เอเจนซี - เกาหลีเหนือเมื่อวันจันทร์ (13) ยกเลิกคำสั่งห้ามคณะผู้ตรวจสอบนิวเคลียร์ของยูเอ็นเข้าไปยังโรงงานผลิตพลูโตเนียมที่ใช้สร้างระเบิดปรมาณู และแถลงว่าจะกลับไปรื้อถอนโรงงานนิวเคลียร์เมืองยองบอนภายในไม่กี่วันข้างหน้า ทบวงพลังงานปรมาณูสากลเผย
ความเคลื่อนไหวดังกล่าวได้รับการเปิดเผยในเอกสารของไอเออีเอที่ส่งไปให้กับคณะกรรมการบริหารไอเออีเอ 35 ประเทศ โดยมีเครื่องบ่งชี้ว่า เกาหลีเหนือมีท่าทีที่ดีต่อข้อผูกมัดกลับเข้าสู่ข้อตกลงนานาชาติ ที่ยอมยกเลิกโปรแกรมนิวเคลียร์เพื่อแลกกับการยอมรับทางการเมืองและความช่วยเหลือทางพลังงาน หลังจากเปียงยางแถลงเมื่อวันอาทิตย์ (12) ว่า จะกลับไปรื้อถอนโรงงานนิวเคลียร์ หลังจากสหรัฐฯถอดชื่อเกาหลีเหนือออกจากบัญชีประเทศสนับสนุนก่อการร้าย
“คณะตรวจสอบขององค์กร...ได้แจ้งวันนี้ 14 ตุลาคม คำสั่งห้ามปฏิบัติหน้าที่ ณ โรงงานนิวเคลียร์ถูกยกเลิกแล้ว” เอกสารระบุ พร้อมบอกต่อว่า ทุกปฏิบัติการสำหรับ “จับตาและเตรียมการตรวจสอบ” ซึ่งได้รับความเห็นพ้องระหว่างหน่วยงานปรมาณูของยูเอ็นและเกาหลีเหนือได้รับคืนสภาวะเดิมอีกครั้ง
เกาหลีเหนือทดสอบนิวเคลียร์ ในปี 2006 ต่อมายินยอมถอดรื้อโปรแกรมนิวเคลียร์เพื่อแลกการยอมรับทางการเมือง แต่ข้อตกลงต้องล้มไป โดยเกาหลีเหนือขู่เดินเครื่องผลิตพลูโตเนียม และห้ามเจ้าหน้าที่ตรวจสอบด้านนิวเคลียร์ของยูเอ็นเข้าไปยังโรงงาน พร้อมทั้งหยุดรื้อถอนโรงงานนิวเคลียร์ หลังโกรธกริ้วที่สหรัฐฯ ไม่ยอมถอดชื่อของตนออกจากบัญชีรัฐอุปถัมภ์การก่อการร้าย
อย่างไรก็ตาม แม้มีคำสั่งห้าม แต่สมาชิก 3 คนของคณะตรวจสอบของไอเออีเอ ยังคงได้รับอนุญาตให้อยู่ในบ้านพักในยงบยอน และ 1 ในเจ้าหน้าที่ทูตให้สัมภาษณ์กับเอพีเมื่อวันจันทร์ (13) ว่า รัฐบาลเปียงยางได้อนุมัติวีซ่าให้กับทีมตรวจสอบชุดใหม่ในช่วงปลายสัปดาห์ที่แล้ว แม้ว่าในช่วงนั้นมีท่าทีว่ากำลังเตรียมเดินเครื่องนิวเคลียร์อีกครั้งก็ตาม
อนึ่ง เกาหลีเหนือ แถลงเมื่อวันอาทิตย์ ว่า (12) จะกลับไปรื้อถอนโรงงานนิวเคลียร์เมืองยงบยอน ซึ่งสามารถผลิตพลูโตเนียมได้อีกคำรบหนึ่ง รวมทั้งยินยอมให้คณะเจ้าหน้าที่ยูเอ็นและสหรัฐฯเข้าไปตรวจสอบ ซึ่งถือเป็นปฏิกิริยาตอบสนองต่อการที่วอชิงตันตัดสินใจถอนชื่อโสมแดงออกจากบัญชีดำว่าด้วยรัฐที่ให้การอุปถัมภ์การก่อการร้าย และกู้ชีวิตข้อตกลงนิวเคลียร์ 6 ฝ่ายที่ทำท่าจะล้มครืนลงแล้ว
ขณะที่ กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ แถลงในวันเสาร์ (11) ว่า วอชิงตันตัดสินใจถอดชื่อของเกาหลีเหนือออกจากบัญชีดำ ภายหลังโสมแดงตกลงเห็นชอบชุดมาตรการอันเกี่ยวกับขั้นตอนของการตรวจสอบพิสูจน์โรงงานนิวเคลียร์ของวอชิงตัน
