มิวเซียมสยาม "เสาร์สนามไชย Saturday Happening" ภายใต้แนวคิด "ร้อยปีตึกเรา" ชี้เป็นการถอดรหัสองค์ความรู้จากอาคารหลังนี้ในเชิงความโดดเด่นด้านสถาปัตยกรรมและความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์สังคม จุดประกายให้เกิดกิจกรรมเส้นทางการนำชมตึกและเทรลดูภาพถ่ายเก่า 30 จุดไฮไลท์ ว่าอะไรที่ทำให้อาคาร 100 ปี แห่งนี้ ยังดูใหม่ เท่ห์ คงทน และการใช้ภาพถ่ายเก่าเล่าเรื่องรอยต่อความเจริญก้าวหน้าของสังคมไทย การเปลี่ยนแปลงระบบการปกครองในยุคสมัยนั้น ทุกครั้งที่เยี่ยมชมจึงเหมือนกำลังเหยียบอยู่ในพื้นที่ประวัติศาสตร์สมัย 100 ปีก่อนได้จริง
เมื่อการเดินทางของมิวเซียมสยามสถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติจะมีอายุครบ 100 ปี ในแง่มุมของประวัติศาสตร์สังคมนับว่าเป็นมรดกตกทอดแห่งองค์ความรู้ที่มีคุณค่าอย่างยิ่งสำหรับคนรุ่นใหม่ในยุคสมัยนี้ ที่จะได้เรียนรู้ผ่านเรื่องราวต่าง ๆ และ เหตุการณ์สำคัญ ๆ ที่ไม่สามารถย้อนเวลาของประวัติศาสตร์กลับไปมองเห็นด้วยสายตาของตนเองได้มีโอกาสเข้ามาซึมซับและมีความภาคภูมิใจร่วมไปกับพื้นที่หน้าประวัติศาสตร์ของชีวิตผู้คนในยุคเมื่อ 100 ปี ก่อน สมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6
นางฆัสรา ขมะวรรณ มุกดาวิจิตร ผู้อำนวยการฝ่ายพัฒนาองค์ความรู้มิวเซียมสยาม ผู้จุดประกายแนวคิดในเรื่องนี้ขึ้นมาแล้วนำมาสร้างเป็นเรื่องราวและกิจกรรมของงาน "เสาร์สนามไชย Saturday Happening" ภายใต้แนวคิด "ร้อยปีตึกเรา" เนื่องในโอกาสที่อาคารประวัติศาสตร์มิวเซียม มีอายุครบ 100 ปี เล่าให้ฟังว่า ตนเองได้มีการถอดรหัสองค์ความรู้ของอาคารหลังนี้ออกมาเป็น 2 ส่วน คือ 1.ความรู้เกี่ยวกับตัวอาคารมิวเซียมสยาม เชิงความโดดเด่นด้านสถาปัตยกรรมที่ถูกแบบโดย มารีโอ ตามาญโญ (Mario Tamagno) สถาปนิกชาวอิตาเลียน 2.ความรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์สังคม ว่า อาคารหลังนี้ถูกสร้างขึ้นมาได้อย่างไร เกี่ยวข้องกับสังคมไทยอย่างไร ชีวิตแรกของอาคารหลังนี้ (กระทรวงพาณิชย์) เป็นอย่างไร และ การก้าวข้ามเข้ามาสู่ชีวิตที่ 2 คือ มิวเซียมสยาม ได้ถูกสร้างขึ้นมาใหม่อย่างไร
ทั้งหมดนี้เป็นส่วนของ Content หรือ เรื่องราวต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นเพื่อนำมาออกแบบเป็นกิจกรรมนิทรรศการ และ เวิร์คช็อปต่าง ๆ ที่น่าสนใจมากมาย โดยมี 30 จุดไฮไลท์ แห่งความโดดเด่นทางสถาปัตยกรรมผ่านตัวอาคารมิวเซียมสยามเป็นพระเอกในการดึงดูดให้ผู้สนใจได้เข้ามาเรียนรู้ถึงความเป็น Smart Building เมื่อ 100 ปี ก่อนว่าประกอบไปด้วยอะไรบ้าง เช่น การสร้างที่คำนึงถึงสภาพภูมิอากาศร้อนชื้นของเมืองไทย การจัดการในเรื่องทิศทางลม การหักเหของแสงแดด รูปแบบการก่อสร้างผนัง 2 ชั้นเพื่อป้องกันไม่ให้ความร้อนจากภายนอกเข้ามาภายในอาคาร เป็นเรื่องที่ตนเองมีความตั้งใจและต้องการให้คนรุ่นปัจจุบันได้เรียนรู้ไปด้วยกันผ่านตึก 100 ปีแห่งนี้
โดยที่เรื่องราวแห่งความโดดเด่นทางสถาปัตยกรรมผ่านตัวอาคารมิวเซียมทั้งหมดนี้ นางสาวชนน์ชนก พลสิงห์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการฝ่ายพัฒนาองค์ความรู้ กล่าวว่า จึงได้จัดให้มีกิจกรรมเทรลภาพถ่ายเก่า หรือเส้นทางการนำชมตึกและดูภาพถ่ายเก่า ไปด้วย Walking with the images of the past เพื่อต้องการจะสื่อสารองค์ความรู้ในเรื่องนี้ออกไปในตลอด 30 จุดไฮไลท์ดังกล่าว ว่าอะไรที่ทำให้ตึกแห่งนี้เมื่อมีอายุ 100 ปี แล้วยังดูเป็นตึกที่ Smart Building ใหม่ เท่ มีความเป็นคลาสสิก สถาปัตยกรรมตะวันตก
นอกจากนี้อีกหนึ่งวัตถุประสงค์ของการจัดกิจกรรมเทรลภาพเก่าเพื่อต้องการใช้ภาพเก่ามาเป็นตัวเปรียบเทียบ เล่าเรื่องในการเห็นถึงการเปลี่ยนผ่านของสังคม เห็นถึงรอยต่อของความเจริญก้าวหน้าของสังคมไทย การรับวัฒนธรรมตะวันตกเข้ามาเพื่อปรับใช้กับสังคมไทย การทำให้ผู้คนในยุคสมัยปัจจุบันได้เห็นภาพที่ชัดเจนของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ในการเข้ามาเปลี่ยนแปลงระบบการปกครอง การก่อให้เกิดกระทรวง กรมรถไฟ กรมไปรษณีย์ต่าง ๆ เพื่อทำให้การเข้ามาเยี่ยมชมแต่ละครั้งรู้สึกเหมือนกำลังเหยียบอยู่ในพื้นที่ประวัติศาสตร์สมัยเมื่อ 100 ปีก่อนจริง ๆ
ไม่เพียงแต่มีกิจกรรมเส้นทางนำชมตึกและดูภาพถ่ายเก่า Walking with the images of the past เท่านั้น นางสาวชนน์ชนก เล่าว่า ยังมีการทำเทรลอีกเรื่องคือ "การชมศิลปะการแสดง" ผ่านการละครนำชม ซ้อน:บียอนด์ เดอะ มิวเซียม เพื่อช่วยให้เห็นภาพประวัติศาสตร์ของสังคมเมื่อ 100 ปี ก่อนมากขึ้นผ่านเรื่องราวต่าง ๆ ในอาคารหลังนี้ เช่น วิธีการสอบเข้ารับราชการสมัยนั้น, เหตุการณ์การเกิดสงครามที่ข้าราชการจะต้องมาเฝ้าอยู่ที่กระทรวงของตนเอง เป็นต้น เรียกได้ว่าการจัดกิจกรรมเทรลต่าง ๆ เป็นเหมือนการเอ็กซเรย์ให้เห็นรายละเอียดทุกแง่มุมของจุดต่าง ๆ ภายในอาคารหลังนี้ทั้งเรื่องความเป็นอยู่ของประวัติศาสตร์สังคม และ การดำรงอยู่ของตึกแห่งนี้ เพื่อให้ตระหนักถึงคุณค่าทางมรดกวัฒนธรรมต่อไป
สำหรับผู้สนใจสามารถสามารถเข้าร่วมกิจกรรมงาน "เสาร์สนามไชย Saturday Happening" ภายใต้แนวคิด "ร้อยปีตึกเรา" ได้ที่มิวเซียมสยาม ทุกวันเสาร์ต้นเดือน เริ่มตั้งแต่เดือนเมษายน ถึง พฤศจิกายน ปี 2565 นี้ ติดตามรายละเอียดกิจกรรมต่าง ๆ ได้ ผ่านทาง Facebook Fanpage Museumsiamfan และ เว็บไซต์ www.museumsiam.org
