สักการะ “หลวงพ่อพระใส” แห่งวัดโพธิ์ชัย หนองคาย สรงน้ำขอพรรับสงกรานต์

หนึ่งปีมีเพียงครั้งเดียว กับขบวนแห่ “หลวงพ่อพระใส” พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ที่ประดิษฐานอยู่ ณ วัดโพธิ์ชัย จ.หนองคาย ที่จะเปิดให้ทุกคนร่วมสรงน้ำขอพร เพื่อความเป็นสิริมงคลในช่วงเทศกาลสงกรานต์


ใครที่เดินทางไปยัง “หนองคาย” นอกจากจะไปเที่ยวชิลๆ ที่จังหวัดริมฝั่งโขงแห่งนี้แล้ว อีกจุดหนึ่งที่ไม่ควรพลาดก็คือ การแวะไปที่ “วัดโพธิ์ชัย” วัดสำคัญในตัวเมืองหนองคาย เพื่อไปสักการะ “หลวงพ่อพระใส” พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของชาวหนองคาย

“วัดโพธิ์ชัย” พระอารามหลวง สถานที่ประดิษฐาน "หลวงพ่อพระใส" ตั้งอยู่บนถนนประจักษ์ เดิมเป็นวัดร้างอยู่ในบริเวณบ้านไผ่ มีชื่อเรียกกันว่า “วัดผีผิว” เนื่องจากเคยใช้เป็นสถานที่ฌาปนกิจ ไม่ปรากฏหลักฐานเมื่อแรกสร้าง แต่สันนิษฐานว่าเป็นพระอารามสำคัญของเวียงจันทน์มาแต่เดิม

วัดผีผิวเป็นวัดร้างที่มีความสำคัญมาแต่ครั้งอดีต ภายในประดิษฐานพระธาตุเจดีย์ลาวโบราณที่งดงามแต่ไม่มีพระสงฆ์จำพรรษา ดังนั้น จึงมีมติในการบูรณะวัดผีผิวและเปลี่ยนนามใหม่เป็น วัดโพธิ์ชัย

โดยวัดโพธิ์ชัยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ เสด็จเป็นองค์ประธาน ยกช่อฟ้าพระอุโบสถ เมื่อปี พ.ศ. 2522 และต่อมายกฐานะขึ้นเป็น พระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดสามัญ




ปัจจุบัน วัดโพธิ์ชัยเป็นที่ประดิษฐาน “หลวงพ่อพระใส” อันเป็นที่เคารพสักการะของชาวหนองคาย และพุทธศาสนิกชนทั่วไป

มีตำนานเกี่ยวกับพระพุทธรูปสามพี่น้อง พระเสริม พระสุก และพระใส ตำนานเล่าว่า พระธิดา 3 พระองค์ของกษัตริย์ล้านช้างได้หล่อพระพุทธรูปขึ้น 3 องค์ และถวายนามพระพุทธรูปตามพระนามของแต่ละพระองค์ คือ “พระเสริม” เป็นพระประจำพระธิดาองค์ใหญ่ “พระสุก” ประจำพระธิดาองค์กลาง และ “พระใส”ประจำพระธิดาองค์เล็ก

แต่เดิมพระพุทธรูปทั้ง 3 องค์ ประดิษฐานอยู่ที่นครเวียงจันทน์ ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๓ ได้อัญเชิญพระพุทธรูปทั้ง 3 องค์ ลงเรือข้ามฝั่งแม่น้ำโขงมายังเมืองหนองคาย แต่เกิดพายุพัดแรงจน “พระสุก” ตกน้ำจมหายไป ส่วน “พระเสริม” และ “พระใส” ได้อัญเชิญมาประดิษฐานไว้ที่จังหวัดหนองคาย

ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๔ โปรดเกล้าฯ ให้ขุนวรธานีและเจ้าเหม็น (ข้าหลวง) อัญเชิญ พระเสริมและพระใสขึ้นประดิษฐานบนเกวียนเพื่ออัญเชิญลงไปกรุงเทพฯ ด้วย แต่พอมาถึงวัดโพธื์ชัย หลวงพ่อพระใสได้แสดงปาฏิหาริย์จนเกวียนหักจึงอัญเชิญลงไปไม่ได้ จึงได้แต่อัญเชิญพระเสริมลงมากรุงเทพฯ ประดิษฐาน ณ วัดปทุมวนาราม ส่วนหลวงพ่อพระใสได้อัญเชิญประดิษฐาน ณ วัดโพธิ์ชัย อ.เมืองหนองคาย จนถึงปัจจุบัน


“หลวงพ่อพระใส” เป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยหล่อด้วยทองสีสุก มีพุทธลักษณะงดงาม สร้างจากโลหะผสมทองแดง ขนาดหน้าตักกว้าง 83 เซนติเมตร สูง 107 เซนติเมตร พระรัศมีถอดได้ประดับด้วยพลอย ประดิษฐานบนฐานกว้าง 139 เซนติเมตร สูง 88 เซนติเมตร สร้างขึ้นในช่วงยุคสมัยล้านช้าง ราวพุทธศตวรรษที่ 22-23

ในช่วงวันสงกรานต์ วันที่ 13 เมษายนของทุกปี ชาวเมืองหนองคายจะมีงานประเพณีบุญสงกรานต์ และอัญเชิญ “หลวงพ่อพระใส” มีพิธีอัญเชิญหลวงพ่อพระใสลงจากพระอุโบสถ เพื่อลงมาแห่รอบพระอุโบสถ แล้วอัญเชิญขึ้นประดิษฐานที่ราชรถ ขบวนหลวงพ่อพระใสและพระบริวารทั้งหมดออกแห่รอบเมืองให้ประชาชนได้สรงน้ำเพื่อความเป็นสิริมงคล

แต่เมื่อกาลเวลาผ่านไป ทำให้หลวงพ่อพระใสชำรุด กรมศิลปากรได้ตรวจสอบพบว่ามีความจำเป็นต้องบูรณะซ่อมแซมในหลายจุด ซึ่งสภาพโครงสร้างองค์หลวงพ่อพระใสมีความมั่นคงแข็งแรง พระเนตรซ้ายมีส่วนที่หลุดหายไป พระรัศมีมีรอยแยกขนาดเล็ก สภาพความชำรุดปรากฏมากบนพื้นผิวโลหะทั้งส่วนฐานและองค์พระ พื้นผิวโลหะหมองคล้ำเป็นสีน้ำตาลอ่อน จนถึงน้ำตาลเข้มในบางจุด มีคราบเปื้อนสีดำ คราบสนิมทองแดงสีเขียวเข้ม พบรอยขูดขีด รอยถลอกจำนวนมาก มีรอยแตกเนื้อโลหะหายไปบางส่วน พื้นผิวสึกกร่อนเป็นจุด หลุมตื้นขนดาเล็กกระจายในหลายแห่ง เช่น พระปราง (แก้ม) ซ้าย พระอุระ (ต้นขา) ซ้าย ด้านบน


ส่วนฐานพระบริเวณบัวมีร่องรอยการลงรักปิดทอง มีรอยแตกกะเทาะเล็กน้อย พื้นผิวบางส่วนพบร่องรอยการอุด ซ่อม แต่งพื้นผิวโลหะ สันนิษฐานว่าเป็นการซ่อมมาแต่เดิม โดยกรมศิลปากรจะทำการบูรณะซ่อมแซมองค์หลวงพ่อพระใส และทางวัดได้สร้างพระพุทธรูปจำลองขึ้นมาเพื่อใช้สำหรับประกอบพิธีอัญเชิญลงเพื่อรดสรงในเทศกาลสงกรานต์ โดยหลวงพ่อพระใสองค์จำลองนี้ ได้สร้างแล้วเสร็จและมีการสมโภชไปแล้วเมื่อช่วงเดือนมีนาคม 2567 ที่ผ่านมา

และสำหรับในช่วง “เทศกาลสงกรานต์ 2567” ทางจังหวัดหนองคาย มีการจัดงาน “มหาสงกรานต์อีสานหนองคาย สมโภชสรงน้ำหลวงพ่อพระใส สงกรานต์ผ้าขาวม้า สมมาหลวงพ่อพระใส 2567” ขึ้นอย่างยิ่งใหญ่สมการรอคอย หลังจากช่วงสถานการณ์โควิดหลายปีที่ผ่านมา มีการยกเลิกกิจกรรม และเพิ่งกลับมาจัดอีกครั้งในปี 2566


ในปีนี้ กิจกรรมมหาสงกรานต์อีสานหนองคาย สมโภชสรงน้ำหลวงพ่อพระใส จัดขึ้นตั้งแต่วันที่ 12-19 เมษายน 2567

โดยไฮไลต์สำคัญเริ่มตั้งแต่วัน 12 เม.ย. - มีพิธีบวงสรวงพระธาตุอรหันต์, ฟ้อนถวายบูชาหลวงพ่อพระใส, พิธีเปิดงานเฉลิมฉลอง “มหาสงกรานต์อีสานหนองคาย สงกรานต์ผ้าขาวม้า สมมาหลวงพ่อพระใส 2567”, พิธีคารวะหลวงพ่อพระใส บนพระอุโบสถ และ การแสดงประกอบแสง สี เสียง “พุทธบารมีหลวงพ่อพระใส”

วันที่ 13 เม.ย. - พิธีทำบุญตักบาตร, พิธีเปิดเทศกาลมหาสงกรานต์อีสานหนองคาย และสมโภชสรงน้ำหลวงพ่อพระใส 2567, พิธีคารวะ และอัญเชิญแห่หลวงพ่อพระใส รอบพระอุโบสถ, เคลื่อนขบวนพุทธราชยานอัญเชิญแห่หลวงพ่อพระใส รอบเมืองหนองคาย

วันที่ 14-17 เม.ย. - เวลา 08.00 น. เป็นต้นไป เปิดให้สรงน้ำขอพรหลวงพ่อพระใส ทำบุญบริจาค แก้บะ แก้บน สะเดาะห์เคราะห์ ตักบาตร 108 ถวายผ้าป่าลอยฟ้า ถวายผ้าห่มพระธาตุ

และ วันที่ 18 เม.ย. - พิธีคารวะ และอัญเชิญหลวงพ่อพระใส แห่รอบพระอุโบสถ 3 รอบ และอัญเชิญขึ้นประดิษฐานเบื้องบนพระอุโบสถ








* * * * * * * * * * * * * *

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานอุดรธานี (ดูแลพื้นที่ อุดรธานี หนองคาย บึงกาฬ) โทร. 0-4232-5407 ศูนย์บริการข้อมูลข่าวสารนักท่องเที่ยวจังหวัดหนองคาย โทร. 0-4242-1326

#########################################

สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline