เที่ยว “สะปัน” สัมผัสบรรยากาศหมู่บ้านสุดโรแมนติกกลางหุบเขา

“น่าน” อีกหนึ่งจังหวัดท่องเที่ยวที่เต็มไปด้วยธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ เรื่องราวของวัฒนธรรมและเอกลักษณ์ท้องถิ่น และเป็นจุดหมายปลายทางยอดฮิต ที่เหล่านักเดินทางต่างมาสัมผัสบรรยากาศของความเป็นธรรมชาติ ซึ่งนอกจากตัวเมืองน่านและอำเภอปัวแล้ว ยังมีหมู่บ้านสะปัน อำเภอบ่อเกลือ ที่มีทิวทัศน์ของขุนเขางดงามไม่แพ้กัน


จากตัวเมืองน่านสู่อำเภอบ่อเกลือ จะต้องผ่านถนนหมายเลข 3 จุดเช็คอินยอดฮิตอีกจุดหนึ่ง ถือว่ายังไม่ถึงน่านโดยสมบูรณ์ ถนนเลข 3 หรือถนนโค้งเลข 3 เป็นเส้นทางถนน 1081 ซึ่งใครที่จะไปหมู่บ้านสะปัน หรือบ่อเกลือจะต้องผ่านถนนเส้นนี้ ถนนมีระยะทางประมาณ 300 เมตร เป็นเส้นทางโค้งที่สวยงาม ระหว่างสองข้างทาง คือ วิวของภูเขาและต้นไม้สีเขียว มีการจัดทำจุดจอดรถที่ค่อนข้างสะดวกสามารถลงไปถ่ายรูปกับโค้งถนนได้ค่อนข้างสะดวก


จากนั้นเรามุ่งหน้ามาที่บ้านบ่อหลวง เป็นหมู่บ้านที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนานมากกว่า 800 ปี ซึ่งเดิมทีเป็น ดินแดนแห่งการค้าที่มีความเจริญรุ่งเรืองมาก จึงมีผู้คนหลากหลายมาอาศัยอยู่ที่หมู่บ้านแห่งนี้ และเป็นหมู่บ้านที่มีบ่อเกลือโบราณ 800 ปี และแต่ก่อนที่จะมีผู้คนมาอาศัยอยู่นั้น บริเวณนี้เคยเป็นป่าทึบจนมีนายพรานผู้หนึ่งผ่านมาเห็นเหล่าสัตว์ทั้งหลายมากินน้ำกันที่นี่ ก็แปลกใจทำไมสัตว์ถึงชอบกิน พอได้ชิมดูจึงรู้ว่าน้ำมีรสเค็มเลยมีการตักน้ำนี้ไปถวายผู้ครองนครน่าน ก็เลยส่งคนมาพิสูจน์ ต่อมาภายหลังจึงได้จัดตั้งชุมชนขึ้น โดยนำคนจากเชียงแสนเข้ามาหักร้างถางพงและทำเกลืออยู่ที่นี่ คนเหล่านี้ก็คือบรรพบุรุษของคนบ่อหลวง


ในปัจจุบันที่แห่งนี้ยังคงมีร่องรอยทางประวัติศาสตร์และพิธีกรรมโบราณไว้ให้คนรุ่นหลังได้สัมผัสและศึกษา เนื่องจากการผลิตเกลือของชาวบ่อเกลือยังมีข้อจำกัดด้วยเหตุผลของ วัฒนธรรมประเพณี คือชาวบ้านบ่อหลวงแห่งอำเภอบ่อเกลือ จะไปผลิตเกลือในช่วงเข้าพรรษาและมีช่วงพิธีกรรมที่สำคัญทำมาโดยตลอดไม่เคยขาดใน พิธีแก้ม (พิธีบวงสรวงเจ้าหลวงบ่อ) วันแรม 9 ค่ำ ของเดือน 5 เพื่อแสดงถึงการเคารพสิ่งศักดิ์เจ้าหลวงต่างๆ ที่ปกปักรักษาบ่อเกลือมาเป็นเวลาช้านาน


การทำเกลือสินเธาว์ของคนบ้านบ่อหลวง นอกจากผลิตเพื่อยังชีพหรือเพื่อค้าขายแล้ว ยังเป็นบ่อเกิดแห่งวัฒนธรรมของคนบ้านบ่อหลวง และอำเภอบ่อเกลือ จึงมากกว่าเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติ แต่เป็นจุดกำเนิดสำคัญแห่งหนึ่งของวัฒนธรรมชาวบ้านบ่อหลวง ตำบลบ่อเกลือใต้ อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน ดังเช่นปัจจุบัน


ทุกวันนี้ชาวบ้านยังคงสืบทอดภูมิปัญญาการทำเกลือโบราณเอาไว้ โดยใช้วิธีตักน้ำจากบ่อเกลือขึ้นมาต้มในกระทะขนาดใหญ่ เคี่ยวด้วยฟืนไม้นาน 4-5 ช.ม. จนน้ำระเหยและเกล็ดเกลืองวดขึ้น จากนั้นจึงช้อนเกล็ดเกลือขึ้นมาใส่ในตะกร้าแขวนไว้เหนือกระทะ จากนั้นก็จะนำมาบรรจุถุงวางขาย เราจะได้เห็นกระบวนการทำเกลือแบบโบราณที่ชาวบ้านยังคงรักษาวิธีการรวมถึงขนบธรรมเนียม ความเชื่อและข้อปฏิบัติต่างๆ เกี่ยวกับการทำเกลือ ที่เป็นปัจจัยสำคัญให้การเกลือโบราณที่นี่ยังดำรงคงอยู่มาจนถึงทุกวันนี้


นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่เมื่อเดินทางมาที่อำเภอบ่อเกลือ นอกจากจะมาเดินเล่นชมบ่อเกลือโบราณ ชมทิวทัศน์แม่น้ำมางในตัวอำเภอแล้ว ก็มักเดินทางต่อมายัง "หมู่บ้านสะปัน" ใน ต.ดงพญา อ.บ่อเกลือ ซึ่งอยู่ห่างจากตัวเมืองมาราว 10 ก.ม. เพื่อมาเที่ยวชมบรรยากาศภายในหมู่บ้านเล็กๆ ริมน้ำมาง โดยในตอนนี้ถือได้ว่าบ้านสะปันกำลังฮิตในหมู่นักท่องเที่ยวมากทีเดียว ดูได้จากรีสอร์ทเล็กๆ หลายแห่งที่เปิดให้เข้าพัก ร้านกาแฟคาเฟ่น่ารักๆ ให้เลือกเที่ยวเลือกชิมเต็มไปหมด


หมู่บ้านสะปันตั้งอยู่ริมลำธารต้นสายแม่น้ำว้า ซึ่งเป็นธารสายหลักของหมู่บ้าน ลำน้ำว้าบริเวณนี้ไม่ได้ลึกหรือกว้างมากนัก ลักษณะเป็นลำธารงดงามมีโขดหิน รีสอร์ทบางแห่งทำสะพานไม้ไผ่ให้นักท่องเที่ยวลงไปเดินถ่ายรูปเล่นกันได้

นอกจากนั้นในหมู่บ้านยังมีทิวทัศน์ของทุ่งนาและภูเขาที่สวยงามหลายจุด ซึ่งมีฉากหลังเป็นภูเขาน้อยใหญ่ของดอยภูคา เช่นในโรงเรียนบ้านสะปันที่ด้านหลังมีวิวทุ่งนาสวยงามจับใจ หรือที่บริเวณสะพานคอนกรีตข้ามแม่น้ำว้าก็มีวิวเขาสูงใหญ่ให้ชมกันด้วยเช่นกัน


อีกหนึ่งจุดท่องเที่ยวของคนที่มายังบ้านสะปันก็คือ “น้ำตกสะปัน” น้ำตกขนาดกลางที่อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติขุนน่าน ในช่วงปลายฝนต้นหนาวแบบนี้ที่น้ำตกสะปันก็ยังมีน้ำใสไหลแรง ตลอดสองข้างทางมีต้นไม้และมอสเฟินตะไคร่เขียวขจี สัมผัสบรรยากาศสดชื่นไปตลอดทาง


ทางเดินชมน้ำตกสปันเป็นทางบันไดเดินได้สะดวก ระยะทางประมาณ 800 เมตร เดินเข้าไปยังไม่ถึงกับเหนื่อยมากนักก็ได้ชมวิวน้ำตกสะปันสวยๆ แล้ว ใครไม่กลัวความหนาวจะลงเล่นน้ำตกบริเวณลำธารที่ตื้นๆ ก็สดชื่นดีไม่น้อย หรือจะแค่เดินถ่ายรูปกันในบรรยากาศเขียวสดชื่น สัมผัสละอองน้ำเย็นฉ่ำก็ชื่นใจแล้ว

อีกหนึ่งจุดชมวิวที่อยู่บริเวณหน้าวัดสะปัน เมื่อมองไปด้านล่างเป็นหมู่บ้านและทุ่งนา มีเบื้องหลังเป็นภูเขา ทำให้บรรยากาศโดยรอบมองแล้วรู้สึกสบายกายสบายใจ ชวนผ่อนคลายในช่วงวันหยุดพักผ่อนได้ดี และยังมีจุดกางเต้นท์บนลานวัดด้วย


“วัดสะปัน” ตั้งอยู่ริมแม่น้ำว้า เป็นวัดเก่าแก่อายุหลายร้อยปี สร้างโดยเจ้าพ่อพญาติ๋น ซึ่งเป็นผู้นำชาวบ้านเข้าถางป่าและจัดตั้งหมู่บ้านขึ้น วัดสะปันเป็นสถานที่ศักดิ์ที่ชาวบ้านให้ความเคารพและศรัทธามาก เมื่อไปถึงวัดจะต้องไปไหว้ “ศาลเจ้าพ่อพญาติ๋น” อนุสรณ์ที่ระลึกถึงผู้จัดสร้างหมู่บ้านแห่งนี้ และยังเป็นที่พึ่งทางใจของชาวบ้านอีกด้วย



สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline