คอลัมน์ “Golf Healing” โดย “พลโทนายแพทย์ สมศักดิ์ เถกิงเกียรติ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านกระดูกประจำโรงพยาบาลพระมงกุฎ และ โรงพยาบาลรามคำแหง มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยมากกว่า 30 ปี somsak_doctor@hotmail.com”
“เฮียได้ข่าวว่าโปรตั้มแกไม่ค่อยสบาย มิน่า..พักนี้ไม่ค่อยเห็นแก” คุณชูสง่ากล่าวกับพี่หมอ ถึงเพื่อนรุ่นน้องคือลุงตั้ม ผู้เคยได้ฉายาว่าโปรที่แข็งแกร่งที่สุดในปฐพี แต่ตอนนี้กลับกลายเป็นคนละคน แม้แต่จะเดินก็ไม่ค่อยไหวแล้ว “ผมได้ข่าวว่าแกเป็นโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงครับ” พี่หมอให้ข้อมูลเพิ่มเติม “อ้อ! แล้วโรคนี้มันมีสาเหตุจากอะไรล่ะหมอ” “ไม่ทราบครับ” พี่หมอตอบหน้าตาเฉย “แล้วเราจะรู้ได้ยังไงล่ะว่าเป็นโรคนี้” “ไม่รู้ครับ” “อ้าว!!แล้วมีวิธีรักษาให้หายไหม?” “ไม่มีครับ” คราวนี้เฮียไม่ถามต่อแล้ว แต่มองหน้าหมอด้วยตาขวาง หน้าแดง “ใจเย็นครับเฮีย...ผมไม่ได้กวนตีนนะ มันอย่างนั้นจริงๆ โรคนี้..เดี๋ยวผมเล่าให้ฟัง
โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง (Amyotrophic Lateral Sclerosis) โรคนี้หลายคนอาจจะคิดว่าเป็นโรคของกล้ามเนื้อ แต่ในความเป็นจริงแล้ว โรคนี้เกี่ยวข้องกับระบบประสาท คือ เกิดความผิดปกติของการทำงานของเซลล์ประสาทนำคำสั่งซึ่งอยู่ในสมองและไขสันหลัง ไปควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อ โดยโรคนี้มักจะค่อยๆเกิดขึ้นอย่างช้าๆ จนเราอาจไม่รู้ตัว และอาการอาจรุนแรงขึ้นจนอาจทำให้เสียชีวิตได้ กว่าผู้ป่วยจะรู้ตัว ก็มักจะเกิดอาการที่ส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันเสียแล้ว ดังนั้นเราควรมาทำความรู้จักโรคนี้กันก่อนที่จะลุกลามกันดีกว่า
สาเหตุของโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
โรคนี้เกิดจากเซลล์ประสาทนำคำสั่งเสื่อมสภาพ หรือถูกทำลายทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรงลง ซึ่งเซลล์ประสาทในส่วนนี้จะทำหน้าที่ควบคุมการเคลื่อนไหว โดยเชื่อว่าโรคนี้เกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน ได้แก่ ปัจจัยทางพันธุกรรม ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม โดยมีประวัติสัมผัสกับโลหะ หรือสารเคมีบางชนิดที่อาจทำให้ประสาทนำคำสั่งเกิดการทำงานผิดปกติ
อาการของโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
โรคนี้สามารถเกิดกับกล้ามเนื้อทุกส่วนของร่างกาย โดยอาจเริ่มจากที่มือเท้าหรือแขน จากนั้นจะค่อยๆไปยังส่วนต่างๆของร่างกาย โดยสามารถสังเกตอาการได้ดังนี้ กล้ามเนื้อเนื้อแขนไม่มีแรง กำมือไม่ได้ข้างใดข้างหนึ่ง จากนั้นแขนจเริ่มลีบลง แล้วจะลามไปยังแขนอีกข้างหนึ่ง อาจมีอาการปวดและอาการกระตุก ลิ้นอาจแข็งเกร็งจนอาจไม่สามารถรับประทานอาหารเองได้ หรือหายใจไม่สะดวกเพราะกระบังลมไม่ทำงาน
โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงรักษาหายหรือไม่? ปัจจุบันยังไม่มีวิธีการรักษาโรคนี้ เพียงแต่รักษาตามอาการ ซึ่งผู้ป่วยมักมีการเสียชีวิตหลังจากแสดงอาการประมาณ 2-3 ปี แต่หากจิตใจของผู้ป่วยได้รับการดูแลอย่างดี และให้ความใส่ใจดูแลผู้ป่วยทั้งทางกายและทางใจ อาจทให้ผู้ป่วยอยู่ได้นานเป็น 10 ปี
การป้องกันโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
โรคนี้ไม่พบสาเหตุของการเกิดโรคที่แน่ชัดจึงยังไม่มีวิธีป้องกันได้ 100% แต่เราสามารถให้ความสำคัญกับการลดความเสี่ยงของการเกิดโรคได้ ดังนี้
-ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อทำให้ร่างกายแข็งแรง
-หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และการดื่มแอลกอฮอล์
-พยายามหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสารเคมี หรือรังสีที่เป็นอันตรายต่อร่างกาย เช่นโลหะหนัก ยาฆ่าแมลง เป็นต้น
โรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงเป็นโรคที่พบผู้ป่วยฝนจำนวนน้อย มักเกิดในผู้สูงอายุ และเกิดกับหญิงมากกว่าชาย ไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด และไม่มีการรักษาให้หายขาด จึงเป็นโรคที่ค่อนข้างน่ากลัว การดูแลสุขภาพตนเองจึงเป็นสิ่งที่สำคัญ เพราะการป้องกันย่อมดีกว่าการรักษาที่ไม่รู้จะหายหรือไม่