นายอนุสรณ์ ธรรมใจ คณบดีคณะเศรษฐศาสตร์ และผู้อำนวยการศูนย์วิจัยเศรษฐกิจดิจิทัล การลงทุนและการค้าระหว่างประเทศ (DEIIT) มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย เปิดเผยว่า มหาอุทกภัยหาดใหญ่และบางจังหวัดในภาคใต้อาจจะทำให้เศรษฐกิจภาคใต้ติดลบในไตรมาส 4 และมีแนวโน้มสูญเสียรายได้จากการท่องเที่ยวจำนวนมาก ขณะที่ยังไม่สามารถประเมินผลกระทบทางเศรษฐกิจได้อย่างชัดเจน
อย่างไรก็ตาม เมื่อย้อนกลับไปดูผลกระทบทางเศรษฐกิจของอุทกภัยหาดใหญ่ในอดีต พบว่า ในปี 2543 สร้างความเสียหายกว่า 10,000 ล้านบาท ส่วนปี 2553 ความเสียหายประมาณ 20,000 ล้านบาท ครอบคลุมทั้งบ้านเรือน สินทรัพย์ รายได้จากภาคท่องเที่ยว รายได้ของแรงงาน และโครงสร้างพื้นฐาน
ส่วนมหาอุทกภัยในครั้งนี้รุนแรงกว่าในอดีต และมีผู้เสียชีวิตจากความล้มเหลวในการจัดการภัยพิบัติขนาดใหญ่ หาดใหญ่เป็นเมืองท่องเที่ยวสำคัญของภาคใต้ โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวมาเลเซียและสิงคโปร์ ภาพลักษณ์เสียหายอาจทำให้การฟื้นตัวต้องใช้เวลานาน
ความล้มเหลวในการจัดการภัยพิบัติขนาดใหญ่สะท้อนกลไกราชการมีปัญหา การทำงานเป็นแบบตั้งรับและยังคงเป็นเรื่องของการเยียวยาฟื้นฟู บรรเทาความเดือดร้อนมากกว่า การทำงานเชิงรุกและลดความเสี่ยงเชิงระบบ ขณะเดียวกันเกิดปัญหาเอกภาพในการสั่งการ อำนาจสั่งการทับซ้อนกัน ทำให้เกิดความสับสนซ้ำซ้อนในการแก้ปัญหาการเคลื่อนย้ายทรัพยากรเพื่อแก้ปัญหาวิกฤติไม่มีประสิทธิภาพและไม่เท่าทันต่อสถานการณ์ที่มีอันตรายต่อชีวิต
ขณะที่เราเห็นนักการเมืองส่วนใหญ่ไปผัดกับข้าว ลุยน้ำ แจกของออกสื่อ แทนที่จะใช้เวลาและทรัพยากรในพัฒนาระบบในการรับมือกับภัยพิบัติ ประสานงานเพื่อให้เกิดการแก้ปัญหาโดยภาพรวมได้อย่างมีประสิทธิภาพ การพัฒนาระบบ Digital Terrain Model จะทำให้สามารถพัฒนาแบบจำลองน้ำไหลได้อย่างแม่นยำ สามารถคำนวณมวลกระแสน้ำสะสมและระบุระดับความเสี่ยงของน้ำท่วม
นายอนุสรณ์ กล่าวว่า ควรเร่งปฏิรูปกระบวนทัศน์จัดการภัยพิบัติแบบเชิงรุกหลังเผชิญความแปรปรวนของธรรมชาติเป็นความปรกติใหม่จากภาวะโลกร้อน โดยต้องนำวิทยาการวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics) และปัญญาประดิษฐ์ Ai มาคาดการณ์อนาคต แต่การจะดำเนินการเช่นนั้นได้จำเป็นต้องมีการเก็บข้อมูลเชิงพื้นที่ และฐานข้อมูลต้องครบถ้วนถูกต้อง บูรณาการระบบข้อมูลทั้งหมดเพื่อสามารถใช้ข้อมูลเพื่อเป็นประโยชน์ต่อการตัดสินใจได้ เป็นการบริหารจัดการขับเคลื่อนด้วยข้อมูล ข้อมูลเหล่านี้ยังสามารถนำมาใช้เพื่อพิจารณาในการลงทุนป้องกันภัยพิบัติได้ตรงเป้าหมายยิ่งขึ้นด้วย
นอกจากนี้ควรใช้ประโยชน์จากข้อมูลดาวเทียมและภูมิสารสนเทศจากสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศหรือจิสด้าเพื่อป้องกันภัยพิบัติล่วงหน้าได้มากขึ้นจากการที่สามารถประเมินพื้นที่ที่เสี่ยงภัยพิบัติได้ การนำข้อมูลจากจีสด้าที่แสดงข้อมูลระดับลึกของน้ำมาซ้อนทับกับข้อมูลมือถือเพื่อที่ทราบแหล่งที่ตั้งของผู้ประสบภัยที่ต้องได้รับการช่วยเหลือจะทำให้สามารถเข้าช่วยเหลือได้ตรงเป้าหมายและมีประสิทธิภาพ