เทศกาลสงกรานต์เวียนมาอีกครั้ง พูดถึงงานสงกรานต์แล้ว มีสิ่งหนึ่งที่คนไทยได้ปฏิบัติกันมาต่ออย่างเนื่องยาวนาน นั่นก็คือ การรดน้ำญาติผู้ใหญ่ หรือที่หลายๆคนเรียกกันติดปากว่า “รดน้ำ ดำหัว” ที่เป็นประเพณีดั้งเดิมของชาวไทยล้านนา(ภาคเหนือตอนบน)
สำหรับการรดน้ำนั้น ก็มีหลักปฏิบัติอยู่ว่า ผู้น้อยควรเป็นฝ่ายรดน้ำ เพื่อขอพรและความเป็นมงคลแก่ชีวิตจากผู้ใหญ่ หรือปู่ ย่า ตา ยาย และบุคคลที่เราเคารพรัก ในหลาย ๆ ครอบครัววันสงกรานต์ คือวันรวมญาติที่ห่างหายไปอยู่แดนไกล ให้กลับมาพบหน้ากัน
อย่างไรก็ดีถ้าต้องการรดน้ำผู้ที่อยู่ในวัยเดียวกัน หรืออ่อนวัยกว่าจะให้สุภาพควรขออนุญาตเสียก่อน แล้วจึงรดน้ำที่หัวไหล่ สามารถกล่าวอวยพรได้ตามต้องการ ถ้าสนิทกันอยู่แล้วก็สามารถรดน้ำ และเล่นสนุกสนานได้ตามประสาเพื่อน แต่ก็ต้องอยู่ในขอบเขตของมารยาทและศีลธรรมด้วย
นอกจากนี้ในวันสงกรานต์ตามประเพณีดั้งเดิมนั้นถือเป็นช่วงที่เหมาะเป็นอย่างยิ่ง ที่จะถือโอกาสในการทำบุญตักบาตรตอนเช้า หรือนำอาหารไปเลี้ยงพระที่วัด เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้แก่บุพการี หรือญาติที่ล่วงลับไปแล้ว รวมไปถึง การก่อเจดีย์ทรายโดยขนทรายเข้าวัด แล้วร่วมกันก่อเจดีย์ทรายเป็นรูปเจดีย์หรือรูปสัตว์ต่าง ๆ ปักธงหลากสี ธูปเทียนและดอกไม้เป็นเครื่องบูชาพระ การขนทรายเข้าวัดนั้น เป็นความเชื่อที่ว่าเวลาเราไปทำบุญที่วัด เราได้เหยียบทรายจากวัดติดเท้ากลับบ้านมา ปีใหม่เลยต้องขนทรายไปคืน
น้ำที่นำมารดและสาดกันถือเป็นสิ่งที่เป็นมงคล ดังนั้นจึงต้องเป็นน้ำสะอาด น้ำอบ น้ำหอม หรือน้ำดอกไม้ ไม่ควรใช้น้ำสกปรกหรือน้ำแข็งเด็ดขาด รวมถึงการประแป้งดินสอพอง ที่เป็นการไม่ควรในการถูกเนื้อต้องตัวผู้อื่นโดยไม่ได้รับอนุญาต ไม่ใช่มารยาทของสุภาพชน
ส่วนการสรงน้ำพระพุทธรูปเพื่อความเป็นสิริมงคลรับขวัญวันปีใหม่ไทยนั้น ก็เป็นอีกหนึ่งประเพณีดั้งเดิมที่คนไทยปฏิบัติสืบต่อกันมาช้านาน โดยในช่วงสงกรานต์นั้น ในหลาย ๆ พื้นที่ จะมีการอัญเชิญ พระพุทธรูปสำคัญคู่บ้านคู่เมืองแห่แหนไปทั่วเมือง แล้วนำไปตั้งไว้ในที่สำคัญ (ชั่วคราว) เพื่อให้ประชาชนได้สรงน้ำพระเพื่อความเป็นสิริมงคลกัน อาทิ กรุงเทพมหานคร-อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์, เชียงใหม่-อัญเชิญพระพุทธสิหิงค์ หนองคาย-อัญเชิญหลวงพ่อพระใส หลวงพระบาง (สปป.ลาว) -อัญเชิญพระบาง มาให้ประชาชนและนักท่องเที่ยว สักการะและสรงน้ำพระ เป็นต้น
และนี่ก็คือสิ่งดี ๆ ในประเพณีสงกรานต์ที่หลาย ๆ แห่งในเมืองไทยก็ยังคงมีการสืบทอดอนุรักษ์ไว้ ขณะที่งานสงกรานต์อีกหลาย ๆ แห่งในเมืองไทยนั้น ปัจจุบันรูปแบบได้แปรเปลี่ยนไปจากเดิมมาก โดยเฉพาะการเล่นสาดน้ำที่ดั้งเดิมนั้นสาดน้ำกันแต่พองามถ้อยทีถ้อยอาศัย แต่ในปัจจุบันงานสงกรานต์บางแห่งแทบจะกลายเป็นสงครามน้ำทีเดียว
ขณะที่การจัดประเพณีรื่นเริงวันสงกรานต์ของในบางพื้นที่นั้นก็กลับกลายเป็นงานรวมพลอันธพาลหัวไม้ กลุ่มคนตลาดล่าง ที่เสพสิ่งมึนเมา ลวนลามผู้หญิง ทำอนาจารแบบไม่แคร์สายตาผู้คน รวมถึงมีทะเลาะวิวาท ตีรันฟันแทง หนักสุดถึงขั้นยิงกันตาย ปรากฏข่าวฉาวอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งนี่นับเป็นอีกหนึ่งด้านลบของสงกรานต์ จากอดีตประเพณีอันดีงามของไทยที่กลายพันธุ์มาจนถึงขั้นนี้ได้อย่างไร ???
....................................................................................................
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ กอง บก.ข่าวท่องเที่ยว แฟกซ์ 0-2629-4467 อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com หรือติดตามเพิ่มเติมได้ที่ Facebook :Travel @ Manager
