โรงแรมเก่าแก่ในบ้านเรานี้ จะมีสักกี่แห่ง ที่ยืนหยัดมาได้นับหลายสิบปีและมีเอกลักษณ์โดดเด่นเป็นของตัวเอง ยิ่งเป็นโรงแรมในต่างจังหวัดหรือในจังหวัดเล็กๆด้วยแล้ว เรื่องการจะดูแลกิจการให้ยาวนานหลายสิบปีได้นั้นก็คงไม่ง่าย
เหมือนดั่งที่ “โรงแรมน่านฟ้า” ที่ตั้งอยู่บน ถ.สุมนเทวราช ใน จ.น่าน ที่ในวันที่ 14 ม.ค.53 จะเปิดให้บริการเป็นวันสุดท้าย ก่อนจะปิดปรับปรุงระลอกใหญ่
โรงแรมน่านฟ้า เป็นโรงแรมไม้สักทั้งหลังมีทั้งหมด 3 ชั้น มีอายุถึง 75 ปี ในปีที่โรงแรมเปิดทำการ ปรากฏว่าตรงกับปีที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ เจ้าอยู่หัว (ร.7) ทรงสละราชสมบัติ เมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2477 หรือสมัยที่พันเอก พระยาพหลฯเป็นนายกรัฐมนตรี และเป็นนายกรัฐมนตรีคนที่สองของประเทศ
เจ้าของคนแรกผู้ริเริ่มก่อสร้างโรงแรมน่านฟ้า คือ นายเก่งหย่วน แซ่ห่าน ชาวจีนไหหลำ มีอาชีพทำไม้และเป็นเจ้าของโรงเลื่อยในจังหวัดน่าน เหตุผลที่เลือกใช้ไม้สักมาเป็นวัสดุหลักในการทำโรงแรมนั้นก็เพราะอาชีพการรับสัมปทานไม้สัก เป็นอาชีพหนึ่งที่อยู่คู่กับจังหวัดน่านและจังหวัดทางภาคเหนือมาเป็นเวลานาน ในยุคสมัยที่ผืนป่าภาคเหนือ เต็มไปด้วยไม้สักที่มีค่ามากมาย และสร้างรายได้ให้กับประเทศเป็นอันดับสองรองจากข้าว
สำหรับโรงแรมแห่งนี้นั้น ต่อมาตกทอดเป็นมรดกของบรรดาลูกๆนายเก่งหย่วน โดยใช้ชื่อร่วมกรรมสิทธิ์ถึง 5 คน ภายหลังบรรดาลูกๆได้เปิดให้บุคคลภายนอกเช่าทำโรงแรมต่อ ซึ่งผู้เช่ารายล่าสุดและเป็นรายสุดท้ายของโรงแรมน่านฟ้า ก็คือ สมนึก ราชสิงห์ ที่เช่าทำโรงแรมแห่งนี้มานานกว่า10ปี
น่านฟ้าได้ยืนหยัดกลายเป็นโรงแรมไม้สักที่มีอายุมากที่สุดในประเทศ เป็นสถาปัตยกรรมเก่าแก่ที่คนน่านภูมิใจ ด้วยลักษณะมีพิเศษ เสาทุกต้นยังเป็นไม้ท่อนเดียวที่ยาวตลอดจากโคนถึงปลาย โดยไม่มีการต่อไม้เป็นช่วงๆเหมือนเสาอาคารไม้ทั่วไป ซึ่งเป็นการยากมากที่จะหาไม้สักท่อนยาวๆสักต้นที่มีแนวตรงตลอดมาทำเสาอาคารที่สูงถึง 3 ชั้นนี้ได้ และโรงแรมนี้ต้องใช้เสาจำนวนหลายต้น บานพับ กลอนประตู รวมทั้งสวิทไฟ ก็ยังเป็นของเดิมทุกอย่าง ตั้งอยู่บนพื้นที่ 76 ตารางวา รวม 14 ห้อง
สำหรับราคาค่าห้องพักนั้นก็ไม่ได้สูงส่งอะไรแต่สะอาดได้มาตราฐานโรงแรมทีเดียวซึ่งมีอยู่เพียง 2 ราคา คือ เตียงเดี่ยว 2 คน 350 บาท ในห้องมีแอร์ ทีวี น้ำอุ่น ส่วนเตียงคู่ (2เตียง) ราคา 600 บาท ซึ่งเตียงคู่นี้อนุโลมให้พักได้ 4 คน ในห้องมีแอร์ ทีวี และน้ำอุ่นทุกห้อง ราคานี้เป็นราคาเดียวตลอดทั้งปี ไม่มีการปรับราคาในช่วง High season เหมือนที่อื่น
ณ วันนี้โรงแรมน่านฟ้า จะต้องปิดปรับปรุงระยะยาว พร้อมทั้งยังมีการเปลี่ยนมือเจ้าของคนใหม่แบบถาวรเมื่อ บัณฑูร ล่ำซำ เบอร์หนึ่งธนาคารกสิกรไทย ได้ซื้อโรงแรมแห่งนี้เมื่อปลายเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา ในราคา 24 ล้านบาท ด้วยเหตุผลว่า ไม่ต้องการแสวงหากำไร อยากอนุรักษ์ไว้ เพราะเสียดาย แต่ด้วยความเก่า คนน่านเกิดมาต้องเคยเห็นโรงแรมนี้เพราะมันอายุ 75 ปีแล้ว มันจะมีอยู่กี่คนที่เกิดมาไม่เห็นโรงแรมนี้ และ ซื้อเป็นส่วนตัว โดยตั้งใจจะทำให้เป็นโครงการกึ่งวัฒนธรรม เนื่อจากโรงแรมน่านฟ้ามีลูกค้าที่จงรักภักดีมาก ทั้ง ๆ ที่สภาพโรงแรมมันไม่เอื้อ เป็นโรงแรมที่เก่า
ซึ่งหลังจากซื้อแล้วคาดว่าจะปรับปรุงโรงแรมดังกล่าวให้เป็นโรงแรมในสไตส์ บูติก โฮเทล เริ่มปรับปรุงตั้งแต่วันที่15ม.ค.2553 ไปจนถึงช่วงปลายปี ก็ต้องมารอดูกันว่าโฉมใหม่ของโรงแรมน่านฟ้า จะได้รับดอกไม้หรือก้อนอิฐ.
