“ศูนย์ภูฟ้าพัฒนา” ตามพระราชดำริ กรมสมเด็จพระเทพฯ เปลี่ยนชีวิตในดินแดนห่างไกลสู่ความยั่งยืน

ในอดีต “อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน” เป็นหนึ่งในจุดหมายที่แทบไม่มีคนรู้จัก ถนนหนทางไม่สะดวกสบาย ทั้งยังห่างไกลจากเขตเมือง เรื่องการท่องเที่ยวนั้นก็ไม่ใช่หมุดหมายที่ใครกล่าวถึง แต่จุดเปลี่ยนสำคัญที่อำเภอเล็กๆแห่งนี้ได้รับการพัฒนา เกิดขึ้นจากพระราชดำริของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เมื่อเกือบ 30 ปีที่แล้ว



ข้อมูลจากเว็บไซต์โครงการส่วนพระองค์สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้าฯ ระบุว่า พื้นที่ส่วนใหญ่ของอำเภอบ่อเกลือเป็นภูเขาสูงสลับซับซ้อน เป็นต้นกำเนิดแม่น้ำน่าน ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวไทยภูเขาเผ่าลั๊วะ มีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย มีอาชีพหลัก คือ การปลูกข้าวไร่และการหาของป่า เนื่องด้วยพื้นที่เพาะปลูกอยู่ตามไหล่เขาลาดชัน อีกทั้งยังทําไร่หมุนเวียนต้องถางและเผาป่า ส่งผลให้ป่าไม้ ดิน และน้ำเสื่อมโทรมลงอย่างรวดเร็ว ผลิตข้าวไม่เพียงพอต่อการบริโภคและไม่มีอาชีพเสริมที่จะสร้างรายได้ให้แก่ครอบครัว นอกจากนี้ยังประสบปัญหาสุขภาพอนามัย มีความยากลำบากในการดำรงชีวิต



จนกระทั่งเมื่อวันที่ 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2538 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี (เมื่อครั้งดำรงพระอิสริยยศ เป็นสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี) ได้เสด็จเยี่ยมราษฎรและทอดพระเนตรบ่อเกลือสินเธาว์ ณ บ้านบ่อหลวง อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน


ทรงเห็นสภาพความเป็นอยู่ของราษฎรที่มีความด้อยโอกาสทั้งทางด้านเศรษฐกิจ และสังคม จึงมีพระราชดำริให้สำนักงานโครงการส่วนพระองค์ฯ ดำเนินการช่วยเหลือการพัฒนาในพื้นที่อำเภอบ่อเกลือ โดยเริ่มพัฒนาที่โรงเรียนประถมศึกษาก่อนเป็นอันดับแรก แล้วจึงขยายไปยังศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” ประกอบด้วย 4 โครงการ ได้แก่ โครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวัน, โครงการควบคุมโรคขาดสารไอโอดีน, โครงการส่งเสริมสหกรณ์ และโครงการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ


จากนั้นในปี พ.ศ. 2542 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้าฯ ทรงเล็งเห็นความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องอนุรักษ์และฟื้นฟูพื้นที่ป่าอย่างเป็นระบบและเป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับเด็กและเยาวชนเกี่ยวกับทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมในสภาพที่เป็นจริง จึงทรงมีพระราชดำริให้จัดตั้ง “ศูนย์ภูฟ้าพัฒนา” โดยมีพระราชประสงค์เพื่อส่งเสริมให้ประชาชนในพื้นที่สามารถผลิตอาหารได้เพียงพอต่อการบริโภค ยกระดับรายได้และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นพร้อมๆ กับการฟื้นฟูพื้นที่ป่าและสภาพแวดล้อมของชุมชน


ครอบคลุมการพัฒนาตั้งแต่การพัฒนาพื้นที่ทำกิน ระบบชลประทานบนพื้นที่สูง การปลูกข้าวไร่ การทำนาขั้นบันได การส่งเสริมการปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์แบบผสมผสานในครัวเรือน การส่งเสริมการปลูกพืชและแปรรูป เช่น กาแฟ หม่อน กล้วย ชาอูหลง การอนุรักษ์พันธุ์สัตว์น้ำ ฯลฯ


“ศูนย์ภูฟ้าพัฒนา” จึงเป็นศูนย์ที่จัดตั้งขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์ที่หลากหลาย ภายใต้รูปแบบเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตราษฎรบนพื้นที่สูงและใช้เป็นต้นแบบในการพัฒนาต่อไป และปัจจุบันยังได้กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเรียนรู้ และการอนุรักษ์ เพื่อการศึกษาวิจัยถ่ายทอดความรู้การพัฒนาและการจัดการทรัพยากรธรรมชาติอย่างยั่งยืน สู่จุดมุ่งหมาย “คนอยู่ร่วมกับป่า”




“ศูนย์ภูฟ้าพัฒนา”
หมู่ที่ 2บ้านห่างทางหลวงและหมู่ที่ 3บ้านผาสุกตำบลภูฟ้าอำเภอบ่อเกลือจังหวัดน่าน
สอบถาม โทร.08-6216-6144
แฟนเพจ:ศูนย์ภูฟ้าพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดำริจ.น่าน
facebook.com/profile.php?id=100066638652021




สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline