ไม่ว่าผ่านไปกี่ยุคกี่สมัย “วัด” ก็ยังเป็นศูนย์รวมจิตใจของคนไทยเสมอมา และในเมืองไทยนั้นมีวัดวาอารามเป็นจำนวนมาก รวมถึงมีวัดที่สวยงามและน่าอัศจรรย์อีกหลายแห่ง ให้ผู้คนเข้าไปกราบไหว้สักการบูชา ครั้งนี้จึงขอชวนทุกคนมาชมวัดงาม ที่ถือเป็นสถานที่อันซีนเมื่อมาที่เชียงใหม่
“วัดเด่นสะหลีศรีเมืองแกน” หรือ “วัดบ้านเด่น” อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ ในอดีตวัดแห่งนี้เป็นเพียงวัดเล็กๆ ในหมู่บ้านเท่านั้น แต่ด้วยความเชื่อและพลังศรัทธาที่ผลักดันให้วัดนี้ขึ้นมาเป็นพุทธศิลป์อันทรงคุณค่าแห่งล้านนาก็ว่าได้ เมื่อ "ครูบาเจ้าเทือง นาถสีโล" มาจำพรรษานั้นก็เริ่มมีต้นโพธิ์ปรากฏขึ้น จากที่ไม่เคยมีมาก่อน ซึ่งต้นโพธิ์นั้น ภาษาถิ่นนั้นเรียกว่า “ต้นสะหลี” จึงเป็นที่มาของชื่อวัดเด่นสะหลีศรีเมืองแกน ส่วน "เมืองแกน" ก็คือเมืองโบราณที่เคยเจริญรุ่งเรืองกินอาณาเขตพื้นที่ในบริเวณนี้นี่เอง
ด้วยพลังแห่งศิษยานุศิษย์ของครูบาเจ้าเทือง ที่มีอยู่มากมายไม่ว่าจะเป็นคนในพื้นที่หรือคนต่างถิ่นก็ตาม มีทั้งชาวไทย จีน ไทใหญ่ กะเหรี่ยง และชนกลุ่มน้อยหลายเผ่า จนเป็นที่เรียกขานกันว่า ครูบาเจ้าเทืองเป็นเกจิสหายหรือครูบาสองพี่น้องคู่กับครูบาบุญชุ่ม เกจิดังแห่งดินแดนสามเหลี่ยมทองคำ ซึ่งทั้ง 2 รูปมักจะเดินทางไปมาหาสู่ซึ่งกันและกันโดยเฉพาะเมื่อมีงานบุญ ทำให้ประชาชนที่ทราบต่างแห่กันไปร่วมกราบพรครูบาทั้งสองอย่างเนืองแน่นเสมอ ส่งผลให้ยอดปัจจัยในการร่วมบุญมากขึ้นเป็นทวีผล
ความศรัทธาในพระพุทธศาสนา ครูบาเจ้าเทืองเองก็ไม่ต้องการจะเก็บปัจจัยส่วนนี้ไว้ ประกอบกับมีความตั้งใจที่จะสร้างอนุสรณ์สถานแห่งบุญขึ้นมาเป็นรูปธรรม จึงเป็นที่มาของการปรับปรุง ก่อสร้างวัดเด่นสะหลีฯ ใหม่ในปี พ.ศ.2534 และด้วยพื้นที่บนเนินเขากว่า 80 ไร่ของวัด จึงทำให้วัดเด่นนี้ เด่นสวยงามสมชื่อจริงๆ
สถาปัตยกรรมในวัดบ้านเด่น ถือเป็นสถาปัตยกรรมแบบล้านนาประยุกต์ ที่ผสมผสานโดยใช้แนวคิดของครูบาเทืองเป็นหลัก คือคิดจะใส่อะไรจะทำอะไรก็ทำ โดยต้องมีความมั่นคง และเป็นการผสมผสานระหว่างวัดบ้านกับวัดป่า เพราะมีความเชื่อที่ว่าศาสนาอยู่ได้ด้วยการปฏิบัติ การแบ่งแยกจึงไม่ใช่เรื่องสำคัญ โดยยึดหลักการสร้างตามบุญเป็นตั้งมั่น และด้วยการสร้างตามบุญนี่เอง จึงทำให้ทุกวันนี้ วัดเด่นสะหลีฯ มีความงดงามยิ่งใหญ่สมกับแรงศรัทธาแห่งพุทธศาสนิกชน
นักท่องเที่ยวและพุทธศาสนิกชนได้แวะเข้าไปสักการบูชา และชื่นชมความยิ่งใหญ่ ของวัดเด่นสะหลีศรีเมืองแกนอย่างล้นหลาม ผ่านงานวิจิตรศิลป์อันร่วมสมัย ที่ถูกถ่ายทอดออกมาด้วยแรงศรัทธา
เมื่อเข้ามาภายในวัดจะสะดุดตากับวิหารหลังใหญ่ที่อยู่ตรงหน้า คือวิหารพระเจ้าทันใจ เป็นวิหารที่อยู่ด้านซ้ายมือสุด ลักษณะเป็นอาคารไม้ขนาดใหญ่ ซุ้มบันไดเป็นรูปปั้นพญานาคราชศรีสุทโธที่โอบรอบพระวิหารไม้สักไปจนถึงด้านหลัง ด้านในมีองค์พระเจ้าทันใจให้กราบไหว้ขอพร
ถัดมาจะพบกับวิหารหลังเล็ก แต่ประดับตกแต่งอย่างสวยงามตระการตา วิหารหลังนี้คือวิหารพระเจ้าปันต๋น หรือในสำเนียงภาษากลางคือ พระเจ้าพันตน ภายในวิหารมีพระพุทธรูปอยู่เป็นจำนวนมาก แต่ที่โดดเด่นคือ พระเจ้าเงินทันใจ เป็นพระพุทธรูปประธานในวิหารพระเจ้าพันตน องค์พระ เป็นเนื้อเงินทั้งองค์ ประดิษฐานอยู่บนฐานบุษบกลายรดน้ำสีทองสวยงาม ผนังในห้องพระแก้วเงินทันใจ จะมีพระพุทธรูปองค์เล็กๆ เรียงรายอยู่เป็นจำนวนมากน่าจะเป็นที่มาของคำว่าวิหารพระเจ้าพันตน
เดินถัดไปจากวิหารจะมี รูปหล่อพระครูบาเจ้าเทือง นาถสีโล องค์สีทองอร่าม ผู้สร้างวัดบ้านเด่น หรือวัดเด่นสะหลีศรีเมืองแกน แห่งนี้ ส่วนด้านหลังมีมณฑปที่ประดิษฐานพระเศรษฐีนวโกฏิ นอกจากนี้ยังมีหอพระธรรม ตั้งอยู่ใกล้ๆ
สำหรับวิหารหลังใหญ่ที่อยู่ด้านข้างรูปหล่อครูบาเจ้าเทือง คือ พระวิหารมาต๋าม ภายในเป็นที่ประดิษฐาน “พระแก้วเกล้าเจ้าบุญเรือง” พระประธานในวิหาร นอกจากนั้นยังมีอุโบสถอันอ่อนช้อยงดงาม ด้านในมีพระประธานที่มีสีทองอร่ามประดิษฐานอยู่ ผนังอุโบสถมีภาพเขียนเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา มีพระพุทธรูปแกะสลักจากไม้ ประดิษฐานเรียงรายตามเสาพระอุโบสถ
ส่วนบริเวณด้านข้างฝั่งซ้ายของอุโบสถเป็นที่ตั้งของกู่อัฐิที่ท่านครูบาเจ้าเทืองสร้างเตรียมไว้สำหรับตัวท่านเองเมื่อท่านมรณภาพ ถัดออกไปก็จะเป็นศาลาซึ่งเป็นที่ประดิษฐานของพระพุทธรูปที่มีชื่อเสียงจากวัดชื่อดังทั่วประเทศ
ส่วนด้านหลังเป็นที่ประดิษฐานของ 12 พระธาตุประจำปีเกิด ที่จำลองมาจากพระธาตุประจำปีเกิดทั่วประเทศ ถือว่าเป็นการรวบรวมมาไว้ที่เดียว เรียกได้ว่ามาที่เดียวครบทุกปีเกิด และยังมีอีกหลายส่วนที่โดดเด่นด้วยสถาปัตยกรรมแบบล้านนาประยุกต์
และหากใครยังพอมีเวลา ภายในวัดแห่งนี้ยังมีสิ่งก่อสร้างอื่น ทั้งหอไตร หอกลอง วิหารเสาอินทขิล กุฏิไม้สักทองทรงล้านนา ยังมีซุ้มบันไดเป็นรูปพญานาค รวมทั้งสัตว์ในป่าหิมพานต์ ลักษณะการก่อสร้างวิจิตรงดงามไม่แพ้กัน
"วัดเด่นสะหลีศรีเมืองแกน" ต.อินทขิล อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่ เปิดให้เข้าชมทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00 – 18.00 น. หรือสอบถามข้อมูลเกี่ยวกับวัดเพิ่มเติมได้ที่ เพจเฟซบุค : วัดเด่นสะหลีศรีเมืองแกน
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline