ในยุคที่เทคโนโลยีก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว คอมพิวเตอร์ควอนตัมถูกมองว่าเป็นภัยคุกคามต่อระบบเข้ารหัสที่ใช้ใน Bitcoin และสกุลเงินดิจิทัลอื่นๆ ด้วยความสามารถในการประมวลผลที่เหนือกว่าคอมพิวเตอร์แบบดั้งเดิม คำถามที่เกิดขึ้นคือ: Bitcoin จะสามารถต้านทานการโจมตีจากคอมพิวเตอร์ควอนตัมได้หรือไม่?
การแข่งขัน Q-Day Prize กำลังทดสอบว่า quantum computer สามารถถอดรหัส cryptography ของ Bitcoin ได้หรือไม่? แม้ปัจจุบันยังไม่เป็นภัยคุกคาม แต่การพัฒนา quantum-resistant cryptography กำลังเร่งตัวเพื่อปกป้องอนาคตของคริปโตเคอร์เรนซี มาดูกันว่า Bitcoin จะรอดพ้นจาก quantum computing ได้อย่างไร
Q-Day Prize คืออะไร?
เมื่อวันที่ 16 เมษายน 2025 บริษัท Project 11 ซึ่งเป็นบริษัทที่มุ่งเน้นการพัฒนาเทคโนโลยี quantum computing ได้เปิดตัว “Q-Day Prize” การแข่งขันที่ท้าทายให้ผู้เข้าร่วมพยายามใช้ quantum computer ถอดรหัส cryptography ของ Bitcoin ในเวอร์ชันจำลอง ผู้ชนะที่สามารถทำได้สำเร็จจะได้รับรางวัล 1 Bitcoin (BTC) โดยมีกำหนดเส้นตายในวันที่ 5 เมษายน 2026
การแข่งขันนี้ไม่ใช่แค่การแจกรางวัลเท่านั้น แต่ยังมีเป้าหมายเพื่อทดสอบขีดความสามารถของ quantum computing ในการเป็นภัยคุกคามต่อความปลอดภัยของ Bitcoin รวมถึงกระตุ้นให้เกิดการพัฒนา cryptography ที่สามารถต้านทานพลังของ quantum computer ได้ในอนาคต
Bitcoin และ cryptography
Bitcoin ซึ่งเป็นคริปโตเคอร์เรนซียอดนิยม ใช้ SHA-256 hashing algorithm เป็นกลไกหลักในการเข้ารหัสและรักษาความปลอดภัย อัลกอริธึมนี้ถูกพัฒนาโดย National Security Agency (NSA) ของสหรัฐฯ และได้รับการออกแบบมาให้ทนทานต่อการโจมตีแบบ brute force attacks หากใช้คอมพิวเตอร์ทั่วไป การถอดรหัส SHA-256 อาจต้องใช้เวลานานหลายทศวรรษหรือมากกว่านั้น
อย่างไรก็ตาม ความปลอดภัยนี้ถูกตั้งคำถามเมื่อ quantum computing เข้ามาในภาพ เพราะมันมีศักยภาพที่จะเปลี่ยนแปลงกฎเกณฑ์ของการคำนวณและการถอดรหัสอย่างสิ้นเชิง
Quantum computing คืออะไร?
Quantum computing ไม่ใช่แค่คอมพิวเตอร์ที่ “เร็วขึ้น” แต่เป็นการคำนวณรูปแบบใหม่ที่ใช้หลักการของ ฟิสิกส์ควอนตัม เช่น superposition และ entanglement ทำให้สามารถประมวลผลข้อมูลได้พร้อมกันในหลายสถานะ แตกต่างจากคอมพิวเตอร์ทั่วไปที่ทำงานแบบลำดับขั้น (sequential)
หนึ่งในอัลกอริธึมที่ทำให้ quantum computing น่ากลัวคือ Shor’s algorithm ซึ่งสามารถถอดรหัสระบบ cryptography ที่ใช้ใน Bitcoin เช่น Elliptic Curve Digital Signature Algorithm (ECDSA) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ หาก quantum computer พัฒนาถึงจุดที่ใช้งานอัลกอริธึมนี้ได้จริง ความปลอดภัยของ Bitcoin อาจถูกคุกคาม
ภัยคุกคามจาก quantum computing ต่อ Bitcoin
หาก quantum computer สามารถถอดรหัส cryptography ของ Bitcoin ได้สำเร็จ สิ่งที่ตามมาคือความเสี่ยงที่ private key จะถูกคำนวณย้อนกลับจาก public key ซึ่งหมายความว่านักโจมตีอาจเข้าถึงกระเป๋าเงินดิจิทัลและขโมย Bitcoin ได้โดยตรง
แต่ในความเป็นจริง ปัจจุบัน quantum computer ยังอยู่ในช่วงเริ่มต้นของการพัฒนา จำนวน qubits (หน่วยพื้นฐานของ quantum computing) ที่มีอยู่นั้นยังไม่เพียงพอ และยังมีปัญหาเรื่อง noise และ error rates ที่ทำให้การใช้งานจริงยังห่างไกล ดังนั้น Bitcoin ยังคงปลอดภัยในตอนนี้ แต่ภัยคุกคามในอนาคตไม่ใช่เรื่องที่ควรมองข้าม
การพัฒนา quantum-resistant cryptography
การแข่งขัน Q-Day Prize ไม่ได้มุ่งหวังให้ Bitcoin ล่มสลาย ตรงกันข้าม Project 11 ระบุว่าการแข่งขันนี้เป็นส่วนหนึ่งของการเตรียมพร้อม หรือที่เรียกว่า “quantum-proofing” เพื่อให้ Bitcoin และระบบคริปโตเคอร์เรนซีอื่นๆ มีความปลอดภัยมากขึ้น
ในระดับสากล มีความพยายามอย่างต่อเนื่องในการพัฒนา quantum-resistant cryptography เช่น ในปี 2022 สถาบันมาตรฐานและเทคโนโลยีแห่งชาติของสหรัฐฯ (NIST) ได้ประกาศอัลกอริธึม cryptography ที่ต้านทาน quantum computing ได้ 4 ตัว หลังจากการวิจัยและแข่งขันที่ใช้เวลานานถึง 6 ปี อัลกอริธึมเหล่านี้ถูกออกแบบมาเพื่อป้องกันการโจมตีจาก quantum computer ในอนาคต
นอกจากนี้ ระบบ centralized เช่น ธนาคารหรือหน่วยงานรัฐบาล อาจเผชิญความเสี่ยงมากกว่า Bitcoin เนื่องจาก Bitcoin เป็นระบบ decentralized ที่สามารถปรับปรุงและอัปเกรดได้หากชุมชนเห็นพ้องต้องกัน
แนวโน้มในอนาคต quantum computing กับความเสี่ยงของ Bitcoin
แม้ว่า Quantum computing ถูกมองเป็นภัยคุกคามที่อาจเกิดขึ้นกับ Bitcoin ในอนาคต แต่ในปัจจุบันยังไม่ถึงจุดที่น่ากังวล การแข่งขัน Q-Day Prize เป็นเหมือนสัญญาณเตือนที่กระตุ้นให้วงการคริปโตเคอร์เรนซีตื่นตัวและพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อรับมือ
สำหรับผู้ใช้ Bitcoin คำแนะนำในตอนนี้คือการติดตามความคืบหน้าของ quantum computing และพิจารณาใช้เครือข่าย blockchain ที่มีความปลอดภัยสูงขึ้นในอนาคต หาก quantum-resistant cryptography ได้รับการพัฒนาและนำมาใช้อย่างแพร่หลาย Bitcoin และคริปโตเคอร์เรนซีอื่นๆ จะสามารถรักษาความปลอดภัยและความน่าเชื่อถือได้ในระยะยาว
สุดท้ายนี้ การแข่งขัน Q-Day Prize ไม่ใช่จุดจบของ Bitcoin แต่เป็นจุดเริ่มต้นของการเตรียมพร้อมสู่อนาคตที่เทคโนโลยีและความปลอดภัยต้องวิ่งแข่งกันอย่างไม่หยุดนิ่ง