ปู๊น...ปู๊นนนน เสียงหวูดรถไฟร้องเรียก ได้เวลาออกเดินทางแล้ว ในครั้งนี้ฉันได้มีโอกาสเดินทางไปท่องเที่ยวที่เมืองลอง จ.แพร่ ในกิจกรรมโครงการท่องเที่ยวทางรถไฟ ทริป “เก๋ายกก๊วน ชวนเที่ยวเมืองลอง” จัดโดยการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานแพร่ ร่วมกับ การถไฟแห่งประเทศไทย และองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส) เพื่อเชิญชวนหญิง-ชายวัยสว. (สูงวัย) ไปเติมเต็มความสุขในช่วงวัยเก๋า
การเดินทางท่องเที่ยวไปยัง "เมืองลอง" จ.แพร่ ในครั้งนี้เริ่มต้นที่สถานีรถไฟกรุงเทพ (หัวลำโพง) ถือเป็นอีกหนึ่งการเดินทางที่มีความสะดวกสบาย เหมาะกับนักท่องเที่ยวทุกเพศทุกวัย ไม่ว่าจะไปเที่ยวกับเพื่อนฝูง คนรัก หรือจะยกโขยงไปกันทั้งครอบครัว ก็สนุกสนานกันไปอีกแบบ
โดยปลายทางของการท่องเที่ยวด้วยไฟในทริปนี้อยู่ที่ “สถานีรถไฟบ้านปิน” ซึ่งเป็นสถานีรถไฟที่ถูกออกแบบด้วยศิลปะการก่อสร้างสไตล์บาวาเรียน เฟรมเฮาส์ โดยฝีมือช่างเยอรมัน นักท่องเที่ยวสามารถเข้าไปชมห้องสับรางรถไฟ และช่องขายตั๋ว ที่ประดับด้วยไม้แกะลายขนมปังขิงได้อีกด้วย
เมื่อเดินทางมาถึงเมืองลองแล้ว ขอเอาฤกษ์เอาชัย เพิ่มความเป็นสิริมงคลให้กับชีวิต ไปสักการะสิ่งศักดิ์สิทธิ์ภายใน “วัดพระธาตุศรีดอนคำ” หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า วัดห้วยอ้อ ถือเป็นพระธาตุเก่าแก่ของเมืองลอง ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า สร้างขึ้นเมื่อประมาณ พ.ศ. 1078 เมื่อครั้งที่พระนางจามเทวีเสด็จจากเมืองละโว้ไปเมืองหริภุญชัย พระธาตุแห่งนี้ได้รับการบูรณะหลายครั้ง ปัจจุบันมีฐานเป็นปูน ส่วนบนประดับด้วยแผ่นโลหะสีทอง นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งรวบรวมตำนานพระพุทธรูป และมีพระพุทธรูปศิลปะพม่า ที่ทำจากไม้เรียกว่า "พระเจ้าพร้าโต้" ตลอดจนคัมภีร์ต่าง ๆ ซึ่งเก็บไว้ในหอไตรของวัด รวมถึง ”ระฆังลูกระเบิด” ซึ่งเป็นที่มาของตำนานเมืองแพร่แห่ระเบิด
สำหรับที่มาของคำว่า “เมืองแพร่แห่ระเบิด” นั้น มาจากในเหตุการณ์ช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งมีลูกระเบิดตกลงมาที่บริเวณของเมืองลอง แต่ก็ไม่ได้ระเบิดออกมา ด้วยความสามารถและภูมิปัญญาของชาวบ้าน จึงได้ควักดินปืนออก เหลือไว้เพียงปลอกระเบิดเป็นเหล็ก จึงนำมาใส่เกวียนถวายให้แก่วัด เพื่อไว้ทำเป็นระฆังและให้นักท่องเที่ยวได้เข้ามาชมตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
ออกจาก “วัดพระธาตุศรีดอนคำ” ข้ามถนนไปยังฝั่งตรงข้าม เพื่อเข้าไปชม “พิพิธภัณฑ์แหล่งเรียนรู้สู่ภูมิปัญญา (เพื่อน-แพง)” แหล่งเรียนรู้ท้องถิ่นรวบรวมเครื่องมือ เครื่องใช้และสิ่งของมีค่าบอกเล่าเรื่องราววิถีชีวิตของคนเมืองลองเมื่อ 80 ปีก่อน เปิดให้เข้าชมโดยไม่มีค่าใช้จ่าย นักท่องเที่ยวสามารถติดต่อวิทยากรเพื่อนำชมเล่าเรื่องราวที่มาของพิพิธภัณฑ์และวัตถุต่างๆได้ด้วย
เดินไปอีกไม่ไกลนักนักท่องเที่ยวจะพบกับ "ร้านถ่ายรูปฉลองศิลป์" และเยี่ยมชมพิพิธภัณฑ์ภาพถ่ายโบราณ ซึ่งจัดแสดงกล่องถ่ายรูปโบราณกว่า 100 ปี ภาพถ่ายพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถเสด็จฯเยี่ยมราษฎร จังหวัดแพร่ เมื่อปี พ.ศ. 2501 กว่า 50 ภาพ ภาพนางสาวลำปางย้อนยุคสุดแสนจะคลาสสิค และชมศิลปะสะสมของกุ๊ฟสตาฟ คลิม ศิลปินชื่อดังของโลก นอกจากนี้หากนักท่องเที่ยวสนใจอยากจะแชะภาพตนเองเก็บไว้เป็นที่ระลึก ก็สามารถขออนุญาตทางร้านถ่ายได้ไม่ว่ากัน
เมื่อมาเมืองลองแล้วห้ามพลาดเลยก็คือ “พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นโกมลผ้าโบราณ” ก่อตั้งขึ้นโดย อาจารย์โกมล พานิชพันธ์ นักสะสมผ้าโบราณชาวอำเภอลอง ซึ่งที่นี่จัดแสดงผ้าโบราณ อายุกว่า 200 ปี ของชาวล้านนาจำนวนมาก บอกเล่าเรื่องราวภูมิปัญญาชาวบ้านรูปแบบลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะของไทยญวน และเป็นแหล่งรวมผ้าซิ่นตีนจกที่มีอายุเก่าแก่ ภายในมีผ้าโบราณที่เก็บสะสมและจัดแสดงผ้าซิ่นตีนจกของเมืองลอง และมีผ้าซิ่นตีนจกจากแหล่งอื่นๆ ให้นักท่องเที่ยวได้ชมกันอีกด้วย นอกจากนี้ยังมีละครเรื่องที่ใช้ผ้าซิ่นจากพิพิธภัณฑ์นี้ก็คือ เรื่อง “รอยไหม” นั่นเอง สำหรับคนรักผ้าซิ่นที่นี่มีให้เลือกชอปอย่างหลากหลายตามความชื่นชอบของสไตล์แต่ละคน
จากนั้นเดินทางไปที่ “โฮงซึงหลวง” ศูนย์เรียนรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นเกิดขึ้นจากความตั้งใจ ของชุมชนในการสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นด้านดนตรี โดยที่นี่ผลิตและจำหน่ายเครื่องดนตรีพื้นเมืองหลากหลายชนิด อาทิ สะล้อ ซึง นักท่องเที่ยวจะได้รับชมและรับฟังดนตรีขับกล่อมอันไพเราะเสนาะหู และยังได้ชมการทำน้ำพริกน้ำย้อยสูตรเมืองลองและการปักผ้าปาญอ ของชนเผ่าปกาเกอะญออีกด้วย
อีกหนึ่งสถานที่ท่องเที่ยวของเมืองลองก็คือ “วัดสะแล่ง” คำว่า “สะแล่ง” เป็นชื่อของดอกไม้ป่าชนิดหนึ่ง เป็นไม้ยืนต้นดอกสีขาวนวล ลักษณะของดอกคล้ายดอกปีป (กาสะลอง) ภายในวัดมีศาสนวัตถุ ที่สำคัญ เช่น พระธาตุชะอูบคำ อุโบสถ ซุ้มพระ ซุ้มสิงห์จามเทวี เป็นต้นนอกจากนั้นภายในวัดยังเปิดให้เข้าชมพิพิธภัณฑ์ที่จัดแสดงวัตถุโบราณ อาทิ พระพุทธรุปโบราณ พับสา รอยพระพุทธบาทสัมฤทธิ์ วิหารจำลอง บาตรหิน ผ้าพระบฎ สัตตภัณฑ์ เครื่องรางของขลัง
นอกจากแหล่งท่องเที่ยวของอ.ลอง ยังมีสถานที่ที่มีความน่าสนใจอีกมากมาย อาทิ เฮือนคำแสน อ.หนองม่วงไข่ หอศิลป์ขนาดเล็ก ที่รวบรวมศิลปะงานแกะสลักไม้ โดย “สล่า” หรือ ช่างฝีมือแกะสลักในท้องถิ่นที่มีความอ่อนช้อยเป็นเอกลักษณ์ งดงาม , บ้านทุ่งโฮ้ง อ.เมือง เป็นแหล่งผลิตเสื้อหม้อห้อมที่มีชื่อเสียงของประเทศ, วัดหลวง อ.เมือง เป็นวัดเก่าแก่ อายุมากกว่า 1,000 ปี สักการะพระเจ้าแสนหลวง พระพุทธรูปขนาดใหญ่ประทับนั่งปางสมาธิสร้างโดยศิลปะล้านนาผสมกับสุโขทัย, วัดพงษ์สุนนท์ อ.เมือง ชมวิหารแก้วองค์พระธาตุเจดีย์ 108 ยอด ที่เป็นวิหาร สีขาวทั้งหลัง, วัดสูงเม่น อ.สูงเม่น แหล่งรวบรวมคัมภีร์ใบลานมากที่สุดในโลก และวัดพระธาตุสุโทนมงคลคีรีฯ อ.เด่นชัย ชมความงดงามสถาปัตยกรรมผสมผสาน โดดเด่นด้วยงานปั้น งานแกะสลักและจิตรกรรมฝาผนัง เป็นต้น
หากใครที่มีโอกาสมาท่องเที่ยวที่ จ.แพร่แล้ว ก็อย่าลืมแวะมาชมความงดงามของเมืองลองกันสักครั้ง แล้วคุณจะประทับใจกับแหล่งท่องเที่ยวรวมถึงความน่ารักของผู้คนเมืองลอง ที่ทำให้หลงใหลเมืองเล็กๆ แห่งนี้จนอยากกลับมาอีกครั้งอย่างแน่นอน
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
สอบถามข้อมูลด้านการท่องเที่ยวจังหวัดแพร่ ได้ที่ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานแพร่ โทร. 0-5452-1127
* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *
สามารถส่งข้อมูลข่าวสารด้านการท่องเที่ยว-อาหารมาได้ที่ กอง บก.ข่าวท่องเที่ยว แฟกซ์ 0-2629-4467 อีเมล์ travel_astvmgr@hotmail.com