เพจสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ โพสต์ระบุว่า ยาน SLIM ของญี่ปุ่นที่ลงจอดบนดวงจันทร์แบบปักหัวทิ่ม ได้กลับมาปฏิบัติภารกิจอีกครั้ง หลังจากนอนนิ่งอยู่บนดวงจันทร์ 10 วัน
ยาน SLIM (ชื่อย่อจาก Smart Lander for Investigating Moon) ขององค์การวิจัยและพัฒนาการสำรวจอวกาศญี่ปุ่น (JAXA) ได้ลงจอดบนดวงจันทร์สำเร็จในวันที่ 19 มกราคม ค.ศ. 2024 แต่เนื่องจากท่าทางของยานที่ปักหัวทิ่มลงพื้น แผงเซลล์สุริยะของยานจึงไม่ได้รับแสงอาทิตย์ ทำให้พลังงานจากแบตเตอรีของยานเหลือน้อยและต้องหยุดการปฏิบัติภารกิจไปก่อน
ทั้งนี้ ทาง JAXA ยังคงหวังว่ายานจะกลับมาทำงานได้เมื่อดวงอาทิตย์ปรากฏในตำแหน่งที่เหมาะสม จนแสงอาทิตย์สามารถส่องมายังแผงเซลล์สุริยะของยานได้ จนในที่สุด เมื่อวันที่ 28 มกราคม ค.ศ. 2024 ยาน SLIM ได้ส่งสัญญาณกลับมาสู่ภาคพื้นโลก ทีมควบคุมจึงส่งสัญญาณให้ SLIM เริ่มปฏิบัติภารกิจต่อทันที ซึ่งยาน SLIM เริ่มการสำรวจทางวิทยาศาสตร์ โดยใช้อุปกรณ์ MBC (กล้องถ่ายภาพหลายย่านความยาวคลื่น) ในการศึกษาองค์ประกอบพื้นผิวของดวงจันทร์ผ่านการศึกษาสเปกตรัม โดยเน้นไปที่การค้นหาแร่โอลิวีน
แร่โอลิวีน (Olivine) เป็นแร่ที่ช่วยบ่งชี้ถึงสภาพในการก่อตัวของดาวเคราะห์หินในช่วงแรกเริ่มของระบบสุริยะ ซึ่งแร่ชนิดนี้เป็นหนึ่งในองค์ประกอบหลักของชั้นแมนเทิลของโลก และอาจพบได้มากบนพื้นผิวบริเวณที่เปลือกดวงจันทร์ค่อนข้างบาง เช่น บริเวณขั้วใต้ของดวงจันทร์ ซึ่งโครงการอาร์ทีมิสที่นำโดยสหรัฐฯ กับชาติพันธมิตร (รวมถึงญี่ปุ่น) ต้องการสำรวจ
พื้นที่ลงจอดของยาน SLIM อยู่ในหลุมอุกกาบาตชิโอริ (Shioli Crater) ภายในบริเวณที่ราบจากการพุ่งชน ที่เต็มไปด้วยหินภูเขาไฟสีคล้ำ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่นักวิทยาศาสตร์คาดว่า มีอุกกาบาตเคยพุ่งชนบริเวณนี้ในอดีต อาจมีความรุนแรงมากเพียงพอที่จะขุดเนื้อดินที่อยู่ลึกลงไปกว่า 1.6 กิโลเมตร ให้กระจายตัวขึ้นมาอยู่ชั้นบนสุดได้ การศึกษาองค์ประกอบพื้นผิวบริเวณนี้ จึงเปรียบได้กับการศึกษาองค์ประกอบภายในของดวงจันทร์ โดยที่ไม่ต้องขุดพื้นผิวดวงจันทร์เลยแม้แต่น้อย
เมื่อทาง JAXA ได้ภาพถ่ายของพื้นผิวโดยรอบพื้นที่ลงจอดจากยาน SLIM แล้ว จึงเริ่มคัดเลือกหินที่สนใจศึกษา โดยระบุ “ชื่อเล่น” กำกับหินที่สนใจแต่ละก้อน โดยมีแนวทางการตั้งชื่อสำหรับก้อนหินแต่ละขนาด ให้มีชื่อตามสายพันธุ์สุนัขที่มีขนาดสอดคล้องกับขนาดของก้อนหิน ตั้งแต่พันธุ์ทอยพุดเดิล (Toy puddle) สำหรับก้อนหินขนาดเล็ก ไปจนถึงพันธุ์เซนต์เบอร์นาร์ด (St. Bernard) สำหรับก้อนหินขนาดใหญ่
ทาง JAXA กำลังเตรียมการสังเกตการณ์สเปกตรัมของพื้นผิวดวงจันทร์ใน 10 ย่านความยาวคลื่น เมื่อสภาพแสงอาทิตย์เหมาะสมต่อการปฏิบัติภารกิจมากขึ้น และยาน SLIM กลับมาฟื้นตัวเต็มที่ด้วยพลังงานที่ชาร์จจากแผงเซลล์สุริยะ ซึ่งแต่เดิมนั้น ทาง JAXA ออกแบบยานให้สามารถปฏิบัติภารกิจได้ 14 วัน (ซึ่งเท่ากับระยะเวลาของช่วงกลางวันบนดวงจันทร์) และยานทนทานพอที่จะเข้า “โหมดจำศีล” ในช่วงกลางคืนอันหนาวเย็นหรือไม่ได้รับแสงอาทิตย์ ก่อนที่จะกลับมาปฏิบัติภารกิจได้เมื่อยานได้รับแสงอาทิตย์
แม้ว่ายาน SLIM จะประสบปัญหาเครื่องยนต์จรวดล้มเหลวระหว่างช่วงร่อนลงจอดจนทำให้ยานปักหัวทิ่มพื้นผิวดวงจันทร์ แต่ก็ยังถือว่ายานบรรลุเป้าหมายภารกิจ ที่สามารถลงจอดภายในระยะ 100 เมตรจากพื้นที่เป้าหมายได้สำเร็จ
เนื่องจากในช่วงแรกยาน SLIM ไม่สามารถผลิตพลังงาน เมื่อแบตเตอรีของยานมีพลังงานลดลงถึงระดับ 12% ตัวยานจึงเข้าสู่ “โหมดจำศีล” อัตโนมัติ เพื่อให้ยานสามารถฟื้นตัวกลับมาทำงานได้เมื่อได้รับแสงอาทิตย์และมีระดับพลังงานเพียงพอ
ก่อนที่ยาน SLIM จะเข้า “โหมดจำศีล” ครั้งแรก ยานสามารถปล่อยยานลำลูก 2 ลำลงสู่พื้นผิวดวงจันทร์สำเร็จ ยานลำลูก 2 ลำ ได้แก่ LEV-1 และ LEV-2 (LEV เป็นชื่อย่อจาก Lunar Excursion Vehicle) โดย LEV-2 มีลักษณะเป็นรถสำรวจลำจิ๋วที่มีล้อเป็นรูปครึ่งทรงกลม จึงสามารถเก็บตัวในรูปร่างลูกบอลทรงกลมได้ ซึ่งรถสำรวจ LEV-2 เป็นยานลำลูกที่ถ่ายภาพยาน SLIM ในท่าทางปักหัวทิ่มพื้นผิวดวงจันทร์ส่งกลับมายังโลก