ในอดีตสุสานแห่งนี้ขาดการจัดการที่ดี เช่น การขุดหลุมศพนั้นตื้นเกินไป เมื่อฝนตกก็ชะล้างเอาสิ่งไม่พึงประสงค์จากศพออกมาด้วย ส่วนบริเวณนอกรั้วก็มีน้ำท่วมขัง ขาดการดูแล ถึงขนาดว่ามีศพไร้ญาตินอนแช่น้ำน่าอนาถ และยังเป็นสถานที่ฝังศพนับหมื่น!
ดังนั้น จึงไม่น่าแปลกใจว่า เหตุใดสมัยก่อน “ป่าช้าวัดดอน” หรือ “สุสานแต้จิ๋ว” จะกลายเป็นหนึ่งในตำนานชวนสยองขวัญของคนกรุง
“ป่าช้าวัดดอน” หรือ “สุสานแต้จิ๋ว” ตั้งอยู่ในเขตสาทร ซอยเจริญราษฏร์ 3 เป็นสุสานเก่าแก่ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๕ พื้นที่กว้างใหญ่ที่สุดในกรุงเทพฯชั้นใน ประมาณ 150 ไร่ (ในสมัยก่อน) โดยมีต้นแบบมาจากประเทศสิงคโปร์ คือ ระบบ กงซีซัว (ลักษณะเป็นหลุมฮวงซุ้ย)
ภาพจำในยุคก่อนนั้นออกไปในทางลบพอสมควร เพราะติดอันดับสถานที่ชวนสยองในเมืองหลวงก็ว่าได้ ด้วยการเคยเป็นสุสานขนาดใหญ่ที่ฝังศพมากกว่าหมื่นศพ ทั้งศพที่ฝังในลักษณะของฮวงซุ้ย ศพที่บรรจุเฉพาะอัฐิ รวมไปถึงศพที่ไม่มีญาติบรรจุรวมกันไว้
มีบริเวณที่เรียกว่า หลุมหมื่นศพ เพราะเป็นหลุมขนาดใหญ่ที่สุด และสุสานแห่งนี้อยู่ในความดูแลของ 3 องค์กร คือ สมาคมแต้จิ๋วแห่งประเทศไทย มูลนิธิปอเต็กตึ้ง และสมาคมไหหลำด่านเกเต้
สมัยก่อนสุสานมีรั้วรอบขอบชิดเปิดเฉพาะช่วงเทศกาลเชงเม้ง หรือวันที่ชาวจีนจะไปไหว้บรรพบุรุษ ทำให้บรรยากาศของป่าช้าในวันปกติวังเวงยิ่งกว่าเดิม โดยความสะพรึงกลัวกว่านั้น คือ บริเวณนอกรั้ว เคยเป็นสถานที่เสื่อมโทรม มีน้ำท่วมขังขาดการดูแล ถึงขนาดว่ามีศพไร้ญาตินอนแช่น้ำน่าอนาถ มีสัตว์เลื้อยคลานเดินป้วนเปี้ยนเป็นเจ้าถิ่น และยังเป็นแหล่งที่ชาวบ้านยังนำเอาขยะมาทิ้งทับถมกลายเป็นสถานที่ที่เต็มไปด้วยมลพิษทางกลิ่นและความสกปรก
อย่างไรก็ตาม ในช่วงสามสิบกว่าปีที่ผ่านมา ตำนานความเฮี้ยนและความน่ากลัวของป่าช้าวัดดอน ค่อยๆเลือนหายไป เนื่องจากมีการล้างป่าช้าทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้กับดวงวิญญาณเหล่านั้นไปหลายครั้งรวมถึงการขยายตัวของเมือง ซึ่งมีทั้งทางด่วนตัดผ่านและเป็นจุดขึ้นลงทางด่วนเชื่อมต่อกับถนนสาทร ถนนจันทน์ มีบ้านเรือน ที่อยู่อาศัย คอนโด ตึกสูง ที่โอบล้อมสุสาน
นำมาสู่การปรับปรุงสภาพป่าช้าบริเวณโดยรอบ จนเป็นที่มาของโครงการ "สวนสวยในป่าช้า" หรือ "สวนสุขภาพสมาคมแต้จิ๋ว" ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2539 นำโดยสำนักงานเขตสาทร เข้ามาพัฒนาพื้นที่ในส่วนสุสานให้พื้นที่สาธารณะ
มี “ชมรมนักวิ่งสุขภาพสมาคมแต้จิ๋ว” เป็นหัวแรงหลัก ร่วมกับองค์กรอื่นๆ มีการปรับปรุงป่าช้าวัดดอนบางส่วนเพื่อใช้เป็นสวนสาธารณะให้คนได้เข้าไปออกกำลังกาย และที่สำคัญ คือ ไม่มีการนำศพเข้ามาฝังในป่าช้าวัดดอนอีกแล้ว
ป่าช้าวัดดอนในวันนี้ จึงเหลือเพียงตำนานความน่ากลัวที่เลือนหายไป เป็นเพียงเรื่องเล่าในอดีต เพราะกลายเป็นสวนสาธารณะสุดร่มรื่นใจกลางเมือง แม้ว่ายังมีบรรยากาศของสุสานเหลืออยู่ คือ ฮวงซุ้ย จำนวนมาก แต่ก็ไม่ได้มีความน่ากลัวแบบเดิมเพราะมีเส้นทางวิ่งตัดผ่าน มีต้นไม้ร่มรื่น
ส่วนรอบๆสวน ก็เต็มไปด้วยชมรมต่างๆของคนในชุมชน เช่น ชมรมของกลุ่มผู้สูงวัย แบดมินตัน ฟิตเนส แอโรบิก หมากรุก เทควันโด ฯลฯ โดยมีสมาคมนักวิ่งแต้จิ๋วเป็นชมรมหลัก มีร้านกาแฟ สนามบาสเก็ตบอล ศาลเจ้าแบบจีน ที่แทบไม่ต่างจากสถานที่ท่องเที่ยวอีกแห่งของกรุงเทพฯ
สวนสุขภาพแต้จิ๋ว เปิดทุกวัน 5.00-19.00 น.
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline
