นายวิชา มหาคุณ กรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) กล่าวในตอนหนึ่งในการแถลงเปิดสำนวนถอดถอน น.ส.ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี ว่า คณะกรรมการ ป.ป.ช.ได้ติดตามโครงการรับจำนำข้าวของรัฐบาล พบว่าก่อให้เกิดการทุจริต นอกจากนี้ ผู้ถูกกล่าวหาคือนายกรัฐมนตรี ได้รับทราบผลการดำเนินงานจากการถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจในเรื่องของการตรวจสอบการระบายข้าวแบบรัฐต่อรัฐ และจากการรายงานการปิดบัญชีข้าวได้มีการแจ้งให้ผู้ถูกกล่าวหาในฐานะประธานนโยบายข้าวแห่งชาติได้ทราบ
แม้ผู้ถูกกล่าวหาได้รับทราบข้อเท็จจริง แต่ก็ยังดำเนินการในการรับจำนำข้าวเปลือกต่อมาแม้จะถูกท้วงติงและให้หยุดทำโครงการนี้ แต่ในฐานะของผู้ถูกกล่าวหา ซึ่งอยู่ในฐานะประธานนโยบายข้าวแห่งชาติ ก็ไม่สามารถดำเนินการใดๆ ทั้งๆ ที่ควรจะยับยั้งโครงการตั้งแต่แรกๆ ที่ทราบว่ามีความเสียหายเกิดขึ้นกับโครงการ แต่นายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรีทุกคนที่เกี่ยวข้อง ก็ยังยืนยันดำเนินการต่อไป
การที่ผู้ถูกกล่าวหาไม่ดำเนินการให้เป็นไปตามนโยบายที่แถลงไว้ต่อรัฐสภา โดยยุติหรือยกเลิกโครงการในการยับยั้งไม่ให้เกิดความเสียหายจากการดำเนินโครงการมากยิ่งขึ้น ถือว่าเป็นสภาพการรับจำนำข้าวที่เกิดความเสียหายร้ายแรงที่สุด
คณะกรรมการ ป.ป.ช.พิจารณาแล้วมีมติเป็นเอกฉันท์ว่า พฤติการณ์ของ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ที่ไม่ยับยั้งโครงการ ส่อว่าจงใจใช้อำนาจหน้าที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งบทบัญญัติอันเป็นมูลเหตุที่ทำให้ถูกถอดถอนออกจากตำแหน่งได้ แต่อำนาจในการถอดถอนเป็นอำนาจหน้าที่ของสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ที่มีการรับรองไว้แล้ว
อย่างไรก็ตาม การดำเนินการในเรื่องของการถอดถอนเป็นเรื่องของหลักธรรมาภิบาล ความโปร่งใสในการตรวจสอบเพื่อให้ปรากฏต่อสาธารณชนว่าในการดำเนินการบริหารแผ่นดินต้องมีจริยธรรมสูงสุด การทำหน้าที่ของผู้บริหารแผ่นดินนอกจากซื่อสัตย์สุจริตแล้ว ต้องเป็นที่ไว้วางใจของประชาชน กระบวนการในการถอดถอนเป็นการตรวจสอบว่าท่านยังอยู่ในความไว้วางใจของประชาชนหรืออยู่ในศรัทธาของประชาชนอยู่หรือไม่ ซึ่งเข้าใจดีกว่าที่นายกรัฐมนตรีแก้ข้อกล่าวหามาว่าต้องรับผิดชอบเป็นหมู่ แต่อย่างไรก็ดีในส่วนตัวของนายกรัฐมนตรีเอง ได้ลงไปทำหน้าที่ประธานคณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติด้วย นอกเหนือจากการทำหน้าที่ของนายกรัฐมนตรี การปฏิเสธว่าเป็นการทำหน้าที่ของคณะรัฐมนตรีโดยภาพรวมก็อาจจะอ้างได้ แต่ตัวนายกรัฐมนตรีก็ต้องรับผิดและรับชอบด้วย คือเมื่อมีโอกาสแก้ไขและหยุดยั้งความเสียหาย ก็ควรหยุดยั้งความเสียหายไม่ให้ลุกลามต่อไป
แม้ผู้ถูกกล่าวหาได้รับทราบข้อเท็จจริง แต่ก็ยังดำเนินการในการรับจำนำข้าวเปลือกต่อมาแม้จะถูกท้วงติงและให้หยุดทำโครงการนี้ แต่ในฐานะของผู้ถูกกล่าวหา ซึ่งอยู่ในฐานะประธานนโยบายข้าวแห่งชาติ ก็ไม่สามารถดำเนินการใดๆ ทั้งๆ ที่ควรจะยับยั้งโครงการตั้งแต่แรกๆ ที่ทราบว่ามีความเสียหายเกิดขึ้นกับโครงการ แต่นายกรัฐมนตรีและคณะรัฐมนตรีทุกคนที่เกี่ยวข้อง ก็ยังยืนยันดำเนินการต่อไป
การที่ผู้ถูกกล่าวหาไม่ดำเนินการให้เป็นไปตามนโยบายที่แถลงไว้ต่อรัฐสภา โดยยุติหรือยกเลิกโครงการในการยับยั้งไม่ให้เกิดความเสียหายจากการดำเนินโครงการมากยิ่งขึ้น ถือว่าเป็นสภาพการรับจำนำข้าวที่เกิดความเสียหายร้ายแรงที่สุด
คณะกรรมการ ป.ป.ช.พิจารณาแล้วมีมติเป็นเอกฉันท์ว่า พฤติการณ์ของ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ที่ไม่ยับยั้งโครงการ ส่อว่าจงใจใช้อำนาจหน้าที่ขัดต่อรัฐธรรมนูญแห่งบทบัญญัติอันเป็นมูลเหตุที่ทำให้ถูกถอดถอนออกจากตำแหน่งได้ แต่อำนาจในการถอดถอนเป็นอำนาจหน้าที่ของสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ที่มีการรับรองไว้แล้ว
อย่างไรก็ตาม การดำเนินการในเรื่องของการถอดถอนเป็นเรื่องของหลักธรรมาภิบาล ความโปร่งใสในการตรวจสอบเพื่อให้ปรากฏต่อสาธารณชนว่าในการดำเนินการบริหารแผ่นดินต้องมีจริยธรรมสูงสุด การทำหน้าที่ของผู้บริหารแผ่นดินนอกจากซื่อสัตย์สุจริตแล้ว ต้องเป็นที่ไว้วางใจของประชาชน กระบวนการในการถอดถอนเป็นการตรวจสอบว่าท่านยังอยู่ในความไว้วางใจของประชาชนหรืออยู่ในศรัทธาของประชาชนอยู่หรือไม่ ซึ่งเข้าใจดีกว่าที่นายกรัฐมนตรีแก้ข้อกล่าวหามาว่าต้องรับผิดชอบเป็นหมู่ แต่อย่างไรก็ดีในส่วนตัวของนายกรัฐมนตรีเอง ได้ลงไปทำหน้าที่ประธานคณะกรรมการนโยบายข้าวแห่งชาติด้วย นอกเหนือจากการทำหน้าที่ของนายกรัฐมนตรี การปฏิเสธว่าเป็นการทำหน้าที่ของคณะรัฐมนตรีโดยภาพรวมก็อาจจะอ้างได้ แต่ตัวนายกรัฐมนตรีก็ต้องรับผิดและรับชอบด้วย คือเมื่อมีโอกาสแก้ไขและหยุดยั้งความเสียหาย ก็ควรหยุดยั้งความเสียหายไม่ให้ลุกลามต่อไป
