นายเจษฎา แก้วกัลยา ผู้ทรงคุณวุฒิคณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ เปิดเผยว่า กรมชลประทานได้รับผลการศึกษาของมหาวิทยาลัยมหิดล เกี่ยวกับแนวทางการแก้ไขปัญหาน้ำท่วมในพื้นที่ลุ่มน้ำยมแล้ว ซึ่งตามขั้นตอนอยู่ระหว่างการรอนำเสนอต่อคณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติที่ต้องมีการแต่งตั้งใหม่ ซึ่งมีนายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีเป็นประธาน เพื่อนำข้อเสนอดังกล่าวเข้าสู่ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี การศึกษาครั้งนี้พบว่า ทางเลือกในการจัดการลุ่มน้ำยมมี 4 ทางเลือก แต่แนวทางที่ดีที่สุดและคุ้มค่าทั้งในเชิงวิศวกรรมและเศรษฐศาสตร์ คือการสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้น พร้อมๆ กับการพัฒนาสิ่งก่อสร้างที่มีอยู่ ให้ดีขึ้น ภายใต้งบประมาณรวมกว่า 10,000 ล้านบาท และสามารถรับน้ำได้ 1,100 ล้านลูกบาศก์เมตร โดยจะใช้เวลาศึกษาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม 2 ปี เนื่องจากมีการออกแบบเอาไว้แล้ว
ขณะที่อีกแนวทางที่เป็นไปได้ คือการสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ 2 แห่งคือ เขื่อนแม่น้ำยมตอนบน และเขื่อนแม่น้ำยมแทนการสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้น ในงบประมาณใกล้เคียงกัน แต่จะสามารถรับได้ 600 ล้านลูกบาศก์เมตร และยังต้องใช้เวลาออกแบบก่อสร้างพร้อมกับทำรายงานผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมอีก 4 ปี ส่วนอีก 2 แนวทางที่เหลือในการศึกษาวิเคราะห์ระบบจัดการลุ่มน้ำยม ได้แก่ การไม่สร้างเขื่อนแต่ใช้วิธีปรับปรุงประสิทธิภาพการชลประทาน และการสร้างแหล่งน้ำขนาดกลาง ซึ่ง 2 แนวทางนี้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียส่วนใหญ่ให้ความสำคัญน้อยที่สุด
นายเจน นำชัยศิริ ประธานคณะกรรมการบริหารสถาบันน้ำเพื่อความยั่งยืน กล่าวถึงกรณีการสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้นว่า มีเป้าหมายที่ดีในการช่วยลดการผันผวนจากน้ำหลากและภัยแล้ง แต่หากรัฐบาลตัดสินใจที่จะสร้างก็ต้องคำนึงถึงผลกระทบด้านชุมชนด้วย ขณะเดียวกันสิ่งที่สำคัญสำหรับการดูแลปัญหาน้ำคือ ภาครัฐควรจัดให้มีระบบสัญญาณเตือนภัยที่เกิดจากสถานการณ์น้ำให้ชัดเจน ทั้งจากปัญหาน้ำท่วม และสภาพน้ำแล้ง เพื่อให้ทุกฝ่ายพร้อมรับกับเหตุการณ์ ขณะที่หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมชลประทาน กรมอุตุนิยมวิทยา กรมทรัพยากรน้ำจะต้องประสานงานด้านสภาพอากาศและแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นในอนาคตให้ทราบล่วงหน้า
ขณะที่อีกแนวทางที่เป็นไปได้ คือการสร้างเขื่อนขนาดใหญ่ 2 แห่งคือ เขื่อนแม่น้ำยมตอนบน และเขื่อนแม่น้ำยมแทนการสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้น ในงบประมาณใกล้เคียงกัน แต่จะสามารถรับได้ 600 ล้านลูกบาศก์เมตร และยังต้องใช้เวลาออกแบบก่อสร้างพร้อมกับทำรายงานผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมอีก 4 ปี ส่วนอีก 2 แนวทางที่เหลือในการศึกษาวิเคราะห์ระบบจัดการลุ่มน้ำยม ได้แก่ การไม่สร้างเขื่อนแต่ใช้วิธีปรับปรุงประสิทธิภาพการชลประทาน และการสร้างแหล่งน้ำขนาดกลาง ซึ่ง 2 แนวทางนี้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียส่วนใหญ่ให้ความสำคัญน้อยที่สุด
นายเจน นำชัยศิริ ประธานคณะกรรมการบริหารสถาบันน้ำเพื่อความยั่งยืน กล่าวถึงกรณีการสร้างเขื่อนแก่งเสือเต้นว่า มีเป้าหมายที่ดีในการช่วยลดการผันผวนจากน้ำหลากและภัยแล้ง แต่หากรัฐบาลตัดสินใจที่จะสร้างก็ต้องคำนึงถึงผลกระทบด้านชุมชนด้วย ขณะเดียวกันสิ่งที่สำคัญสำหรับการดูแลปัญหาน้ำคือ ภาครัฐควรจัดให้มีระบบสัญญาณเตือนภัยที่เกิดจากสถานการณ์น้ำให้ชัดเจน ทั้งจากปัญหาน้ำท่วม และสภาพน้ำแล้ง เพื่อให้ทุกฝ่ายพร้อมรับกับเหตุการณ์ ขณะที่หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น กรมชลประทาน กรมอุตุนิยมวิทยา กรมทรัพยากรน้ำจะต้องประสานงานด้านสภาพอากาศและแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นในอนาคตให้ทราบล่วงหน้า
