ศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ศูนย์รวมใจแห่งศรัทธา

จากข่าวของกลุ่มคนร้ายไม่ทราบจำนวน ก่อเหตุทำลายทรัพย์สินในศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว พร้อมวางเพลิงเผาร้านจำหน่ายเครื่องเซ่นไหว้ ตำรวจ เชื่อเป็นฝีมือกลุ่มก่อกวน หวังสร้างความวุ่นวายช่วงวันวิสาขบูชา!?! ได้สร้างความรู้สึกหลายแง่หลายมุมเกิดขึ้นกับคนไทยจำนวนไม่น้อย

ทั้งนี้มีรายงานข่าวในช่วงเช้าของวันนี้ว่า เมื่อเวลาประมาณ 05.00 น. มีคนร้ายซึ่งคาดว่ามีไม่ต่ำกว่า 10 คน ได้บุกเข้าไปทำลายทรัพย์สินภายในบริเวณศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ซึ่งอยู่ใกล้กับมัสยิดกรือเซะ อำเภอเมือง จังหวัดปัตตานี โดยคนร้ายได้ทุบทำลายตะเกียง ที่วางไว้โดยรอบ ได้รับความเสียหายประมาณ 8 อัน นอกจากนั้น คนร้ายได้ก่อเหตุวางเพลิงที่บริเวณหน้าร้านจำหน่ายเครื่องเซ่นไหว้ เลขที่ 175 ซึ่งตั้งอยู่ติดกับศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว ทำให้บริเวณหน้าร้านได้รับความเสียหาย ซึ่ง พันตำรวจเอกโพธิ สวยสุวรรณ ผู้กำกับการสถานีตำรวจภูธรอำเภอเมืองปัตตานี กล่าวว่า เหตุการณ์ที่เกิดขึ้น น่าจะเป็นการสร้างสถานการณ์ของกลุ่มกวน ที่หวังให้เกิดความวุ่นวายขึ้นในช่วงวันวิสาขบูชา ซึ่งขณะนี้ได้ส่งกำลังออกติดตามกลุ่มคนร้ายเป็นการด่วน พร้อมกับได้จัดกำลังเจ้าหน้าที่ดูแลความปลอดภัยที่วัดช้างไห้ ซึ่งเป็นวัดสำคัญของชาวไทยพุทธรวมทั้งวัดต่างๆในพื้นที่

แม้จะยังสรุปสาเหตุที่ชัดเจนของการก่อเหตุครั้งนี้ไม่ได้ แต่ก็มีเสียงวิพากษ์วิจารณ์ไปต่างๆนานา นั่นก็เพราะว่า ศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว นับเป็นสถานที่สำคัญแห่งหนึ่งซึ่งชาวปัตตานีและจังหวัดใกล้เคียงให้ความเคารพนับถืออย่างมาก กิตติศัพท์อภินิหารของเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวนั้นมีประชาชนเลื่อมใสศรัทธา มีผู้คนหลั่งไหลไปกราบไหว้กันมากมาย ใครมีเรื่องเดือดร้อนก็ไปบนบานให้เจ้าแม่ช่วยเหลือ บ้างกราบไหว้ขอให้ทำมาค้าขายเจริญ เมื่อบนบานแล้วต่างก็บังเกิดผลตามความปรารถนาแทบทุกคน จึงทำให้ความศักดิ์สิทธิ์ของเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวแผ่ไพศาลออกไปยังเมืองอื่นๆ

แม้เหตุการณ์ที่มัสยิดกรือแซะ กับการก่อเหตุทำลายทรัพย์สินในศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว จะต่างที่ ต่างวาระ แต่ก็ล้วนต่างสร้างความสะเทือนใจแก่ชาวไทยทุกคน เพราะนี่คือสถานที่ศักดิ์สิทธิ์และเป็นศูนย์รวมใจแห่งศรัทธาของประชาชน จึงได้แต่หวังว่าเหตุการณ์ต่างๆ จะคลี่คลายด้วยดีโดยเร็ว

* * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * * *

ประวัติเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว

ศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว หรือ ศาลเล่งจูเกียง ตั้งอยู่ที่ถนนอาเนาะรู อำเภอเมืองปัตตานี เป็นศาลที่ประดิษฐานรูปแกะสลัก ของเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว สตรีผู้เป็นปูชนียบุคคลของชาวปัตตานีมีความสำคัญเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ ตำนาน ปูชนียสถาน และประเพณีของจังหวัดปัตตานี

ศาลเจ้าแห่งนี้เป็นที่เคารพสักการะของชาวจีนและชาวไทยโดยทั่วไปมาก ประวัติการสร้างหรือความเป็นมาของศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว มีการเล่าสืบต่อๆ กันมาว่า เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยว กำเนิดในครอบครัวของตระกูลลิ้ม มีนามว่า “กอเหนี่ยว” ในตำนานบางถิ่นของไต้หวันกล่าวนามเจ้าแม่ว่า จินเหลียน หรือนางบัวทอง ส่วนภูมิลำเนาของเจ้าแม่เข้าใจกันว่าเป็นชาวมณฑลฮกเกี้ยน มีพี่ชายชื่อ ลิ้มโต๊ะเคี่ยม (ลิ้มเต้าเคียน ก็เรียก) ซึ่งได้จากถิ่นฐานบ้านเดิมมาอาศัยอยู่ที่เมืองปัตตานีได้ทำงานเป็นนายด่านเก็บภาษี ต่อมาจึงได้สร้างท่าเรือพาณิชย์แห่งหนึ่งชื่อ “โต๊ะเคี่ยม” ภายหลังลิ้มโต๊ะเคี่ยมได้เข้ารับนับถือศาสนาอิสลามมีภรรยาเป็นเชื้อพระวงศ์ของเจ้าเมืองปัตตานีเป็นที่โปรดปรานของเจ้าเมืองปัตตานีจนได้รับบรรดาศักดิ์เป็นหัวหน้าด่านเก็บส่วยสาอากรต่างๆ

ส่วนที่เมืองจีนมารดาและน้องสาว ไม่ทราบของลิ้มโต๊ะเคี่ยม ลิ้มกอเหนี่ยวน้องสาวจึงขออนุญาตมารดาออกติดตามพี่ชายและนำกองเรือมาถึงเมืองปัตตานี ได้พบพี่ชายและขอร้องให้พี่ชายเดินทางกลับเมืองจีน พี่ชายได้รับปากกับเจ้าเมืองปัตตานีไว้ว่าจะสร้างมัสยิดประจำเมืองให้แล้วเสร็จ ลิ้มกอเหนี่ยวไม่ละความพยายามจึงขอพักอยู่ที่เมืองปัตตานีต่อไป เพื่อหาโอกาสอันควรชักชวนให้พี่ชายกลับ ต่อมาเมืองปัตตานีเกิดการกบฏแย่งชิงกันเป็นใหญ่ ภายหลังเจ้าเมืองถึงแก่อนิจกรรม ลิ้มโต๊ะเคี่ยมจึงเข้าร่วมต่อสู้กับกบฏ ลิ้มกอเหนี่ยวเข้าช่วยพี่ชายแต่พิจารณาเห็นว่าสู้ข้าศึกไม่ได้ จึงฆ่าตัวตายไม่ยอมตายด้วยอาวุธของศัตรู

จากการกระทำอย่างอาจหาญและเด็ดเดี่ยวเยี่ยงชายชาตรีของลิ้มกอเหนี่ยว ได้ก่อให้ชาวจีนในปัตตานีมีความศรัทธาในตัวนางจึงแกะสลักรูปลิ้มกอเหนี่ยวประดิษฐานไว้ที่ศาลเจ้าใกล้มัสยิดกรือเซะที่ลิ้มโต๊ะเคี่ยมสร้างไว้ไม่สำเร็จ ต่อมาภายหลังปรากฏว่ามีความศักดิ์สิทธิ์จนเป็นที่เลื่องลือทั่วไป

อีกตำนานหนึ่งกล่าวว่า เมื่อลิ้มกอเหนี่ยวได้ฟังคำปฏิเสธของพี่ชายที่ไม่ยอมเดินทางกลับเมืองจีน จึงอธิษฐานขอให้การก่อสร้างมัสยิดกรือเซะไม่สำเร็จและผูกคอตายที่ต้นมะม่วงหิมพานต์ใกล้มัสยิดกรือเซะ ตามคำสัญญาที่ให้ไว้กับมารดาก่อนจะออกเดินทางมาตามหาพี่ชาย

เมื่อย้ายเมืองปัตตานีไปที่วังจะบังติกอ ชาวจีนในเมืองปัตตานีก็ย้ายชุมชนจากกรือเซะไปสร้างชุมชนชาวจีน ที่ตำบลอาเนาะรู และสร้างศาลเจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวนำรูปแกะสลักเจ้าแม่มาประทับ ณ ศาลเจ้าแม่แห่งนี้เพื่อสักการะจนถึงปัจจุบันนี้ ในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 ของทุกปี จะมีงานประเพณีแห่เจ้าแม่ลิ้มกอเหนี่ยวไปตามถนนสายต่างๆ ภายในตัวเมือง ทำพิธีลุยไฟบริเวณหน้าศาลเจ้าเล่งจูเกียง ว่ายน้ำข้ามแม่น้ำตานีบริเวณสะพานเดชานุชิต ในงานนี้มีผู้ที่เคารพศรัทธาเป็นมาร่วมงานเป็นจำนวนมากทุกปี