วุฒิสมาชิกสหรัฐฯ จอช ฮอว์ลีย์ จากพรรครีพับลิกัน รัฐมิสซูรี เสนอร่างกฎหมายห้ามนำเข้าและส่งออกเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) ระหว่างสหรัฐฯ และจีน โดยให้เหตุผลด้านความมั่นคงแห่งชาติ
ค่าปรับมหาศาล-โทษจำคุกสูงสุด 20 ปี
หากร่างกฎหมายนี้มีผลบังคับใช้ ชาวอเมริกันและบริษัทในสหรัฐฯ จะถูกห้ามดาวน์โหลด DeepSeek แชตบอต AI สัญชาติจีนที่ทำงานคล้ายกับ ChatGPT ของ OpenAI
บทลงโทษของร่างกฎหมายนี้รุนแรง โดยบุคคลทั่วไปอาจถูกปรับสูงสุด 1 ล้านดอลลาร์ (ราว 35 ล้านบาท) ส่วนบริษัทอาจโดนปรับสูงสุด 100 ล้านดอลลาร์ (ราว 3,500 ล้านบาท) นอกจากนี้ ผู้ที่ละเมิดอาจถูกริบใบอนุญาต สัญญา หรือเงินทุนจากรัฐบาลกลาง และอาจต้องโทษจำคุกสูงสุด 20 ปี
สหรัฐ ฯ วางแผนปกป้อง AI จากจีน
ร่างกฎหมายที่ชื่อว่า Decoupling America's Artificial Intelligence Capabilities from China Act ไม่ได้ระบุชื่อ DeepSeek โดยตรง แต่มีเป้าหมายเพื่อปกป้องทรัพย์สินทางปัญญาของสหรัฐฯ และป้องกันไม่ให้จีนเข้าถึงเทคโนโลยี AI ที่อาจเป็นภัยต่อความมั่นคง
ในแถลงการณ์ ฮอว์ลีย์กล่าวว่า “ทุกดอลลาร์และข้อมูลทุกกิกะไบต์ที่เข้าสู่ AI ของจีนจะถูกนำมาใช้ต่อต้านสหรัฐฯ” พร้อมย้ำว่า “อเมริกาต้องรักษาความเป็นผู้นำด้านเศรษฐกิจ โดยไม่ปล่อยให้จีนได้เปรียบจากเทคโนโลยีของเรา”
กระทบวงการ AI – นักวิจัยเตือนกระทบโอเพนซอร์ส
นักวิจัยด้าน AI หลายคนไม่เห็นด้วย เบน บรูคส์ จากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ดระบุว่าร่างกฎหมายนี้จะ “ทำลายโอเพนซอร์ส” และเป็น “มาตรการที่เข้มงวดที่สุดต่อ AI”
แอนดี้ แอร์รีย์ ผู้สร้าง Truth Terminal ซึ่งเป็นแชตบอต AI เห็นว่าร่างกฎหมายนี้อาจทำให้ “ความก้าวหน้าของ AI ในชาติตะวันตกล่าช้าลง” มากกว่าที่จะส่งผลกระทบต่อจีน พร้อมแนะว่าแนวทางที่ดีกว่าคือการพัฒนาโมเดล AI แบบเปิดเพื่อส่งเสริมค่านิยมประชาธิปไตยและความร่วมมือระดับสากล
ยุโรปเริ่มคุมเข้ม AI
นอกจากสหรัฐฯ แล้ว หลายประเทศในยุโรปก็เริ่มเข้มงวดกับ AI โดยอิตาลีเป็นหนึ่งในประเทศที่สั่งแบน DeepSeek AI เนื่องจากมาตรการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของบริษัท “ไม่เพียงพอ” ขณะที่หน่วยงานกำกับดูแลในประเทศอื่นๆ กำลังพิจารณาดำเนินการในแนวทางเดียวกัน