“สังเวชนียสถาน” เที่ยวตามรอยสถานที่สำคัญแห่งพุทธศาสนา

การท่องเที่ยวในรูปแบบแสวงบุญและศึกษาต้นกำเนิดแห่งพุทธศาสนา ต้องยกให้การไปเยือน “สังเวชนียสถาน” เป็นเส้นทางท่องเที่ยวอันดับหนึ่งของพุทธศาสนิกชน

“สังเวชนียสถาน” สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ 4 แห่งในประเทศเนปาลและอินเดีย มีความเกี่ยวข้องกับสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระศาสดาแห่งพุทธศาสนา นับเป็นจุดหมายปลายทางสำคัญสำหรับพุทธศาสนิกชนที่ต้องการตามรอยพระพุทธองค์ เพื่อเข้าใจในที่มาของพุทธศาสนา สัมผัสความสงบทางจิตใจ และเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้มาเยือน

ขอชวนมารู้จักสังเวชนียสถาน ทั้ง 4 แห่ง


1. สวนลุมพินีวัน (สังเวชนียสถานแห่งที่ 1) สถานที่ประสูติ
ตั้งอยู่ในเมืองลุมพินี ประเทศเนปาล เป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องราวพระพุทธเจ้า ที่นี่คือสถานที่ที่พระนางสิริมหามายาให้กำเนิดเจ้าชายสิทธัตถะใต้ต้นสาละ สถานที่นี้เต็มไปด้วยความสงบเงียบ มีสวนลุมพินีอันร่มรื่นและเสาหินของพระเจ้าอโศกที่เป็นสัญลักษณ์

สิ่งน่าสนใจในสวนลุมพินีก็มี วิหารมหามายาเทวี ที่สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยพระเจ้าอโศกมหาราช ภายในพบภาพจำหลักศิลาพระนางสิริมหามายาทรงประสูติพระกุมาร และนมัสการรอยพระพุทธบาทน้อย ๆ ที่สันนิษฐานว่าพระเจ้าอโศกสร้างถวายเป็นพุทธบูชา สระโบกขรณี ที่พระนางมหามายาเคยทรงสนาน เสาพระเจ้าอโศก ที่มีข้อความจารึกว่า “ ณ ที่นี่ คือ สถานที่ประสูติของพระพุทธเจ้า และพระเจ้าอโศกเสด็จมาบูชาในปีที่ 20 แห่งรัชกาลของพระองค์ ในพุทธศตวรรษที่ 3”


2.พุทธคยา (สังเวชนียสถานแห่งที่ 2) สถานที่ตรัสรู้
ตั้งอยู่ในรัฐพิหาร ประเทศอินเดีย พุทธคยาคือสถานที่ที่เจ้าชายสิทธัตถะตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้าใต้ต้นโพธิ์ สถานที่นี้เป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวพุทธทั่วโลก

มีสถานที่สำคัญ ได้แก่ “พระมหาเจดีย์พุทธคยา" อันงดงามที่เป็นมรดกโลก และเป็นที่ประดิษฐาน พระบรมสารีริกธาตุ, “ต้นโพธิ์ศรีมหาโพธิ์” ต้นโพธิ์ที่สืบทอดมาจากต้นเดิม, “แม่น้ำเนรัญชรา” สถานที่ที่พระพุทธเจ้าทรงบำเพ็ญทุกรกิริยา และเปลี่ยนมาทรงดำเนินในมัชฌิมาปฏิปทา จนได้ตรัสรู้ภายใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ


3.สารนาถ (สังเวชนียสถานแห่งที่ 3) สถานที่แสดงปฐมเทศนา
ตั้งอยู่ในเมืองพาราณสี รัฐอุตตรประเทศ ประเทศอินเดีย สารนาถเป็นที่ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา "ธัมมจักกัปปวัตตนสูตร" แก่ปัญจวัคคีย์ ถือเป็นจุดเริ่มต้นของพระพุทธศาสนา

สถานที่สำคัญ อาทิ ธรรเมกขสถูป สถูปประธานที่มีขนาดใหญ่ที่สุด เชื่อว่าเป็นจุดที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา, เจาคันธีสถูป สถานที่ที่พระพุทธองค์พบปัญจวัคคีย์, พิพิธภัณฑ์สารนาถ ซึ่งเก็บโบราณวัตถุล้ำค่า โดยเฉพาะหัวเสาของพระเจ้าอโศกมหาราช พระพุทธรูปปางแสดงปฐมเทศนาที่งดงาม มีอายุกว่า 1,500 ปี


4.กุสินารา (สังเวชนียสถานแห่งที่ 4) สถานที่เสด็จดับขันธปรินิพพาน
ตั้งอยู่ในรัฐอุตตรประเทศ อินเดีย กุสินาราคือสถานที่ที่พระพุทธเจ้าทรงเสด็จดับขันธปรินิพพานใต้ต้นสาละคู่ และยังเป็นสถานที่ถวายพระเพลิงพระองค์ บรรยากาศที่นี่เงียบสงบ เหมาะแก่การน้อมรำลึกถึงความไม่เที่ยง

นอกจากนี้ยังมีมหาปรินิพพานวิหาร ซึ่งภายในมีพระพุทธรูปปางปรินิพพาน ฝีมือช่างชาวมถุรา สร้างด้วยหินทรายแดง อายุกว่า 1,900 ปี ที่มีความงดงามเป็นอย่างยิ่ง ทั้งนี้ บริเวณโดยรอบยังมีซากโบราณสถาน หมู่กุฏิสงฆ์สถูปเจดีย์ต่าง ๆ มากมาย แสดงถึงความเจริญรุ่งเรืองของพุทธศาสนาในสมัยโบราณนับพันปี ก่อนพระพุทธศาสนาจะเสื่อมไปจากอินเดีย