กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม โดย พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร สำนักพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร จัดกิจกรรมสรงน้ำพระธาตุและเทวดานพเคราะห์เนื่องในเทศกาลสงกรานต์ พุทธศักราช 2564 เพื่อให้ประชาชนได้ศึกษาหาความรู้และเพื่อเป็นสิริมงคลในปีใหม่ไทยนี้ พร้อมชมนิทรรศการพิเศษ “เทวดานพเคราะห์ในวิถีชีวิตไทย” ณ ศาลาสำราญมุขมาตย์ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร ตั้งแต่วันที่ 12-15 เมษายน 2564 ในเวลา 09.00-16.00 น.
พระธาตุที่อัญเชิญมาประดิษฐานเป็นประธานในพิธี มีทั้งหมด 23 องค์ ประดิษฐานอยู่ในพระกรัณฑ์ทองคำลงยา เดิมทีบรรจุไว้ในก้านพระรัศมีของพระพุทธสิหิงค์ ณ พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ พระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า)
ประติมากรรมเทวดานพเคราะห์ทั้ง 9 องค์ ที่อัญเชิญมาประดิษฐาน ณ ศาลาสำราญมุขมาตย์ตามระบบทักษาในแผนผังอัฐจักรนี้ สร้างขึ้นตามแบบเทวดานพเคราะห์ของไทย แต่งกายคล้ายคลึงกับภาพเทวรูปในสมุดไทยหมวดตำราภาพเทวรูปไสยาศาสตร์ เล่มที่ 70 สำนักหอสมุดแห่งชาติ ที่สันนิษฐานว่าเป็นรูปแบบของพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ เจ้าฟ้าอิศราพงศ์ พระราชโอรสพระองค์ที่ 12 ในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาศักดิพลเสพ วังหน้าองค์ที่ 4 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์กับพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดาราวดี พระราชธิดาในสมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท ซึ่งประติมากรรมเทวดานี้มีความคล้ายคลึงกับภาพจิตรกรรมเทพยดาบนบานประตูหน้าต่างด้านในของพระอุโบสถวัดบวรสถานสุทธาวาส (วัดพระแก้ววังหน้า) ที่พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ เจ้าฟ้าอิศราพงศ์ ทรงร่วมในการควบคุมการก่อสร้างเช่นกัน
ความพิเศษของประติมากรรมชุดนี้คือ สามารถถ่ายทอดรูปแบบของเทพนพเคราะห์ให้ออกมาเป็นประติมากรรมแบบลอยตัว แสดงท่าทาง และลักษณะของเทพนพเคราะห์ได้อย่างสมจริงและมีชีวิตชีวา โดยยังคงรักษาเอกลักษณ์ และลักษณะของเทพแต่ละองค์ไว้ได้อย่างสมบูรณ์ สันนิษฐานว่าน่าจะหล่อขึ้นในราวรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นต้นมา โดยเปรียบเทียบลักษณะประติมานวิทยากับภาพในสมุดไทย และรูปสัตว์ที่มีความเหมือนจริงเนื่องจากได้รับอิทธิพลจากตะวันตก
ในสมัยโบราณ คนไทยไม่นิยมนับอายุตามวันเกิดกันเท่าใดนัก แต่มักจะนับตามการเถลิงศักราชใหม่ในช่วงปีใหม่ไทยคือ สงกรานต์ หากปีใดมีความป่วยไข้ หรือทราบว่าถึงเวลาเปลี่ยนทักษา โดยเฉพาะเจ้านายก็จะขึ้นเกยส่งเทวดาเก่ารับเทวดาใหม่กัน ด้วยเชื่อว่าจะนำพาสิริมงคลมาพร้อมกับศักราชใหม่
พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร จึงได้อัญเชิญเทวดานพเคราะห์ทั้ง 9 องค์ มาให้ประชาชนได้สักการะและสรงน้ำขอพรปีใหม่ และปีนี้ได้จัดนิทรรศการพิเศษ เรื่อง “เทวดานพเคราะห์ในวิถีชีวิตไทย” ซึ่งนำโบราณวัตถุในคลังพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พระนคร มาให้ชมในช่วงสงกรานต์นี้เท่านั้น
#########################################
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือ ชมคลิปต่าง ๆ ได้ที่ Youtube :Travel MGR และ Instagram : @travelfoodonline และ TikTok : @travelfoodonline