อดีตผู้บริหาร ธ.ก.ส. แฉปัญหาแท้จริงในโครงการจำนำข้าวเกิดจากความผิดพลาดในการระบายสินค้าได้น้อยกว่าที่ตั้งเป้าไว้ เพราะราคาสูงกว่าท้องตลาด ทำให้ขายได้ยาก และล่าช้า แถมยังเจอปัญหาขาดทุน แนะรัฐต้องแก้ที่ต้นเหตุแท้จริง เพราะรัฐบาลรักษาการไม่มีอำนาจกู้เงิน
นายเอ็นนู ซื่อสุวรรณ อดีตรองผู้จัดการธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) กล่าวถึงปัญหาที่แท้จริงซึ่งเกิดขึ้นในโครงการรับจำนำข้าว โดยระบุว่า น่าจะเกิดจากความผิดพลาดจากการระบายข้าวของรัฐบาลที่ได้น้อยกว่าคาดการณ์เอาไว้ เนื่องจากการรับจำนำในราคาสูงกว่าท้องตลอดนั้นทำให้การระบายข้าวเป็นไปได้ยาก และล่าช้า รวมไปถึงประสบปัญหาขาดทุน ทำให้ไม่มีมาเงินจ่ายให้แก่เกษตรกร
ทั้งนี้ หากเปรียบเทียบวิธีการรับจำนำ และการประกันราคามองว่า มีทั้งข้อดีและข้อเสียที่ต่างกัน เพราะโครงการรับจำนำตั้งราคาไว้สูงทำให้เกษตรกรได้รับรายได้เพิ่ม แต่ข้อเสียเป็นภาระต่อรัฐบาล และยังบิดเบือนกลไกตลาด ขณะที่โครงการประกันราคามีข้อดี คือ ไม่เป็นภาระของรัฐ และไม่บิดเบือนกลไกตลาด แต่เกษตรกรอาจได้รายได้ที่ต่ำกว่า
ส่วนปัญหาในโครงการการรับจำนำข้าวที่ยังไม่มีเงินจ่ายให้แก่เกษตรกรในขณะนี้นั้น นายเอ็นนู เห็นว่าสามารถดำเนินการได้ 2 ช่องทาง คือ การระบายข้าวแล้วนำเงินมาจ่ายให้แก่ชาวนา ส่วนวิธีที่ 2 คือ การกู้เงินจากสถาบันการเงิน แต่วิธีการที่ถูกต้องควรเร่งระบายข้าวมากกว่าเพราะการกู้เงินควรทำในโครงการระยะต่อไป รวมทั้งรัฐบาลรักษาการไม่มีอำนาจในการกู้เงินซึ่งขัดต่อกฎหมาย
อย่างไรก็ตาม ในอนาคตจะใช้โครงการรับจำนำข้าวต่อไปหรือไม่นั้นก็ขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของรัฐบาลชุดใหม่ แต่หากต้องการช่วยชาวนาอย่างแท้จริงในระยะยาวควรปฏิรูปการเกษตรด้วยการเพิ่มความรู้ให้แก่เกษตรกร ลดการพึ่งพาสารเคมีดำเนินการการใช้เกษตรแบบอินทรีย์ลดต้นทุน รวมทั้งปลูกข้าวพันธุ์ดีเพื่อยกระดับคุณภาพข้าวต่อไป