ประเพณีไหว้พระธาตุช่อแฮ เป็นอีกหนึ่งงานใหญ่ของ จ.แพร่ ในปีนี้จะจัดขึ้นในวันที่ 18-24 มีนาคม 2567
พระธาตุช่อแฮ เป็นปูชนียสถานอันศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดแพร่ ซึ่งทุกปีงานประเพณีไหว้พระธาตุช่อแฮ เมืองแพร่แห่ตุงหลวง จัดขึ้น ในวันขึ้น 9 ค่ำ ถึงวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6 เหนือ เดือน 4 ใต้ ซึ่งปีนี้จัดขึ้นในวันที่ 18-24 มีนาคม 2567 เพื่อนำพุทธศาสนิกชนได้มาร่วมใจสักการะบูชาองค์พระธาตุประจำปีเกิดของคนปีขาล (ปีเสือ) เป็นการอนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมประเพณีที่ดีงามของจังหวัดแพร่ ตลอดจนเป็นการส่งเสริมการท่องเที่ยว
ภายในงานยังมีการจัดกิจกรรม เช่น การจัดตลาดวัฒนธรรมภูมิปัญญา “ข่วงศิลป์ถิ่นโกศัย” การจัดกิจกรรมสาธิตถ่ายทอดภูมิปัญญา วัฒนธรรมการสาธิตภูมิปัญญาวัฒนธรรม สล่าเมืองแพร่ นิทรรศการวิถีชีวิตช่อแฮ, การจัดเวทีเสวนาเมืองสร้างสรรค์ และนิทรรศการเมืองแพร่ เมืองสร้างสรรค์ นำเสนอผลงานการนวัตกรรมเชิงสร้างสรรค์ของจังหวัดแพร่, การจัดประกวดทางศิลปวัฒนธรรม ต่างๆอีกมากมาย
วัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง เป็นวัดเก่าแก่ที่อยู่คู่บ้านคู่เมือง จ.แพร่ มาอย่างยาวนานและเป็นวัดพระธาตุประจำปีเกิดของผู้ที่เกิดปีขาลตามความเชื่อแบบล้านนา เป็นโบราณสถานอายุกว่าพันปี เจดีย์สีทองอร่ามทรงแปดเหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสอง บุด้วยทองดอกบวบ ศิลปะแบบเชียงแสน ภายในเจดีย์บรรจุพระบรมสารีริกธาตุ พระเกศาธาตุ และพระศอกซ้ายของพระพุทธเจ้า
ตำนานความเป็นมาของพระธาตุ มีเรื่องเล่าขานกันอยู่ 2 ตำนาน ตำนานแรก พระธาตุช่อแฮในพระราชพงศาวดารว่าด้วยกรุงสุโขทัย ระบุว่า วัดพระธาตุช่อแฮ สร้างขึ้นระหว่าง พ.ศ. 1879-1881 โดย “ขุนลัวะอ้ายก้อม” สร้างเจดีย์ขึ้นที่ “ดอยโกสิยธชัคคะบรรพต” หรือ สถานที่ตั้งพระธาตุช่อแฮในปัจจุบัน และได้นำพระบรมสารีริกธาตุที่ได้รับพระราชทานจาก “พระมหาธรรมราชา (พระยาลิไท)” เมื่อครั้งเป็นพระมหาอุปราชครองเมืองศรีสัชนาลัย มาบรรจุไว้ใต้ฐานเจดีย์
ส่วนตำนานพระธาตุช่อแฮในตำนานพระเจ้าเลียบโลก ระบุว่า เมื่อครั้งพระพุทธเจ้าเสด็จมาที่เมืองพล หรือ เมืองแพร่ในอดีต ทรงประทับที่ “ดอยโกสิยธชัคคะบรรพต” หัวหน้าชาวลัวะคือ “ขุนลัวะอ้ายก้อม” ได้มากราบสักการะ
พระพุทธองค์ได้แสดงปาฏิหาริย์ และได้ประทานพระบรมสารีริกธาตุ (พระเกศาธาตุ) เป็นที่ระลึก พร้อมทั้งรับสั่งว่าหลังพระองค์เสด็จดับขันธปรินิพพานไปแล้ว ให้นำพระบรมสารีริกธาตุพระข้อศอกข้างซ้าย มาบรรจุไว้ ณ สถานที่แห่งนี้
สำหรับชื่อพระธาตุช่อแฮนั้น สันนิษฐานว่าเพี้ยนมาจาก “ช่อแพร” ที่เชื่อว่าเป็นชื่อของสถานที่ตั้งองค์พระธาตุในอดีต คือ “ดอยโกสิยธชัคคะบรรพต” ซึ่งมีความหมายว่า ดอยแห่งผ้าแพรอันงดงาม ทำให้หลายคนนิยมนำผ้าแพรเนื้อดีมาถวาย บ้างก็ว่ามาจากชื่อผ้าแพรชั้นดีจากสิบสองปันนา ที่ชาวบ้านนำมาผูกบูชาพระธาตุ บ้างก็ว่ามาจากผ้าแพรที่ขุนลัวะอ้ายก๊อม (หัวหน้ากลุ่มชาวลั๊วะในอดีต) นำมาถวายในงานฉลองสมโภชในอดีต
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline
