ปรากฏการณ์นักลงทุนรายย่อย รวมพลังสร้างบทเรียนสั่งสอนนักลงทุนรายใหญ่ ในตลาดหุ้นนิวยอร์กจนขาดทุนกันยับเยิน กรณีหุ้นบริษัท GAME STOP ทำให้เกิดคำถามว่า เหตุการณ์ในลักษณะเดียวกันนี้ จะมีโอกาสเกิดขึ้นในตลาดหุ้นไทยหรือไม่
คนในแวดวงตลาดหุ้นให้คำตอบเหมือน ๆ กันว่า เป็นไปไม่ได้ที่จะเกิดกรณีหุ้น GAME STOP ในตลาดหุ้นไทย และเป็นไปไม่ได้ที่นักลงทุนรายย่อยของไทย จะเอาชนะนักลงทุนรายใหญ่
ทุกภาคส่วนในตลาดหุ้น ได้ตรวจสอบและศึกษาว่า จะมีโอกาสเหตุการณ์ซ้ำรอย GAME STOP ในไทยหรือไม่
สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ออกรายงาน การติดตามสถานการณ์หุ้น GAME STOP โดยระบุว่าหุ้นที่จะทำชอร์ตเซลล์ได้ ต้องอยู่ใน SET100 และมีมูลค่าหลักทรัพย์ตามราคาตลาดหรือมาร์เก็ตแคปเฉลี่ย 3 เดือนไม่ต่ำกว่า 5,000 ล้านบาท
นอกจากนั้น ยังมีข้อกำหนดบริษัทหลักทรัพย์ให้ยืมหุ้นได้ตามสัดส่วนเมื่อเทียบกับเงินกองทุนของบริษัทหลักทรัพย์ ซึ่งจะ ป้องกันเหตุการณ์ในลักษณะ GAME STOP ในระดับหนึ่ง
ขณะที่การเผยแพร่ข้อความในสื่อโซเชียล ในลักษณะชักชวนให้ซื้อขายหุ้น จนราคาหุ้นเคลื่อนไหวผิดจากสภาพปกติ โดยไม่มีปัจจัยพื้นฐานรองรับ จะมีกฎหมายและกฎเกณฑ์ในการกำกับดูแล
สำหรับบริษัทโบรกเกอร์ จะต้องให้คำแนะนำและให้ข้อมูลการลงทุนอย่างเพียงพอกับลูกค้า กรณีที่หุ้นปรับตัวขึ้นโดยไม่มีปัจจัยพื้นฐานรองรับ และหากมีคำสั่งซื้อขายที่ไม่เหมาะสม ควรมีกลไกหรือบทบาทในการยับยั้ง โดยคำนึงถึงความเป็นระเบียบเรียบร้อยของตลาดทุน
รายงาน ของ ก.ล.ต.พยายามสื่อว่า กรณี GAME STOP จะไม่เกิดขึ้นในตลาดหุ้นไทย
ส่วนบริษัทโบรกเกอร์หลายแห่งได้สำรวจธุรกรรมชอร์ตเซลล์หุ้นบริษัทจดทะเบียนต่างๆ เพื่อพิจารณาว่า หุ้นตัวใดเข้าข่ายที่จะเกิด GAME STOP ได้บ้าง รวมทั้งหุ้นบริษัท เดลต้า อีเลคโทรนิคส์ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) หรือ DELTA
เพราะเป็นหุ้นที่มีฟรีโฟลทหรือสัดส่วนการถือหุ้นของผู้ถือหุ้นรายย่อยต่ำมาก และเป็นสาเหตุที่ทำให้ราคาหุ้นเคลื่อนไหวอย่างร้อนแรงตลอด 3 เดือนที่ผ่านมา
ปรากฏว่า รายการชอร์ตเซลล์หุ้นแต่ละตัวมีน้อยมาก รวมทั้ง DELTA โดยหุ้นที่มีการทำชอร์ตเซลล์สูง มีสัดส่วนรายการชอร์ตเซลล์เพียงประมาณ 7% ของปริมาณหุ้นที่ซื้อขายกันเท่านั้น จึงไม่มีโอกาสที่จะเกิดกรณี GAME STOP ได้
ในตลาดหุ้นไทย ธุรกรรมชอร์ตเซลล์สามารถทำได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย โดยผู้ที่ไม่มีหุ้นอยู่ในมือ และมองว่าแนวโน้มราคาหุ้นจะลง และต้องการทำกำไรหุ้นขาลง สามารถขอยืมหุ้นจากบริษัทหลักทรัพย์ได้ในเวลาที่ตกลงกัน โดยมีค่าธรรมเนียมในการยืมหุ้น เมื่อถึงเวลาจะต้องซื้อหุ้นมาส่งมอบคืนกับผู้ให้ยืม
ธุรกรรมชอร์ตเซลล์แม้จะเติบโตขึ้น แต่เมื่อเทียบกับมูลค่าการซื้อขายหุ้นแล้วถือว่า รายการชอร์ตเซลล์ยังมีสัดส่วนที่น้อยมาก และไม่มีผลในการกดดันราคาหุ้นให้ปรับตัวลงมากนัก
การชอร์ตเซลล์ จึงไม่ใช่ปัญหาใหญ่ของตลาดหุ้นไทย แต่ปัญหาใหญ่อยู่ที่ชักชวนหรือชี้นำให้นักลงทุนซื้อขายหุ้นรายตัว ทั้งการชี้นำด้วยการนำเสนอโดยสื่อ การชี้นำด้วยคำแนะนำการลงทุนของนักวิเคราะห์หุ้น หรือการชี้นำโดยผู้บริหารบริษัทจดทะเบียน ซึ่งแม้จะมีกฎหมายและกฎเกณฑ์กำกับ มีหน่วยงานควบคุมดูแล
แต่แทบไม่มีการบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวด เพื่อจัดการกับกลุ่มคนที่ชักชวนหรือชี้นำให้นักลงทุนซื้อขายหุ้น จนเกิดความเสียหาย
นักลงทุนรายย่อยในตลาดหุ้นสหรัฐ สามารถ “เอาคืน”นักลงทุนรายใหญ่ รวมพลังเล่นงานกองทุนบริหารความเสี่ยงหรือ เฮดจ์ฟันด์ จนขาดทุนย่อยยับเพียงชั่วข้ามคืน
แต่แมลงเม่าไทย ไม่มีโอกาสสู้กับบรรดา "ขาใหญ่" ได้ ไม่มีวันจะทำให้นักลงทุนรายใหญ่ เจ้ามือหุ้น หรือกองทุนต้องเจ็บตัว
ตลอดกว่า 45 ปีของตลาดหุ้น แมลงเม่าเป็นเพียงเหยื่ออันโอชะของขาใหญ่เท่านั้น และไม่มีหน่วยงานใดปกป้องคุ้มครองผลประโยชน์ของประชาชนผู้ลงทุนรายย่อยได้อย่างแท้จริง
อย่าหวังว่า นักลงทุนจะมีปรากฏการณ์ GAME STOP ในตลาดหุ้นไทย ขอเพียง ป้องกันไม่ให้ “รายใหญ่” เล่นขี้โกง เอารัดเอาเปรียบนักลงทุนรายย่อย ก็พอแล้ว
