นายอดิศร พร้อมเทพ อธิบดีกรมประมง กล่าวว่า จังหวัดหนองคายเป็นจังหวัดที่มีพื้นที่ติดกับแม่น้ำโขง ซึ่งจากปัญหาฝนทิ้งช่วงทำให้ระดับน้ำในแม่น้ำโขงทลดลงต่อเนื่องในรอบ 2 สัปดาห์ที่ผ่าน โดยลดลงจากระดับปกติ 3-4 เมตร ต่างจากช่วงเวลาเดียวกันของปีที่ผ่านมาอยู่ 3.26 เมตร อีกทั้งช่วงวันที่ 18-19 กรกฎาคม ที่ผ่านมา มีอากาศร้อนจัด ส่งผลกระทบต่อเกษตรกรผู้เลี้ยงปลาในกระชัง
ทั้งนี้ จากการสำรวจเบื้องต้นมีเกษตรกรเพาะเลี้ยงปลานิลในกระชังใน 3 อำเภอ ได้แก่ อำเภอเมือง อำเภอท่าบ่อ และอำเภอศรีเชียงใหม่ ขึ้นทะเบียนกับกรมประมง 282 ราย รวมกว่า 4,160 กระชัง มีผลผลิตกว่า 18,000 ตันต่อปี คิดเป็นมูลค่ากว่า 1,000 ล้านบาทต่อปี และมีแนวโน้มเติบโตขึ้นต่อเนื่องทุกปี ในจำนวนนี้พบว่ามีเกษตรกร 80-100 ราย ได้รับผลกระทบจากปัญหาน้ำอุณหภูมิสูงทำให้ปลาขาดออกซิเจนตาย เสียหายกว่า 100 ตัน รวมมูลค่าประมาณ 6 ล้านบาท เบื้องต้นจึงแนะนำให้นำไปทำปลาร้าขายในจังหวัดใกล้เคียงกิโลกรัมละ 25 บาท เพื่อบรรเทาความเสียหาย จากที่ปกติปลานิลขนาด 1 – 1.2 กิโลกรัมต่อตัว มีราคากิโลกรัมละ 60 บาท ส่วนเกษตรกรผู้เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในบ่อดินในจังหวัดหนองคาย เช่น ปลาหมอ ปลาดุก ปลานวลจันทร์ ยังไม่ได้รับผลกระทบ
อธิบดีกรมประมง กล่าวว่า แม้สถานการณ์ระดับน้ำในแม่น้ำโขงล่าสุดจะดีขึ้น แต่แนะนำให้เกษตรกรที่เพาะเลี้ยงสัตว์น้ำในกระชังเฝ้าระวังพร้อมรับมือกับสถานการณ์ภัยแล้ง โดยเลือกแหล่งน้ำที่ตั้งกระชังที่มีระดับน้ำลึกเพียงพอ จัดวางกระชังให้เหมาะสม ไม่หนาแน่นเกินไป ปล่อยสัตว์น้ำลงเลี้ยงในปริมาณหนาแน่นน้อยกว่าปกติ และปล่อยพันธุ์สัตว์น้ำขนาดใหญ่เพื่อลดระยะเวลาการเลี้ยงให้น้อยลง เลือกใช้อาหารสัตว์น้ำที่มีคุณภาพและลดปริมาณให้อาหารสัตว์น้ำลง โดยเฉพาะอาหารสดเพื่อป้องกันปัญหาน้ำเน่าเสีย หมั่นตรวจสุขภาพสัตว์น้ำและสังเกตอาการต่างๆ อย่างสม่ำเสมอเพื่อจะได้แก้ไขหรือรักษาได้ทันท่วงทีกรณีเกิดอาการผิดปกติ ทำความสะอาดกระชังอย่างสม่ำเสมอเพื่อกำจัดตะกอนและเศษอาหารซึ่งเป็นการตัดวงจรชีวิตปรสิตและเชื้อโรค
นอกจากนี้ ยังช่วยให้กระแสน้ำไหลผ่านกระชังได้ดีซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโตและสุขภาพสัตว์น้ำ จับสัตว์น้ำที่ได้ขนาดขึ้นมาจำหน่ายหรือบริโภคเพื่อลดปริมาณสัตว์น้ำภายในกระชัง เพิ่มปริมาณออกซิเจนให้แก่ปลาในกระชัง โดยการติดตั้งเครื่องพ่นน้ำลงในกระชังเลี้ยงปลา หรือเดินท่อเติมอากาศให้กับปลาที่เลี้ยงในกระชังโดยตรง ส่วนช่วงหน้าแล้งอาจต้องงดเลี้ยง แล้วทำความสะอาดและซ่อมแซมกระชังเพื่อเตรียมเลี้ยงสัตว์น้ำในรอบต่อไป
ทั้งนี้ กรมประมงจะเร่งช่วยเหลือเยียวยาให้แก่ผู้ได้รับผลกระทบจากระดับน้ำโขงผันผวนในจังหวัดหนองคาย โดยอยู่ในขั้นตอนหารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อให้ประกาศเป็นพื้นที่ภัยพิบัติ รวมทั้งหารือกับองค์กรการปกครองส่วนท้องถิ่นในพื้นที่เพื่อเร่งสำรวจข้อมูลความเสียหายให้เกิดความชัดเจนเพื่อช่วยเหลือเกษตรกรผู้ได้รับผลกระทบในครั้งนี้ สำหรับการฟื้นฟูผู้ได้รับผลกระทบนั้น กรมประมงจะพิจารณาของบเหลือจ่ายปี 2563 ให้ผลิตลูกพันธุ์ปลานิลแจกเกษตรผู้ได้รับผลกระทบจากวิกฤตการณ์ในครั้งนี้ และในอนาคตจะนำระบบแจ้งเตือน Multiple Sensor มาใช้ ซึ่งเป็นการแจ้งเตือนระดับน้ำและวัดคุณสมบัติของน้ำในลุ่มน้ำโขงเช่น แจ้งเตือนระดับค่าออกซิเจนในน้ำ ระดับความเป็นกรดด่าง ระดับของแอมโมเนีย ระดับความขุ่นของน้ำ เป็นต้น เพื่อให้เกษตกรผู้เลี้ยงสัตว์น้ำในลุ่มน้ำโขงได้ทราบถึงข้อมูลที่เป็นประโยชน์ต่ออาชีพของตนได้อย่างรวดเร็วและทันสถานการณ์ยิ่งขึ้น