นักวิจัย มช.ค้นพบพืชดอกหอมชนิดใหม่ของโลกที่ จ.นราธิวาส ตั้งชื่อ “บุหงาลลิษา” เพื่อเป็นเกียรติแก่ “ลลิษา มโนบาล” หรือ “ลิซ่า Blackpink” ศิลปินชื่อก้องโลก
ข่าวดีไทยค้นพบพืชชนิดใหม่ของโลกอีกหนึ่งชนิดที่ จ.นราธิวาส โดยทีมวิจัยนักวิจัยสังกัดภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ นำโดย ผศ. ดร.ธนวัฒน์ เชาวสกู น.ส.อานิสรา ดำทองดี นักศึกษาระดับปริญญาเอกสาขาวิชาความหลากหลายทางชีวภาพและชีววิทยาชาติพันธุ์ และนายอับดุลรอแม บากา นักวิจัยสังกัดกลุ่มวิจัยอิสระ PDiT: Plant Diversity in Thailand พร้อมผู้ร่วมวิจัยอีกหลายคน ที่ได้ร่วมกันศึกษาตัวอย่างพืชดอกหอมวงศ์กระดังงา (Annonaceae) ในจังหวัดนราธิวาส
สำหรับพืชชนิดใหม่ที่พบในไทยทีมวิจัยตั้งชื่อว่า “บุหงาลลิษา” เพื่อเป็นเกียรติแก่ “ลลิษา มโนบาล” หรือ “ลิซ่า -Blackpink” ศิลปินชื่อก้องโลกชาวไทยแห่งวง “Blackpink”
ผศ.ดร.ธนวัฒน์ เชาวสกู เปิดเผยว่า จากการศึกษาตัวอย่างพืชดอกหอมวงศ์กระดังงา บูรณาการข้อมูลสัณฐานวิทยาและวิวัฒนาการชาติพันธุ์เชิงโมเลกุลเข้าด้วยกัน พบว่าเป็นพืชชนิดใหม่ของโลกจำนวน 1 ชนิด คือ บุหงาลลิษา ซึ่งมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Friesodielsia lalisaeDamth., Baka & Chaowasku
บุหงาลลิษา มีลักษณะเด่น คือ เป็นไม้เลื้อยเนื้อแข็ง ดอกเป็นดอกเดี่ยว มีกลิ่นหอมแรง กลีบดอกหนาสีเหลือง กลีบชั้นนอกเรียวยาว กลีบชั้นในประกบกันไม่บานออก มีความยาวประมาณครึ่งหนึ่งของกลีบชั้นนอก
ทั้งนี้จากการสำรวจพบบุหงาลลิษาเพียง 2 ต้นในป่าทุติยภูมิใกล้สวนยางและสวนผลไม้ในอำเภอจะแนะจังหวัดนราธิวาส แต่เมื่อเร็ว ๆ นี้ได้ถูกตัดไป 1 ต้น ทำให้สุ่มเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์เป็นอย่างยิ่งจึงมีความจำเป็นเร่งด่วนที่จะต้องช่วยกันอนุรักษ์และขยายพันธุ์บุหงาลลิษา ก่อนที่จะเหลือเพียงชื่อ
นอกจากนี้ บุหงาลลิษาสามารถพัฒนาเป็นไม้ดอกหอมเพื่อเลื้อยพันซุ้มได้และควรศึกษาต่อยอดเพื่อหาสารสำคัญและฤทธิ์ทางชีวภาพ อันอาจนำไปสู่การค้นพบยาใหม่ ๆ ต่อไปในอนาคต
สำหรับงานวิจัยนี้เป็นส่วนหนึ่งของโครงการวิจัยอนุกรมวิธานและวิวัฒนาการชาติพันธุ์ของพรรณไม้วงศ์กระดังงาในประเทศไทยที่หายากและยังไม่เป็นที่รู้จัก เพื่อการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนโดยได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม(สกสว.) และสำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรมโดยได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการระดับนานาชาติ Willdenowia ปีที่ 53 เมื่อปี 2566