เมื่อวันพุธ (9) ประธานาธิบดีเมดเวเดฟได้ตอบโต้ท่าทีอันแข็งกร้าวของ นาโอโตะ คัง นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น โดยการเรียกหมู่เกาะคูริลว่า “ดินแดนยุทธศาสตร์” ของรัสเซีย พร้อมทั้งระบุว่ากำลังจะมีการประจำการของสรรพวุธสมัยใหม่บนพื้นที่พิพาทดังกล่าว

รัฐมนตรีต่างประเทศญี่ปุ่นปฏิเสธการแสดงความคิดเห็นต่อเรื่องดังกล่าว

รัสเซีย-ญี่ปุ่นเคยใช้การเจรจาครั้งก่อนหน้าปัดสวะประเด็นหมู่เกาะคูริล และมุ่งเน้นไปยังการสัมพันธ์ทางการค้ามากยิ่งขึ้นในภูมิภาคแปซิฟิก

ญี่ปุ่นสนใจในแหล่งก๊าซธรรมชาติแหล่งใหม่ และเพิ่มบทบาทในโครงการพลังงานบนเกาะซาคาลินของรัสเซียมากยิ่งขึ้น ส่วนประธานาธิบดีเมดเวเดฟได้เสนอให้สร้างหมู่เกาะคูริลเป็นเขตการค้าเสรี ซึ่งจะดึงดูดนักลงทุนจากญี่ปุ่น ทว่า กระทรวงต่างประเทศญี่ปุ่นระบุว่าโครงการดังกล่าวไม่ได้แก้ปัญหาข้อพิพาทเหนือพื้นที่ของหมู่เกาะคูริลแม้แต่น้อย