เมนู-พลอย 2 ผู้ต้องหามาตรา 112 จากกลุ่มทะลุวัง หลบหนีออกนอกประเทศ นักกฎหมายชี้ถ้า ส.ส.ใช้ตำแหน่งประกันตัวให้ก็แค่หาเงินมาวางที่ศาลตามที่กำหนด ไม่สามารถทำอะไรได้มากกว่านั้น ด้านก้าวไกล ชูธงแก้ 112 ลดโทษจากโทษจำคุก 3-15 ปี เป็นโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี ปรับไม่เกิน 3 แสนบาท กำหนดคนฟ้องที่ชัดเจน คุ้มครองกรณีการแสดงความเห็นโดยสุจริต หรือการพูดความจริงที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ มีบางพรรคแทงกั๊กไม่ยกเลิก-แต่ควรแก้ เริ่มร้องเรียนเสนอ กกต.ตรวจสอบอาจถึงขั้นยุบพรรค
แม้ไม่ใช่เรื่องใหม่สำหรับผู้ที่ถูกดำเนินคดีอาญามาตรา 112 แล้วหลบหนีคดีไปอยู่ต่างประเทศ เคยมีให้เห็นมาตลอด เช่นเดียวกับในม็อบราษฎรที่ไม่ยอมรับรัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ และการเรียกร้องเลยเถิดไปถึงขอแก้ไขมาตรา 112 หลายคนปราศรัย และแสดงความคิดเห็นผ่านช่องทางบนโลกออนไลน์จนถูกดำเนินคดี
ทั้งแกนนำ และผู้ชุมนุมที่ถูกดำเนินคดี ฝ่ายจัดชุมนุมจะมีทนายจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนเข้ามาช่วยเหลือ ด้านคดีมีเงินที่ได้รับบริจาคจากกองทุนราษฎร์ประสงค์เข้ามาช่วยเหลือ กรณีที่ศาลให้วางเงินประกันตัว แถมยังมีสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจากพรรคก้าวไกล พร้อมใช้ตำแหน่ง ส.ส. แทนหลักทรัพย์ช่วยประกันผู้ต้องหา
ในช่วงแรกของม็อบราษฎร มีกลุ่มเยาวชนปลดแอกเป็นแกนนำในการชุมนุม แกนนำคนสำคัญคือ นายทัดเทพ เรืองประไพกิจเสรี หรือฟอร์ด ถูกดำเนินคดีมาตรา 112 แต่ได้หลบหนีคดีไปต่างประเทศพร้อมแฟนหนุ่ม ถือเป็นชุดแรกๆ ที่หนีคดี 112 ไปต่างประเทศ
ทั้งนี้ ผู้ต้องหาคดี 112 ส่วนใหญ่มักจะได้รับอนุญาตให้ประกันตัวจากศาลพร้อมเงื่อนไขในการปฏิบัติตัว หากทำผิดข้อตกลงมีสิทธิที่จะถูกถอนประกันต้องกลับเข้าห้องขัง แกนนำบางคนต้องวนเวียนกับการเข้าออกเรือนจำ ระยะหลังผู้ถูกดำเนินคดีจึงไม่ทำผิดเงื่อนไข แต่ยังมีผู้ต้องหามาตรา 112 ที่ยังไม่ได้รับการประกันตัวอีกจำนวนหนึ่ง
หนีไปต่างประเทศอีก 2
ล่าสุด ผู้ต้องหาคดี 112 จากกลุ่มทะลุวัง 2 คนคือ น.ส.เบญจมาภรณ์ นิวาส หรือพลอย และ น.ส.สุพิชฌาย์ ชัยลอม หรือเมนู ทั้งคู่ได้ประกาศแยกตัวออกจากกลุ่มเมื่อปลายเดือนกันยายนที่ผ่านมา ได้โพสต์ภาพและข้อความผ่าน Facebook เมื่อ 21 ตุลาคม 2565 ผ่านเพจของพลอย Sweet Irine ฮาโล่ว!! เวลคั้ม!! ถึงที่หมายปลอดภัย ฉันยังมีชีวิตรอดไม่ตายจร้าา คิดถึงคู่หูจี่ข้าว
โดยได้รับการแจ้งว่าทั้ง 2 ได้เดินทางถึงแวนคูเวอร์ แคนาดา และได้รับสถานะลี้ภัยจาก UNHCR แล้ว
ทั้งเมนู และพลอย จากกลุ่มทะลุวัง ได้ทำโพลสำรวจความคิดเห็นจนถูกดำเนินคดีมาตรา 112 และถูกจับกุม จากนั้นศาลอาญาพิจารณาแล้วอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวผู้ต้องหาทั้งสองตั้งแต่ชั้นสอบสวนจนถึงชั้นพิจารณา ตีราคาประกันคนละ 100,000 บาท พร้อมกำหนดเงื่อนไขห้ามมิให้ผู้ต้องหากระทำการใดๆ ในลักษณะหรือทำนองเดียวกับที่ถูกกล่าวหาในคดีนี้ หรือเข้าร่วมในกิจกรรมใดๆ ที่อาจก่อให้เกิดความวุ่นวายในบ้านเมือง หรือกระทำการหรือร่วมทำกิจกรรมใดๆ ในอันที่จะให้เกิดความเสื่อมเสียต่อสถาบันในระหว่างการปล่อยชั่วคราว และให้ผู้ต้องหามารายงานตัวต่อศาลทุก 30 วัน จนกว่าศาลจะมีคำสั่งเป็นอย่างอื่นมิฉะนั้นจะถือว่าผิดสัญญาประกัน
ส.ส.ค้ำประกันต้องหาเงินคืนศาล
นักกฎหมายกล่าวว่า การที่ผู้ต้องหาหนีคดีหลังจากได้รับการประกันตัวแล้วศาลจะยึดเงินประกันที่วางไว้ กรณีที่เป็นบุคคลค้ำประกัน เช่น ส.ส.พรรคก้าวไกล ใช้ตำแหน่งเข้ามาค้ำประกันแทนการวางเงินนั้น ถ้าผู้ต้องหาหลบหนี ส.ส.ผู้นั้นต้องหาเงินตามที่ศาลกำหนดไว้ในตอนแรกนำไปชดใช้ ในทางกฎหมายแล้วความรับผิดชอบมีแค่นั้น ไม่สามารถโยงไปเรื่องอื่นๆ ได้ ส่วน ส.ส.จะใช้เงินส่วนตัว หรือนำมาจากไหนถือเป็นเรื่องของ ส.ส.ที่ค้ำประกัน
แต่ในทางการเมืองแล้วการที่ ส.ส. ยอมใช้ตำแหน่งของตัวเองค้ำประกันตัวผู้ต้องหาคดีการชุมนุมที่ผ่านมานั้นมีอยู่พรรคเดียว คือพรรคก้าวไกล เป็นที่ทราบกันดีว่าเป้าหมายของผู้ชุมนุมคืออะไร สอดคล้องกับแนวทางของพรรคก้าวไกลหรือไม่เชื่อว่าทุกคนมองออก ส่วนจะเห็นด้วยหรือไม่ถือเป็นเรื่องของแต่ละบุคคล
ม็อบไล่รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ กระทั่งไปถึงการขอให้มีการแก้ไขประมวลกฎหมายอาญามาตรา 112 ทั้งหมดเกิดขึ้นหลังจากที่พรรคอนาคตใหม่ถูกยุบพรรค 3 แกนนำหลักอย่างนายธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ นายปิยบุตร แสงกนกกุล และ น.ส.พรรณิการ์ วานิช ถูกตัดสิทธิสมาชิกพรรคอนาคตใหม่ ย้ายไปพรรคก้าวไกล มีนายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ทำหน้าที่หัวหน้าพรรคแทน จากนั้นจึงมีการชุมนุมเริ่มต้นที่แฟลชม็อบ
ปลุกจุดขายแก้ ม.112
แหล่งข่าวทางการเมืองแนะให้สังเกตความเคลื่อนไหวทางการเมืองในช่วงเวลานี้ว่า ทุกพรรคลงพื้นที่หาเสียงกันแล้ว แม้ว่า พล.อ.ประยุทธ์ จะรอดพ้นเรื่องการดำรงตำแหน่ง 8 ปี มาได้แล้วก็ตาม ทุกคนมองแล้วว่า ปีหน้า 2566 อาจมีการเลือกตั้งใหญ่ หลายพรรคพยายามหาจุดขายเพื่อชูเป็นนโยบายในการหาเสียง
พรรคก้าวไกลเลือกที่จะต่อยอดจากฐานผู้ชุมนุมที่ลงถนนร่วมกันในช่วงที่ผ่านมา รอบนี้ก้าวไกลชูธงเรื่องแก้ไขมาตรา 112 เป็นจุดขาย โดยมีคนที่ปลุกกระแสนี้อย่างนายปิยบุตร แสงกนกกุล จากคณะก้าวหน้า เป็นผู้จุดประกาย ถือว่ารอบนี้ก้าวไกล หรืออนาคตใหม่เดิมนั้นเปิดตัวเต็มที่เรื่องแก้ไขมาตรา 112
ย้อนกลับไปก่อนการเลือกตั้งปี 2562 พรรคอนาคตใหม่ ในขณะนั้นมี 12 นโยบาย หนึ่งในนั้นคือ ปฏิรูปกองทัพ ลดนายพล ละอาวุธ เลิกเกณฑ์ทหาร และปักธงประชาธิปไตย ล้างมรดกรัฐประหาร สร้างการเมืองแบบใหม่ เจ้านายคือประชาชน
ทั้งนี้ จากภาพลักษณ์เป็นพรรคของคนรุ่นใหม่หลายนโยบายตรงใจคนรุ่นใหม่ ประกอบกับหลายฝ่ายเบื่อเรื่องการเมืองแบ่งข้าง รวมถึงเรื่องการทำรัฐประหาร ทำให้พรรคอนาคตใหม่ได้รับการเลือกตั้งมามากถึง 81ที่นั่ง
ครั้งนั้นอนาคตใหม่ ไม่ได้โฟกัสที่การแก้ไขมาตรา 112 อย่างชัดเจน แต่มีการกล่าวถึงทุนผูกขาด พยายามปลุกให้ประชาชนได้กลายเป็นผู้มีอำนาจสูงสุดชนชั้นนำอนุรักษนิยม ไม่สามารถควบคุมได้ ชูความเป็นประชาธิปไตย หาทางยุติวงจรรัฐประหาร
น.ส.พรรณิการ์ กล่าวว่า ก่อนเลือกตั้งปี 2562 ว่าแม้เราจะพยายามแก้ไขเกี่ยวกับกฎหมายหมิ่นประมาทอื่นๆ แต่สำหรับ ม.112 ยังไม่ใช่แนวนโยบายของพรรคในการดำเนินการต่อข้อกฎหมายดังกล่าว
ค่อยๆ ทำ-ไม่ยกเลิก แต่แก้ให้โทษเบา
ขณะที่พรรคการเมืองอื่นที่ชัดเจนว่าไม่เอารัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ แต่หลายพรรคการเมืองก็ไม่กล้าที่จะเห็นด้วยกับแนวทางของพรรคก้าวไกลแบบเต็มตัว ขณะที่นายพริษฐ์ วัชรสินธุ ผู้จัดการการรณรงค์สื่อสารนโยบาย พรรคก้าวไกล กล่าวถึง 3 เงื่อนไขในการแก้ไขมาตรา 112 ว่า
1.การลดความหนักของโทษ ปัจจุบัน มาตรา 112 กำหนดโทษของการหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ไว้อยู่ที่จำคุก 3-15 ปี ซึ่งนับเป็นโทษที่หนักเท่ากับการฆ่าคนโดยไม่เจตนา พรรคก้าวไกลจึงเสนอให้ลดโทษการหมิ่นประมาทพระมหากษัตริย์ จากโทษจำคุก 3-15 ปี เป็นโทษจำคุกไม่เกิน 1 ปี ปรับไม่เกิน 300,000 บาท ซึ่งยังคงเป็นโทษที่สูงกว่าโทษหมิ่นประมาทบุคคลธรรมดา ที่พรรคก้าวไกลเสนอให้ลดลงจากโทษจำคุก 0-2 ปี มาเหลือแค่โทษปรับ
2.การกำหนดผู้ฟ้องให้ชัดเจน ปัจจุบัน มาตรา 112 เป็นกฎหมายที่ใครๆ ก็สามารถร้องทุกข์กล่าวโทษคนอื่นได้ ซึ่งอาจส่งผลอันไม่พึงประสงค์ต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ ตัวอย่างเช่น คนบางกลุ่มอาจตัดสินใจฟ้องคนอื่นด้วยมาตรา112 ไม่ว่าจะด้วยเจตนาที่ต้องการปกป้องสถาบัน หรือด้วยความต้องการจะกลั่นแกล้งฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง แต่หากจำเลยถูกดำเนินคดี หรือตัดสินว่าผิด ความรู้สึกไม่พอใจก็อาจไปตกอยู่ที่สถาบัน ส่งผลให้สถาบันกลายเป็นคู่กรณีโดยอัตโนมัติ แม้สถาบันอาจไม่ได้รับรู้ถึงกรณีดังกล่าว
3.การวางขอบเขตการบังคับใช้ จริงอยู่ว่าบทกฎหมายในมาตรา 112 ระบุถึงแค่ความผิดจากการ “ดูหมิ่น หมิ่นประมาท และอาฆาตมาดร้าย” แต่ในทางปฏิบัติเราเห็นถึงความคลุมเครือ และความไม่แน่นอนในการบังคับใช้มาโดยตลอด ดังนั้น พรรคก้าวไกลจึงเสนอให้มีการบัญญัติให้ชัดเจนเพื่อคุ้มครองกรณีการแสดงความเห็นโดยสุจริต หรือการพูดความจริงที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะ
เสรีรวมไทย 112 ยกเลิกไม่ได้ แต่...
ตอนนี้น่าจะมีแค่พรรคก้าวไกลเท่านั้นที่ชูประเด็นแก้ไขมาตรา 112 ขณะที่พรรคอื่นไม่มีใครชูประเด็นนี้ แม้แต่พรรคฝ่ายค้านด้วยกันอย่างเช่น พรรคเสรีรวมไทย หัวหน้าพรรคอย่าง พล.ต.อ.เสรีพิศุทธ์ เตมียเวส ได้แจ้งจุดยืนของพรรคเสรีรวมไทยว่า
การแก้ไขกฎหมาย มาตรา 112 พรรคเสรีรวมไทย ยืนยันมาตลอด แนวทางของเราเป็นแบบกลางๆ ถามว่าบุคคลธรรมดารัฐธรรมนูญยังปกป้องไม่ให้ใครมาทำร้ายต่อร่างกาย ชีวิต และทรัพย์สินเลย ใครมาหมิ่นเรา เราก็สามารถฟ้องได้
ถ้าเกิดมีการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพ พระมหากษัตริย์ไม่มีสิทธิสามารถทำอะไรได้เลยหรือ? ดังนั้น ยกเลิกไม่ได้ หมิ่นก็ต้องได้รับโทษแต่ควรมีการปรับในรายละเอียดเล็กน้อย เช่น ไม่ใช่ใครก็ไปแจ้งความได้ แต่ควรให้ตัวแทนจากพระมหากษัตริย์ดำเนินการแทน ลดจำนวนปีในการรับโทษติดคุกลงมา เป็นต้น
ร้อง กกต.สอบก้าวไกล
แหล่งข่าวทางการเมืองกล่าวว่า ถ้าสังเกตให้ดีจะพบว่าแม้พรรคเสรีรวมไทยระบุว่า ม.112 ยกเลิกไม่ได้ แต่ควรมีการปรับเปลี่ยนรายละเอียด เช่น ลดจำนวนปีในการรับโทษ ซึ่งก็คือแนวทางเดียวกับพรรคก้าวไกล
ตอนนี้มีหลายฝ่ายยื่นเรื่องให้สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ตรวจสอบนโยบายของพรรคก้าวไกล ว่าเข้าข่ายผิดพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญหรือไม่ เช่น พรรคไทยภักดี ของหมอวรงค์ เรื่องการตรวจสอบเป็นหน้าที่ของ กกต. แต่การที่พรรคก้าวไกล ชูประเด็นเรื่องแก้ ม.112 ถือเป็นการตัดสินใจต่อยอดจากฐานม็อบที่เคยออกมาร่วมชุมนุม ทั้งเยาวชนปลดแอก ราษฎร แนวร่วมธรรมศาสตร์ และการชุมนุม
เชื่อว่า ทางพรรคเขาคงประเมินแล้วว่า นโยบายนี้น่าจะมีคนจำนวนหนึ่งเห็นด้วยกับแนวทางของพรรค การนำมาใช้เป็นนโยบายหาเสียงอาจทำได้ แต่ต้องไปดูกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง ตรงนี้อาจสุ่มเสี่ยงต่อการถูกยุบพรรคได้เช่นกัน
นโยบายแบบนี้ด้านหนึ่งคือการสร้างจุดขายทำอย่างไรให้คนสนใจ และหันมาซื้อสินค้าของตน แต่จุดขายดังกล่าวถือว่าสุ่มเสี่ยงเกินไปที่พรรคอื่นจะกล้าร่วมแนวทาง บางพรรคจึงเลือกที่จะออกนโยบายแบบกั๊ก ไม่ยกเลิกเหมือนเอาใจคนรุ่นเก่า แต่ควรมีการแก้ไขเพื่อหวังฐานของคนรุ่นใหม่
ติดตามข้อมูลข่าวสารเพิ่มเติมได้ที่
Facebook :https://m.facebook.com/SpecialScoopManagerOnline/?locale2=th_TH
Tiktok :https://vt.tiktok.com/ZSe4jv