ธุรกิจบริหารจัดการกองทุนรวมมีกฎควบคุมทางด้านจริยธรรมจรรยาบรรณที่เข้มงวด เพียงแต่สังคมโดยทั่วไปอาจไม่รับรู้ โดยเฉพาะผู้บริหารบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม ต้องวางตัวให้เหมาะสม ไม่แตกต่างจากผู้พิพากษาในอดีต จะคบค้าสมาคมสนิทสนมกับใคร ต้องระมัดระวัง ไม่ให้เกิดข้อครหาความไม่เป็นกลาง หรือปัญหาผลประโยชน์ทับซ้อน
เพราะผู้บริหารหรือผู้จัดการกองทุน กุมชะตากรรมของนักลงทุนจำนวนนับหมื่นนับแสนคน ดูแลเงินนับแสนนับล้านล้านบาท ถ้าไม่ตระหนักในความรับผิดชอบ อาจสร้างความเสียหายร้ายแรงกับประชาชนผู้ลงทุนได้
ภาพของผู้พิพากษาในอดีต หมายถึงบุคคลในวิชาชีพที่วางตัวดี ไม่ค่อยได้พบเจอตามงานสังคมหรืองานสังสรรค์โดยทั่วไป ไม่พบปะใครง่าย เพราะต้องทำให้ประชาชนเกิดความเชื่อมั่นว่า
ผู้พิพากษาจะทำหน้าที่อย่างเป็นกลาง ตัดสินคดีต่าง ๆ อย่างตรงไปตรงมา โดยไม่เห็นแก่หน้าใคร
ผู้บริหารกองทุนรวมที่เคร่งครัดในจริยธรรมจรรยาบรรณก็เช่นเดียวกัน ต้องวางตัวให้นักลงทุนเกิดความเชื่อถือ ไม่พยายามพบปะกับสนิทสนมกับผู้บริหารบริษัทจดทะเบียน หรือแม้แต่บริษัทหลักทรัพย์หรือโบรกเกอร์ เพื่อป้องกันความขัดแย้งเรื่องผลประโยชน์ทับซ้อน
ผู้บริหารกองทุนรวม ทำหน้าที่บริหารเงินของประชาชนผู้ลงทุน มีอำนาจตัดสินใจลงทุน ซึ่งหากบริการอย่างไม่เป็นมืออาชีพ ขาดธรรมาภิบาล มีผลประโยชน์แอบแฝง อาจนำเงินไปลงทุนในบริษัทจดทะเบียนที่ด้อยคุณภาพ ปัจจัยพื้นฐานไม่ดี และผลตอบแทนการลงทุนไม่คุ้ม ทำให้ผู้ถือหน่วยลงทุนเสียโอกาสหรือเสียหายได้ จึงจำเป็นต้องมีกฎในการกำกับดูแลพฤติกรรม
การเยี่ยมเยือนพบปะขอข้อมูลกับผู้บริหารบริษัทจดทะเบียนแต่ละแห่ง ผู้บริหารบริษัหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม ต้องมีฝ่ายตรวจสอบภายในร่วมทีมด้วย เพื่อตรวจสอบและพิจารณากลั่นยกรองว่า การตัดสินใจนำเงินกองทุนไปลงทุนในบริษัทจดทะเบียนแห่งนั้น สมเหตุสมผลหรือไม่
และแม้แต่การส่งคำสั่งซื้อขายหุ้นผ่านบริษัทโบรกเกอร์ ต้องมีเหตุผลเพียงพอที่จะชี้แจงให้สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) ว่าทำไมจึงส่งคำสั่งซื้อขายหุ้นผ่านโบรกเกอร์แห่งนั้น เพื่อป้องกันไม่ให้บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม ส่งคำสั่งซื้อขายผ่านบริษัทโบรกเกอร์ที่อยู่ในเครือข่ายเดียวกัน หรือเป็นบริษัทลูกของธนาคารพาณิชย์ด้วยกัน
เพราะการส่งผ่านคำสั่งโบรกเกอร์ในเครือข่ายเดียวกัน เพื่อเอื้อประโยชน์ในกลุ่ม อาจส่งผลกระทบต่อโอกาสการสร้างผลตอบแทนของกองทุน ถ้าโบรกเกอร์ที่บริษัทหลักทรัพย์ส่งคำสั่งซื้อขาย ไม่มีคุณภาพ ไม่มีข้อมูลการลงทุนที่ดีพอ การวิเคราะห์วิจัยการลงทุนไม่มีมาตรฐาน
การเลือกส่งคำสั่งซื้อขายผ่านโบรกเกอร์ บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม ต้องให้คะแนนในแต่ละด้าน ทั้งการบริหาร ทั้งงานด้านการวิเคราะห์วิจัย หรือข้อมูลสนับสนุนการลงทุนอื่น ๆ โบรกเกอร์ใดได้คะแนนสูงสุด จะได้รับการคัดเลือก โดยไม่จำเป็นต้องเป็นโบรกเกอร์ในเครือเดียวกัน เป็นบริษัทลูกของธนาคารเหมือนกัน
โดยทั่วไปแล้ว บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวมที่อยู่ในเครือธนาคาร จะส่งคำสั่งซื้อขายให้โบรกเกอร์ที่เป็นบริษัทลูกของธนาคารเดียวกันประมาณ 50 % ของคำส่งซื้อขายทั้งหมด แต่ก็มีบางบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม ที่ส่งคำสั่งซื้อขายผ่านโบรกเกอร์ในเครือข่ายธนาคารเดียวกันกว่า 70 % ของคำสั่งซื้อขายทั้งหมด โดยวิธีการเทคะแนนในแบบฟอร์มการคัดเลือกโบรกเกอร์
กฎ กติกา หลักจริยธรรมจรรยาบรรณของผู้บริหารบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม กำหนดไว้ดี และเป็นตามมาตรฐานกองทุนรวมทั่วโลก แต่ผลประโยชน์ ทำให้การปฏิบัติหย่อนยาน จนมีข่าวผู้จัดการกองทุนแหกกฎจริยธรรมจายรรบรรณอยู่เป็นระยะ
แต่ถ้าบริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวมทั้งหมด 25 บริษัท ยึดหลักจริยธรรม จรรยาบรรณอย่างเคร่งครัด และยึดมั่นในความเป็นมืออาชีพจริง
ประชาชนคงอบอุ่นใจ ฝากผีฝากไข้ และฝากเงินให้กองทุนรวมบริหารอย่างมั่นใจ นอนตาหลับ
