เอเอฟพี - เอลินอร์ ออสตรอม และ โอลิเวอร์ วิลเลียมสัน สองศาสตราจารย์ชาวอเมริกัน ได้รับรางวัลโนเบล สาขาเศรษฐศาสตร์ประจำปีนี้ จากผลงานของทั้งคู่ที่เสนอแนวคิดให้มีการสร้างความร่วมมือด้านธรรมาภิบาลทางเศรษฐกิจในองค์กรระดับต่างๆ โดย ออสตรอม นั้น ยังได้บันทึกประวัติศาสตร์ว่า เป็นสตรีคนแรกที่คว้าโนเบลในสาขานี้ นับตั้งแต่ก่อตั้งขึ้นมาเป็นครั้งแรกในปี 1969 ด้วย
ราชบัณฑิตสภาด้านวิทยาศาสตร์แห่งสวีเดน ประกาศมอบรางวัลโนเบล สาขาเศรษฐศาสตร์ประจำปี 2009 แก่ เอลินอร์ ออสตรอม และ โอลิเวอร์ วิลเลียมสัน โดยทั้งคู่จะได้รางวัลมูลค่า 10 ล้านโครเนอร์สวีเดน (ราว 43.7 ล้านบาท) คนละครึ่ง
คณะกรรมาการตัดสิน ระบุว่า มอบรางวัลให้ออสตรอมจากผลงาน “วิเคราะห์ธรรมาภิบาลทางเศรษฐกิจ” โดยชี้ว่า งานของเธอนั้นได้แสดงให้เห็นว่า ทรัพย์สินร่วม (common property) จะถูกจัดการได้อย่างไรให้ประสบความสำเร็จ ซึ่งเป็นสิ่งท้าทายองค์ความรู้ดั้งเดิมที่เชื่อว่า ทรัพย์สินประเภทนี้ไไม่ได้รับการจัดการที่ดี และควรจะถูกควบคุมกำกับโดยหน่วยงานกลางของทางการ หรือควรจะถูกแปรรูป
ด้าน วิลเลียมสัน คณะกรรมการยกย่องว่า ได้สร้างทฤษฎีที่ระบุว่า องค์กรทางธุรกิจต่างๆ ทำหน้าที่เป็นโครงสร้างสำหรับการแก้ไขความขัดแย้งทางผลประโยชน์ โดยเฉพาะจากผลงานการวิเคราะห์เรื่องขอบเขตขององค์กรด้วย
ทั้งนี้ คณะกรรมการระบุว่า ตลอด 3 ทศวรรษที่ผ่านมา ผู้ที่ได้รับรางวัลทั้งสองได้มีส่วนร่วมทำให้การค้นคว้าวิจัยด้านธรรมาภิบาลทางเศรษฐกิจได้เจริญก้าวหน้า จากที่เคยเป็นแค่แนวคิดชายขอบที่ไม่ได้รับความสนใจ จนกลายเป็นจุดความสนใจระดับแนวหน้า
เอลินอร์ ออสตรอม เป็นอาจารย์ที่มหาวิทยาลัยอินดีแอนนา และเป็นตัวเก็งมานานหลายปีแล้ว ตามสถิติของโนเบล เธอเป็นสตรีคนแรกที่ได้รับรางวัลในสาขาเศรษฐศาสตร์ และเป็นสตรีคนที่ 5 ที่ได้รับรางวัลในปีนี้ โดยมีชาวอเมริกันทั้งสิ้น 11 คน จากทั้งหมด 13 คนที่ได้รับรางวัลอันทรงเกียรติในสาขาต่างๆ ซึ่งรวมถึงประธานาธิบดี บารัค โอบามา ที่คว้ารางวัลในสาขาสันติภาพ
สาขาเศรษฐศาสตร์ เป็นรางวัลสุดท้ายของการประกาศในปีนี้ สาขานี้ไม่ได้เป็นรางวัลแรกเริ่ม แต่ธนาคารกลางสวีเดน ก่อตั้งขึ้นใหม่ ตามหลังสาขาฟิสิกส์ เคมี การแพทย์ วรรณกรรม และสันติภาพ ที่ อัลเฟรด โนเบล นักอุตสาหกรรมและเคมีชาวสวีเดนเป็นคนริเริ่มขึ้นก่อนเสียชีวิต เนื่องจากเสียใจที่ระเบิดไดนาไมต์ที่เขาคิดค้นขึ้นถูกพัฒนาไปเป็นระเบิดปรมาณูทำลายชีวิตผู้คน เขาจึงอุทิศทรัพย์สินร้อยละ 94 มาเป็นทุนรางวัล ที่มอบให้แก่กับบุคคลที่มีผลงานวิจัยหรือสิ่งประดิษฐ์ที่โดดเด่น หรือสร้างคุณประโยชน์ให้กับมนุษยชาติในสาขาต่างๆ โดยเริ่มมอบรางวัลเป็นครั้งแรกในปี 1901
คลิกอ่าน--รวมผลการประกาศรางวัลโนเบลปี 2009
