เอเอฟพี - สำนักข่าวต่างชาติลงพื้นที่สัมภาษณ์ชาวใต้กรณีคำกล่าวอ้างหยุดยิงของกลุ่มนักรบแบ่งแยกดินแดนทางโทรทัศน์ เผยชาวบ้านมองเรื่องดังกล่าวเป็นเรื่องหลอกลวง หลังแกนนำกลุ่มหัวรุนแรงออกมาปฏิเสธความเคลื่อนไหวดังกล่าว
กลุ่มที่เรียกตัวเองว่า “กลุ่มใต้ดินรวมภาคใต้ของประเทศไทย” ได้จัดทำวิดีโอแถลงเมื่อวันพฤหัสบดี (17) ออกอากาศผ่านสถานีโทรทัศน์กองทัพบกช่อง 5 ประกาศยุติก่อความรุนแรง
คำประกาศได้ก่อความสงสัยอย่างกว้างขวางในหมู่ทหารไทย ผู้นำก่อความไม่สงบกลุ่มอื่นๆ และชาวบ้านในจังหวัดทางภาคใต้ ซึ่งมีพรมแดนติดกับมาเลเซีย ที่ได้รับความทุกข์ทรมานตลอด 4 ปีที่ผ่านมา จนเกือบกลายเป็นเหตุโจมตีรายวัน
เอเอฟพี รายงานว่า พลเอกอนุพงษ์ เผ่าจินดา ผู้บัญชาการทหารบก บอกว่า ทหารรู้สึกประหลาดใจต่อถ้อยแถลงดังกล่าว ขณะที่สื่อมวลชนไทยรายงานวันนี้ว่า เขาเชื่อถือมันเพียงเล็กน้อย
หลายชั่วโมงต่อมาหลังแถลงการณ์ มีใบปลิวเป็นภาษาไทยและอาหรับ ถูกแจกจ่ายในจังหวัดยะลา เร่งเร้าให้นักรบต่อสู้ต่อไปและละเลยต่อคำแถลงหยุดยิง
สำนักข่าวเอเอฟพีได้สัมภาษณ์ชาวบ้านหลายคนที่บอกว่าไม่มีเหตุผลที่จะเชื่อถือในคำแถลงการณ์ “ผมไม่ได้ให้น้ำหนักต่อแถลงการณ์เมื่อวานนี้ ผมจับตาดูพัฒนาการอย่างใกล้ชิดและผมไม่คิดว่ามันจะเป็นจริง” อะห์หมัด เจ๊ะแว วัย 45 ปี เจ้าของร้านอินเทอร์เน็ตในยะลาบอก “หัวหน้าที่แท้จริงจะพูดด้วยหัวใจ ไม่ใช่มาจากท่องบท”
ทอลับ ซามา-อะห์ลี วัย 60 ปี คนงานกรีดยางในยะลา มองว่า ถ้อยแถลงเป็นการท่องบทเช่นกัน แต่เขาหวังให้มีการเจรจาอย่างเป็นทางการระหว่างรัฐบาลและนักรบเพื่อหยุดความรุนแรง “ถ้ามันเป็นความจริง มันคงน่ายินดีมาก ในฐานะที่เราทุกคนเจ็บปวดจากความไม่สงบ และในฐานะชาวมุสลิม เราไม่เห็นด้วยกับความรุนแรง” เขาบอกกับเอเอฟพี
ไพศร วัย 28 ปี ซึ่งเปิดเผยเพียงชื่อบอกว่าผู้อ้างตนว่าเป็นผู้นำดังกล่าวเป็นนักรบที่ไม่ได้ปฏิบัติการนานแล้ว “ผมไม่เชื่อว่าการหยุดยิงจะตกลงกันอย่างง่ายๆ โดยปราศจากการยินยอมใดๆ หลังจากมีชาวมุสลิมจำนวนมากถูกจับในช่วงหลายปีที่ผ่านมา”
ความรุนแรงได้คร่าชีวิตผู้คนไปกว่า 3,300 ชีวิต ในช่วง 4 ปีที่ผ่านมา และทางการไม่สามารถชี้ชัดถึงกลุ่มนักรบได้ เนื่องจากไม่เคยมีใครออกมาอ้างความรับผิดชอบสำหรับการโจมตี
เอเอฟพี ระบุว่า ก่อนหน้านี้ กัสตูรี มะกอตอ แกนนำขบวนการพูโล บอกว่า นักรบผู้แถลงหยุดยิงไม่ใช่ตัวแทนของกลุ่มก่อความไม่สงบ และทางกลุ่มไม่รู้จักนักรบที่ปรากฏตัวทางสถานีโทรทัศน์เลย
“ไม่มีอะไรเปลี่ยนและการเจรจากับทางการไทยยังคงมีอยู่” เอเอฟพี อ้างคำสัมภาษณ์ของ กัสตูรี หัวหน้ากิจการต่างประเทศขบวนการปลดแอกแห่งชาติปัตตานี (พูโล) ตีพิมพ์ลงในหนังสือพิมพ์เดอะเนชั่น
ขบวนการพูโล ปรากฏตัวออกมาเมื่อปี 1968 และในช่วงกว่า 2 ทศวรรษถัดมากลายเป็นกลุ่มนักรบใหญ่ที่สุดที่ก่อความไม่สงบทางภาคใต้ของไทยซึ่งประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวมุสลิม มีพรมแดนทางใต้ติดกับมาเลเซีย
ในช่วงปีทศวรรษ 1990 พูโลแตกออกเป็นหลายกลุ่ม ด้วยแกนนำของพวกเขาส่วนใหญ่ได้ลี้ภัยในต่างแดน ขณะที่แถลงการณ์ของพูโล และกัสตูรี มีผลเพียงเล็กน้อยต่อการสู้รบในพื้นที่
นักวิเคราะห์จากเวิร์กกิงกรุ๊ป องค์กรสิทธิมนุษยชนท้องถิ่นบนความยุติธรรมสำหรับสันติภาพ บอกว่า แถลงการณ์ดังกล่าวอาจเป็นอันตรายมากกว่าจะเป็นผลดี “แถลงการณ์เป็นเพียงละครฉากหนึ่งที่เล่น มันไม่ใช่แค่สนับสนุนสถานการณ์ความไม่สงบแต่มันจะทำให้สถานการณ์เลวร้ายยิ่งขึ้น”