ภาคเศรษฐกิจใดสำคัญต่อเศรษฐกิจโดยรวม

เมื่อพูดถึงภาวะเศรษฐกิจว่าจะดีหรือไม่ดี ผู้คนส่วนใหญ่มักนึกถึงการลงทุนของรัฐบาล การส่งออก และการท่องเที่ยว แต่ที่จริงแล้ว ภาคเศรษฐกิจทั้งสามนั้น ส่งผลกระทบต่อภาวะเศรษฐกิจโดยรวม เป็นลำดับท้ายที่สุด โดยเรียงตามลำดับข้างต้น

เพราะอะไรหรือ? เพราะว่าการลงทุนของรัฐบาล กับการท่องเที่ยว มีสัดส่วนจากเศรษฐกิจโดยรวมน้อยมาก กล่าวคือ แม้ว่าการลงทุนของรัฐบาลจะขยายตัวในอัตราสูงเท่าใด ผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวมจะถูกลดทอนลงเหลือเพียงหนึ่งในยี่สิบ เพราะว่าการลงทุนภาครัฐบาลมีสัดส่วนเพียงร้อยละ 5 ของจีดีพี เท่านั้น การท่องเที่ยวยังไม่ต้องพูดถึง เพราะน้อยกว่ามาก และเป็นส่วนที่รวมอยู่ในการส่งออกสินค้า และบริการอยู่แล้ว

แม้ว่าการส่งออกสินค้าและบริการ จะมีสัดส่วนถึง 75% ของจีดีพี แต่จะต้องพิจารณาผลกระทบหลังจากที่หักล้างด้วยการนำเข้าสินค้า และบริการแล้วเท่านั้น ซึ่งเราเรียกว่า ดุลการค้า และมีสัดส่วนเพียงประมาณ 7.5% ของจีดีพี เท่านั้น ที่สำคัญของลักษณะเศรษฐกิจไทย คือ การส่งออกที่ขยายตัวในอัตราสูงมักจะมาควบคู่กับการนำเข้าที่อัตราสูงกว่า ดังนั้น เราจึงไม่ควรดีใจเมื่อการส่งออกโตเร็ว ตัวอย่างที่เห็นได้ชัด คือ หลายปีที่ผ่านมา การส่งออกโตน้อย หรือติดลบ แต่ดุลการค้าเป็นบวกมาก และส่งผลกระทบทางบวกต่อจีดีพี

ภาคเศรษฐกิจที่สำคัญ หรือมีสัดส่วนสูงในจีดีพี คือ การบริโภคเอกชน 50% การลงทุนเอกชน 20% และการบริโภครัฐบาล 15% ตามลำดับ ปี 2555 เป็นปีที่จีดีพี ขยายตัวสูง 6.5% เนื่องจากการบริโภคเอกชนโต 6.6% การลงทุนเอกชนโต 14.4% และการบริโภครัฐบาลโต 7.5%

อาจกล่าวได้ว่า รัฐบาลภายหลังวิกฤตเศรษฐกิจปี 2540 เป็นต้นมา ไม่ให้ความสำคัญกับการลงทุนภาคเอกชนเท่าที่ควร ขณะที่รัฐบาลบางรัฐบาลใช้ประโยชน์จากนโยบายเร่งการบริโภคเอกชนจนนำมาสู่ความซบเซาหลายๆ ปีหลังจากนั้น เนื่องจากเอาเงินในอนาคตมาใช้ก่อน

โดย ดร. ประศาสน์ ตั้งมติธรรม ศูนย์วิจัย บริษัท ศุภาลัย จำกัด (มหาชน)