ไหว้พระคู่บ้านคู่เมืองสุราษฎร์ “พระบรมธาตุไชยา” พระอารามหลวงชั้นเอก

จ.สุราษฎร์ธานี เป็นที่ประดิษฐาน “พระบรมธาตุไชยา” หรือ “พระธาตุไชยา” แห่งวัดพระบรมธาตุไชยาราชวรวิหาร ถือเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ที่หากใครมาสุราษฎร์แล้วไม่ได้แวะมากราบขอพร ก็เหมือนมาไม่ถึงที่เมืองนี้


โดยตามประวัติของ “พระบรมธาตุไชยา” ไม่ปรากฎหลักฐานทางเอกสารแน่ชัดว่าวัดนี้สร้างขึ้นเมื่อใด แต่เดิมเคยปรักหักพังรกร้างมาระยะหนึ่ง จนกระทั่งได้มีการบูรณะในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ระหว่างปี พ.ศ.2439-2453


มีตำนานเกี่ยวพระธาตุไชยาในช่วงที่สมัยศรีวิชัยกำลังเจริญรุ่งเรือง จากคำบอกเล่าของชาวเมืองไชยาได้เล่าขานว่า มีพี่น้องชาวอินเดียสองคนชื่อ ปะหมอ กับปะหมัน ทั้งสองเดินทางโดยเรือใบเข้ามาถึงเมืองไชยา ปะหมอซึ่งเป็นนายช่างมีความเชี่ยวชาญการก่อสร้าง ได้สร้างเจดีย์พระบรมธาตุไชยา เมื่อเสร็จแล้ว เจ้าเมืองก็ตัดมือตัดเท้าของเขาทิ้งเพื่อไม่ให้ปะหมอไปสร้างเจดีย์ที่งดงามเช่นนี้ให้ใครอีก

ปะหมอทนพิษบาดแผลไม่ไหว ถึงแก่ความตาย เจ้าเมืองได้หล่อรูปพระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวรไว้ เป็นเครื่องหมายแทนตัวปะหมอ ส่วนน้องชายที่ชื่อปะหมันได้ไปครองเกาะพัดหมัน และตึงรากอยู่ที่นั้นจนกระทั่งสิ้นชีวิต


และมีการสันนิษฐานว่า “พระธาตุไชยา” นั้นสร้างขึ้นราวพุทธศตวรรษที่ 13 ตามคติความเชื่อในพระพุทธศาสนาแบบมหายาน ในปัจจุบันมีอายุเก่าแก่กว่า 1,200 ปี แสดงให้เห็นถึงการรับพระพุทธศาสนาในคาบสมุทรแดนใต้มาตั้งปี พ.ศ. 1300 อีกทั้งยังแสดงให้เห็นว่าเมืองไชยาในอดีตเป็นเมืองที่มีความสำคัญทางพุทธศาสนาแห่งหนึ่งในแหลมมลายู


ภายใน “พระธาตุไชยา” บรรจุพระสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าแต่ไม่มีหลักฐานยืนยันว่าเป็นส่วนใด องค์พระธาตุไชยา มีความสูง 24 เมตร ตั้งอยู่เหนือฐานสี่เหลี่ยมย่อเก็จ องค์พระธาตุเป็นทรงมณฑป หรือทรงปราสาท มีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยมจัตุรมุขซ้อนชั้นลดหลั่นกันไป มีสถูปขนาดเล็กอยู่ตามมุมสี่เหลี่ยมรวมทั้งหมด 24 องค์ ตรงกลางมีมุขหน้าบัน ลวดลายปูนปั้นสีทองรูปร่างต่างๆประดับประดา อาทิ เทพพนม ช้างเอราวัณ นกยูง สิงห์ เหรา ฯลฯ

ฐานของพระบรมธาตุขุดเป็นสระกว้าง 50 เซนติเมตร ลึกประมาณ 60-70 เซนติเมตร พระธาตุองค์นี้ถือเป็นงานศิลปกรรมศรีวิชัยต้นแบบที่สวยงามสมบูรณ์แบบ ที่สำคัญคือตัวองค์พระบรมธาตุไชยาถือได้ว่าเป็นองค์พระบรมธาตุเจดีย์องค์เดียวของประเทศไทย ที่ยังมีความสมบูรณ์แบบในลักษณะที่ยังเป็นองค์ดั้งเดิมมีอายุเป็นพันปี ยังไม่ถูกสร้างครอบ ยังไม่พังทลาย และยังเป็นรูปแบบของงาน สถาปัตยกรรมตั้งแต่สมัยศรีวิชัยตกทอดมาจนถึงปัจจุบัน


และยังมีพระพุทธรูปศิลาทรายแดง 3 องค์หรือพระพุทธรูป 3 พี่น้องปางมารวิชัย ซึ่งประดิษฐานอยู่กลางแจ้งบนลานภายในกำแพงแก้ว ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของพระวิหารหลวงเป็นพระพุทธรูปที่สร้างในสมัยอยุธยา

ระเบียงคดหรือวิหารคด เป็นระเบียงล้อมรอบองค์พระบรมธาตุอยู่ในผังรูปสี่เหลี่ยมจตุรัส กว้างด้านละ 38 เมตร สูง 4 เมตร ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปปางต่าง ๆ รวม 180 องค์ ชาวบ้านเรียกว่าพระเวียน ส่วนใหญ่ได้รับการปฎิสังขรณ์ใหม่ ส่วนพระพุทธรูปศิลาทรายแดงในศิลปะอยุธยาสกุลช่างไชยายังคงอยู่ในสภาพเดิม


วัดพระบรมธาตุไชยาราชวรวิหาร ตั้งอยู่เลขที่ 50 หมู่ที่ 3 ต.เวียง อ.ไชยา จ.สุราษฎร์ธานี อยู่ห่างจากตัวเมืองสุราษฎร์ประมาณ 54 กิโลเมตร ตามทางหลวงหมายเลข 41 และแยกเข้าทางหลวงหมายเลข 4011 เลี้ยวซ้ายบริเวณกิโลเมตรที่ 137 สอบถามรายละเอียดโทร. 0-7743-1090, 0-7743-1402


สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline