เดริเวทีฟ วอร์แรนต์ (DW) หรือใบสำคัญแสดงสิทธิอนุพันธ์ แม้จะเติบโตอย่างรวดเร็วจนน่าใจหาย แต่นักลงทุนที่เข้าไปเล่นตราสารเพื่อการเก็งกำไรประเภทนี้ ส่วนใหญ่ขาดทุน ซึ่งไม่ได้เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเฉพาะตลาดหุ้นไทยเท่านั้น แต่เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในตลาดหุ้นทั่วโลก
ไม่ว่านักลงทุนหัวดำหรือหัวแดง เข้าไปแตะ DW แล้วมักเจ็บตัว
สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (ก.ล.ต.) เพิ่งเผยแพร่ผลงานวิจัยเรื่องD W และเป็นการยืนยันว่า ตราสารเพื่อการเก็งกำไรชนิดนี้ สร้างความเสียหายให้นักลงทุนรายย่อยไปทั่วโลก
ผลงานวิจัยระบุว่า หลายปีที่ผ่านมา DW ได้รับความนิยมจากนักลงทุนอย่างมาก จำนวนผู้ออกและจำนวน DW ที่เสนอขายเพิ่มสูงขึ้นทุกปี โดยสิ้นไตรมาสสาม ปี 2560 มีการออกและเสนอขาย DW จำนวน 665 รุ่น เพิ่มขึ้นจากสิ้นไตรมาสสามปี 2559 ที่มีการออกและเสนอขาย DW จำนวนเพียง 453 รุ่น
ส่วนมูลค่าการซื้อขาย DW เติบโตเร็วตามไปด้วย โดยปี 2559 มูลค่าการซื้อขาย ขยับขึ้นเป็น 5% ของมูลค่าการซื้อขายทั้งหมดของตลาดหลักทรัพย์ และส่วนใหญ่เป็นมูลค่าซื้อขายของนักลงทุนรายบุคคลหรือรายย่อย
นักลงทุนในตลาดทุนอื่นให้ความนิยม DW เช่นเดียวกัน มูลค่าการซื้อขายส่วนใหญ่เกิดจากนักลงทุนรายย่อยเหมือนกัน โดยมีการออกแบบอนุพันธ์ใหม่ ๆ เพื่อสนองความต้องการของนักลงทุนอย่างต่อเนื่อง
ก.ล.ต.ได้ศึกษาการลงทุนอนุพันธ์ทั้งในตลาดทุนไทย และตลาดทุนต่างประเทศพบว่า ผู้ลงทุนมักขาดทุน โดยกำไรส่วนใหญ่จะกระจุกตัวอยู่ที่ผู้ดูแลสภาพคล่อง หรือมาร์เก็ตเมคเกอร์ ซึ่งก็คือบริษัทโบรกเกอร์และผู้ลงทุนไม่กี่ราย
อย่างไรก็ตามพัฒนาการตลาดอนุพันธ์ ได้เกิดการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง เช่นการให้ความรู้ผู้ลงทุน การเปิดเผยข้อมูลที่สำคัญ รวมทั้งการเปิดเผยข้อมูลเชิงเปรียบเทียบ เพื่อช่วยในการตัดสินใจ รวมทั้งการสื่อสารให้เข้าใจถึงความเสี่ยงของ DW
ผลการศึกษาของก.ล.ต.ยังพบว่า ราคาซื้อขาย DW แสดงถึงคาดการณ์ความผันผวนในอนาคตของราคาหลักทรัพย์อ้างอิงที่สูงเกินไป ส่งผลให้ราคา DW สูงกว่าราคาทางทฤษฏี แต่เริ่มมีพัฒนาการที่ดี ทำให้ราคา DW ลดลงใกล้เคียงกับราคาทฤษฏีขึ้น
ก.ล.ต.ระบุว่า ผลงานวิจัยครั้งนี้ จะนำไปต่อยอด การพัฒนากฎเกณฑ์ ในการกำกับดูแล DW ในการเปิดเผยข้อมูล การให้ความรู้อย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ผู้ลงทุนลงทุน DW อย่างเข้าใจ
บทวิจัยของ ก.ล.ต. ชิ้นนี้เป็นการสะท้อนภาพของ DW ซึ่งเป็นตราสารเก็งกำไรที่เติบโตอย่างก้าวกระโดด ได้รับความนิยมสูงจากนักลงทุนที่ชอบได้เสีย แต่รายย่อยที่เข้าไปเล่น ส่วนใหญ่เสียมากกว่าได้
ไม่ใช่นักลงทุนไทยเท่านั้นที่แห่เข้าไป “วัดดวง” กับ DW นักลงทุนทั่วโลกก็หวังรวยเร็วจาก “DW” ด้วยกัน
สุดท้ายกลายเป็นแมลงเม่าบินเข้ากองไฟ ถูกโบรกเกอร์กินหมด
ก.ล.ต.เห็นเหมือนที่คนทั่วไปเห็นคือ DW เป็นตราสารการลงทุนที่มีความเสี่ยงสูง รายย่อยสูญเงินลงทุนไปไม่น้อย แต่ยังไม่มีใครถอยเท่าไหร่ มีแต่วิ่งเข้าใส่ DW จึงโตพรวดพลาด กระตุ้นให้โบรกเกอร์เร่งปั๊ม DW ออกมาทำเงินกันอุตลุด
แม้ DW จะเป็นตราสารที่มีความเสี่ยงสูง และสร้างความเสียหายให้นักลงทุนส่วนใหญ่ แต่สายเกินไปสำหรับการคุมกำเนิด เพราะส่งเสริมสนับสนุนจนตลาดเติบใหญ่ จำนวนคนเล่นขยายตัวในวงกว้าง และกลายเป็นอีกช่องทางการทำมาหากินของโบรกเกอร์
แต่ถ้าปล่อยให้เก็งกำไรอย่างไร้เหตุผล ซื้อขายกันอย่างขาดความรู้ความเข้าใจ สักวันหนึ่ง DW อาจพังพินาศ ส่งผลกระทบรุนแรงต่อนักลงทุน จึงต้องมีมาตรการป้องกันความเสียหายให้นักลงทุนที่จะเข้าไปเล่น
ต้องช่วยกันเตือนนักลงทุนให้รู้ว่า เล่น DW เสี่ยงเสียมากกว่าได้ และสถิติทั้งแมลงเม่าไทยหรือแมลงเม่าต่างชาติเหมือนกันหมด
รายย่อยที่โดดไปเล่น DW ส่วนใหญ่ หน้าแห้งกลับบ้าน
