“พระบรมรูป ร.๙” รูปเคารพสูงสุดที่ห้องอริยบุคคลตัวอย่าง แห่ง “ปราสาทสัจธรรม” ปราสาทไม้แกะสลักใหญ่ที่สุดในโลก

“...พอเพียงนี้อาจจะมีมาก อาจจะมีของหรูหราก็ได้ แต่ว่าต้องไม่ไปเบียดเบียนคนอื่น ต้องให้พอประมาณ ตามอัตภาพ พูดจาก็พอเพียง ทําอะไรก็พอเพียง ปฏิบัติตนก็พอเพียง...”

บางส่วนของพระราชดำรัสเรื่องเศรษฐกิจพอเพียง ที่ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานไว้เมื่อวันที่ 4 ธันวาคม 2541


นี่คืออีกหนึ่งข้อความสำคัญที่ถูกคัดสรรนำมาประกอบเคียงคู่กับ “พระบรมรูปในหลวงรัชกาลที่ ๙” ซึ่งถือเป็นหนึ่งในประติกรรมอันโดดเด่นของ “ปราสาทสัจธรรม” ปราสาทไม้แกะสลักใหญ่ที่สุดในโลก แห่ง จ.ชลบุรี

พระบรมรูป ร.๙ ประดิษฐานอยู่ในโซน “ห้องอริยบุคคลตัวอย่าง” (สัจธรรมที่ 4) ที่จัดแสดงอริยบุคคลสำคัญของโลกตะวันออก อาทิ พระโพธิสัตว์ อวโลกิเตศวร เจ้าแม่กวนอิม เล่าจื้อ ขงจื้อ พระมัญชุศรีโพธิสัตว์ เป็นต้น


สำหรับพระบรมรูป ร.๙ ทางปราสาทสัจธรรมได้ถวายพระเกียรติยศให้เป็นรูปเคารพสูงสุดของห้องนี้ ด้วยการแกะสลักจากไม้ 1 ท่อน ดังนั้นตั้งแต่พระเศียรจรดฉลองพระบาทของพระองค์ท่านจึงไม่มีรอยต่อเหมือนกับประติมากรรมชิ้นอื่น ๆ ในปราสาทแห่งนี้

นอกจากนี้ทางปราสาทสัจธรรมยังเปรียบพระองค์ท่านเป็นดัง “พระโพธิสัตว์” องค์หนึ่ง ซึ่งตลอดระยะเวลากว่า 70 ปีของการครองราชย์ ในหลวงรัชกาลที่ ๙ ทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจในด้านต่าง ๆ มากมาย อย่างไม่เหน็ดเหนื่อย เพื่อแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของพสกนิกรชาวไทยให้มีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น จนถูกยกย่องให้เป็น “พระมหากษัตริย์ผู้ทรงงานหนักที่สุดในโลก”


สำหรับปราสาทสัจธรรม ตั้งอยู่บริเวณแหลมราชเวช อ่าววงพระจันทร์ ต.นาเกลือ อ.บางละมุง จ.ชลบุรี ปราสาทแห่งนี้เริ่มดำเนินการก่อสร้างตั้งแต่ปี 2524 ภายใต้แรงบันดาลใจของ “เล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์” นักธุรกิจผู้ชื่นชอบสถาปัตยกรรมไทยและศาสนาพุทธ ที่ต้องการใช้งานศิลป์เป็นสื่อให้มนุษย์เห็นแนวทางในการแก้ปัญหาด้วยการปลุกจิตสำนึกด้านคุณธรรม จริยธรรม เพื่อให้สามารถอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข

ปราสาทสัจธรรม หรือ พิพิธภัณฑ์ปราสาทสัจธรรม เป็นอาคารที่สร้างด้วยไม้แกะสลักทั้งหลังเป็นทรงไทยจัตุรมุข ด้านล่างของฐานเป็นลักษณะฐานสิงห์ ห้องโถงและหน้าต่างเปิดให้ลมและแสงสว่างเข้าออกทั้ง 4 ด้าน ศิลปะตกแต่งปราสาทเป็นศิลปะแนวความคิดสมัยใหม่ที่ผสมผสานกันตั้งแต่อยุธยาตอนต้น จนถึงศิลปะรัตนโกสินทร์ หลังคาซ้อนลดหลั่นกันสี่ด้าน ยอดเป็นสัญลักษณ์พระปรางค์ ยอดสูงทั้งสี่ด้านมีรูปแกะสลักลอยตัวสัญลักษณ์ของเทพยืนบนยอดทั้ง 4 ทิศ


ทั้งภายนอกและภายในของปราสาทมีประติมากรรมไม้แกะสลักที่วิจิตรพิสดารอยู่แทบทุกจุด โดยมีการแบ่งงานจัดแสดงงานแกะสลักไม้ออกเป็นโซนและห้องต่าง ๆ ที่แต่ละห้องจะมีแนวคิดตามชื่อห้อง และสอดรับกับคอนเซ็ปต์หลักของปราสาท ไม่ว่าจะเป็น

ยอดมหาปราสาททั้ง 5 ยอด, บันไดทางขึ้น, ห้องสัจธรรมต่าง ๆ ทั้งหมด 7 สัจธรรม อย่างเช่น ห้องสัจธรรมที่ 1 : เราเป็นใครมาจากไหน, ห้องสัจธรรมที่ 2 : ดำรงชีวิตได้อย่างไร? ชีวิตจะดำเนินไปได้อย่างไร?, ห้องสัจธรรมที่ 4 : อริยบุคคลตัวอย่าง และห้องสัจธรรมที่ 7 : จุดเริ่มต้นของสังคม เป็นต้น


ขณะที่ใจกลางปราสาทสัจธรรมที่เป็นห้องโถงใหญ่ เป็น “ห้องสัจธรรมที่ 3 : การดับสูญ” มีบุษบกทรงสถูปไม้แกะสลักสง่างามภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ สื่อสะท้อนให้เห็นถึงความจริงของชีวิต ที่ว่าท้ายที่สุดแล้วคนเราทุกคนต้องจากโลกนี้ไปแบบตัวเปล่า ไม่สามารถเอาอะไรติดตัวไปได้ เหลือไว้เพียงแต่คุณงามความดีหรือสิ่งที่เราทำไว้ให้กับโลกใบนี้เท่านั้น


ในปี พ.ศ. 2568 ปราสาทสัจธรรมได้รับใบประกาศเกียรติคุณจาก WORLD BOOK OF RECORDS ในฐานะ “ปราสาทไม้แกะสลักที่ใหญ่ที่สุดในโลก”

ขณะที่ก่อนหน้านั้นในปี 2567 ปราสาทสัจธรรมก็เคยติดอันดับ 2 สถาปัตยกรรมสวยที่สุดของเอเชียมาแล้ว


สำหรับไม้ที่นำมาใช้ในการสร้าง ได้แก่ ไม้แดง ไม้ตะเคียน ไม้พันชาด ไม้เคียมคะนอง และไม้สักทอง ซึ่งล้วนเป็นไม้เนื้อแข็งที่สามารถรองรับน้ำหนักได้เป็นพันตัน เป็นไม้ที่ได้มาจากสัมปทานประเทศเพื่อนบ้าน เสาเอกเป็นไม้ตะเคียนทองอายุ 600 ปี การเข้าไม้ของพิพิธภัณฑ์ปราสาทสัจธรรมใช้การยึดต่อไม้แบบโบราณในการเข้าเดือยตอกสลัก เข้าลิ่ม เข้าหางเหยี่ยวโดยไม่มีการใช้ตะปู


ก่อนถึงพิพิธภัณฑ์ปราสาทสัจธรรม ยังมีจุดชมวิวที่สามารถมองเห็นพิพิธภัณฑ์ปราสาทสัจธรรมทั้งหลังที่มีพื้นหลังเป็นวิวทะเล ส่วนบริเวณรอบพิพิธภัณฑ์ปราสาทสัจธรรม จะมีสวนหย่อม โรงแกะสลัก และร้านขายของที่ระลึก

ปัจจุบันปราสาทสัจธรรมยังคงมีการดำเนินการก่อสร้าง ตกแต่ง ปรับปรุง อย่างต่อเนื่องเรื่อยมานับแต่เริ่มสร้าง ดังนั้นผู้ที่มาเยือนปราสาทแห่งนี้จะได้เห็นถึงความเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ซึ่ง “ความเปลี่ยนแปลง” นั้นก็ถือเป็นอีกหนึ่งสัจธรรมของโลกใบนี้ที่มนุษย์ทุกคนจะต้องประสบพบเจอ


และนี่ก็คือมนต์เสน่ห์ความงามของ “ปราสาทสัจธรรม” ปราสาทไม้สุดวิจิตรอลังการ ที่นอกจากจะเคยติดอันดับ 2 สถาปัตยกรรมสวยที่สุดของเอเชียแล้ว ยังถูกยกให้เป็นปราสาทไม้ที่ใหญ่ที่สุดในโลก รวมถึงเป็นหนึ่งในสิ่งก่อสร้างของเมืองไทยที่มีดีกรีความยิ่งใหญ่และมหัศจรรย์ในระดับโลกเลยทีเดียว


##################################

ปราสาทสัจธรรม เปิดให้ชมทุกวัน จันทร์-อาทิตย์ นักขัตฤกษ์ เปิดจำหน่ายบัตร รอบเข้าชม (รอบกลางวัน) 08.10-17.00 น. รอบเข้าชม (รอบค่ำ) 18.20-20.30 น. ราคาค่าเข้าชม ผู้ใหญ่ 500 บาท (รอบกลางวัน) ผู้ใหญ่ 700 บาท (รอบค่ำ) ส่วน เด็ก (110-140 ซม.) 250 บาท (รอบกลางวัน) เด็ก (110-140 ซม.) 350 บาท (รอบค่ำ) เด็ก (ต่ำกว่า 110 ซม.) เข้าชมฟรี