เที่ยวในประเทศชะงัก เจอ Covid รอบที่ 2 ทำคนไทยตระหนก ทัวร์ในประเทศ-App จองห้องพักกระอัก เจ้าของทัวร์ครวญหันมาทำเที่ยวในประเทศกำลังไปได้ดีช่วง High Season ดันมาเจอรอบใหม่ วันๆ รับแต่ลูกค้ายกเลิกเดินทาง ส่วนธุรกิจจองห้องพักโทรศัพท์ล้น แนะยกเลิกผ่าน app ด้านกสิกรไทยประเมินรายได้ท่องเที่ยว 1 เดือน เงินหาย 1.7 หมื่นล้านบาท
เรียกได้ว่าเป็นการระบาดรอบที่ 2 ของ Covid ในประเทศไทย หลังจากเกิดกรณีพบผู้ติดเชื้อที่ตลาดกลางกุ้ง จังหวัดสมุทรสาคร และเริ่มกระจายไปในพื้นที่ต่างๆ จากการที่คนเข้าไปเกี่ยวข้องกับตลาดแห่งนี้ ทำให้กระทรวงสาธารณสุขต้องระดมเจ้าหน้าที่ตรวจหาเชื้อจากแรงงานจากชาวเมียนมาและพบว่ามีผู้ติดเชื้อเป็นจำนวนมาก รวมแล้วเกินกว่า 1 พันคน พร้อมทั้งควบคุมพื้นที่ห้ามเข้าออก
เหตุการณ์ครั้งนี้สร้างความตระหนกให้แก่คนไทยเป็นอย่างมาก เพราะนับเป็นการพบตัวเลขผู้ติดเชื้อจำนวนมากที่สุดภายใน 1 วันนับตั้งแต่เชื้อ Covid-19 แพร่เข้ามาในประเทศไทยตั้งแต่ช่วงต้นปี 2563
ขณะที่ทั่วโลกต่างประสบปัญหาการระบาดระลอกที่ 2 กันหลายประเทศเช่นกัน การควบคุมพื้นที่เพื่อป้องกันการแพร่ระบาดนับว่ายังเป็นมาตรการที่ต้องนำกลับมาใช้ เพียงแต่เป็นการควบคุมเฉพาะบางพื้นที่ ไม่ใช่การล็อกดาวน์ทั้งประเทศเหมือนที่ผ่านมา
อย่างไรก็ตาม รอบนี้มีจำนวนผู้ติดเชื้อมาก ทำให้คนไทยตระหนกในเรื่องนี้เป็นอย่างมาก กลับมาสร้างความวิตกกังวลให้คนไทยอีกครั้งเนื่องจากเรื่องวัคซีนป้องกัน Covid-19 สำหรับประเทศไทยอาจต้องรอถึงกลางปี 2564 ทุกคนจึงต้องระมัดระวังตัวเองเพื่อป้องกันการติดเชื้อ สิ่งที่ตามมานั่นคือการลดความเสี่ยงจากการไปพื้นที่ต่างๆ แล้วเลือกอยู่ในพื้นที่ที่ปลอดภัย
คนไทยอั้นเที่ยวมานาน
ก่อนหน้านี้ที่การควบคุม Covid ในประเทศไทย สามารถทำได้อย่างมีประสิทธิภาพ พบจำนวนผู้ติดเชื้อในแต่ละวันน้อย บางวันไม่พบผู้ติดเชื้อเลย เมื่อคลายล็อกดาวน์ รัฐบาลส่งเสริมให้ประชาชนเดินทางท่องเที่ยวเพื่อช่วยกันฟื้นเศรษฐกิจ เนื่องจากประเทศไทยพึ่งพาการท่องเที่ยวมาก เมื่อต่างชาติไม่สามารถเดินทางเข้ามาได้ จึงมีมาตรการสนับสนุนให้คนไทยเดินทางท่องเที่ยวเพื่อกันช่วยเหลือธุรกิจโรงแรมตามต่างจังหวัดที่เดือดร้อนจากการที่ไม่มีผู้เข้าพัก ผ่านหลายโครงการ เช่น เราเที่ยวด้วยกัน, เที่ยวปันสุข
วิกฤต Covid ที่ผ่านมาทำให้ภาคธุรกิจด้านการท่องเที่ยวเสียหายอย่างนัก ทั้งกิจการที่รองรับนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศ และผู้ประกอบการด้านทัวร์ต่างประเทศ แรงงานในกลุ่มนี้ต้องตกงาน และเปลี่ยนอาชีพไปทำอย่างอื่นเพื่อความอยู่รอด
อย่าลืมว่า Covid กินระยะเวลามาแล้ว 1 ปี แม้จะเป็นบริษัททัวร์รายใหญ่ก็แบกรับต้นทุนไม่ไหว ต้องปลดพนักงานออกไปแทบทั้งหมด พนักงานที่เหลือก็ต้องทำทุกอย่างเพื่อสร้างรายได้เข้ามา ต้องหาทางนำสินค้าอื่นมาขาย เช่น หน้ากากอนามัย เจลแอลกอฮอล์ เครื่องวัดไข้ หรือแม้แต่การรับฝากร้านเพื่อขายสินค้าอื่นๆ บางรายทำข้าวกล่องส่งตามออฟฟิศต่างๆ
เมื่อสถานการณ์ภายในประเทศดีขึ้น ภาครัฐให้การส่งเสริมการเดินทางท่องเที่ยวภายในประเทศ ผู้คนที่เคยอัดอั้นจากเหตุที่ไม่สามารถเดินทางได้ เริ่มออกเดินทางท่องเที่ยวในจังหวัดที่ใกล้กรุงเทพฯ ที่ใช้ระยะเวลาเดินทางไม่นานรัศมีไม่เกิน 200 กิโลเมตร เช่น จ.กาญจนบุรี นับเป็นหนึ่งในจังหวัดยอดนิยม
หันมาทำทัวร์ในประเทศ
บริษัททัวร์ที่เคยทำทัวร์ต่างประเทศก็หันกลับมาออกโปรแกรมท่องเที่ยวภายในประเทศ ขายแพกเกจการเดินทาง ขายที่พักพร้อมส่วนลด หรือขายบัตรดินเนอร์ต่างๆ เท่าที่พอมีช่องทาง
ดังจะเห็นได้จากช่วงเดือนกรกฎาคมเป็นต้นมา หลายเจ้าเริ่มออกโปรแกรมเดินทางไปขอพร “ไอ้ไข่” ที่นครศรีธรรมราช เพราะกระแสไอ้ไข่มาแรงมาก ผลตอบรับออกมาดีมาก ทั้งการเดินทางโดยรถยนต์ และเครื่องบิน
เมื่อคนกล้าเดินทางท่องเที่ยวมากขึ้น โปรแกรมในประเทศอื่นๆ ก็ตามมา โดยเฉพาะในช่วงปลายปีที่คนไทยนิยมท่องเที่ยวในพื้นที่ที่มีอากาศเย็น เชียงใหม่ เชียงราย น่าน กลายเป็นเส้นทางยอดฮิตสำหรับการออกโปรแกรมทัวร์ ในพื้นที่ภาคใต้ เบตง ยะลา ผลตอบรับดีมาก Sky walk ไปจนถึงทะเลหมอกอัยเยอร์เวง
ทุกอย่างกำลังไปได้สวย แม้จะมีปัญหาด้านความไม่มั่นใจบ้างจากคนไทยที่หลบหนีเข้าเมืองจากสถานบันเทิง 1G1 ฝั่งเมียนมาในช่วงต้นเดือนธันวาคมที่ผ่านมา แต่การเข้าจัดการกับปัญหาทำได้อย่างรวดเร็วทำให้สถานการณ์คลี่คลาย
ขณะที่เดือนธันวาคมมีวันหยุดมาก ช่วงสิ้นปีมีวันหยุดยาว 4 วัน อากาศแถบภาคเหนือเริ่มเย็นลง หลายคนวางแผนที่จะเดินทางไปพักผ่อนในช่วงเทศกาลส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่ จองที่พัก วางแผนการเดินทาง แต่แล้วก็เกิดเหตุการณ์ที่มหาชัยขึ้น เริ่มจากเจ้าของแพกุ้ง ตรวจสอบไทม์ไลน์พบว่าเริ่มตั้งแต่ 17 ธันวาคม 2563 และพบผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก
ทัวร์ในประเทศ-ยกเลิก
“ตอนนี้ไม่ต้องพูดถึง ตอนนี้ก็รับแต่โทรศัพท์ของลูกค้ามายกเลิกการเดินทาง เพราะทุกคนกังวลกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้น ลูกค้าที่แจ้งยกเลิกจะได้รับเงินคืนตามเงื่อนไขตามระยะเวลาก่อนการเดินทาง เนื่องจากจะมีค่าใช้จ่ายเรื่องการดำเนินงานเรื่องค่าจองที่พัก หรือค่าจองตั๋วเครื่องบิน รถยนต์ที่ใช้เดินทาง” เอเยนต์ทัวร์รายหนึ่งกล่าวถึงสถานการณ์ในขณะนี้
บางรายแจ้งยกเลิกเดินทางโดยที่ชำระเงินเต็มจำนวนไปแล้วก็มีและไม่ขอเงินคืน เราก็เข้าใจเพราะทุกคนก็กลัวกับ Covid-19 ทั้งนั้น
หลังสถานการณ์ความรุนแรงในพื้นที่ภาคใต้ลดลง คนเริ่มให้ความสนใจเบตงมากขึ้น เพราะมีสถานที่สวยๆ มากมาย อากาศดีไม่แพ้ภาคเหนือ การเดินทางนั่งเครื่องลงที่สนามบินหาดใหญ่ นั่งรถต่ออีก 4-5 ชั่วโมง แต่ได้จัดโปรแกรมแวะชมจุดที่น่าสนใจระหว่างทาง ซึ่งอีกไม่นานสนามบินที่เบตงก็จะเปิดดำเนินการ ตอนนี้จึงกลายเป็นทุกอย่างต้องถอยกลับไปเริ่มนับหนึ่งกันใหม่
“เราเสียดายมาก หากไม่เกิดเหตุการณ์นี้เพราะทุกอย่างกำลังไปได้ดี ความมั่นใจของคนไทยเริ่มกลับมา เศรษฐกิจกำลังฟื้นแต่ต้องมาเจอกับการระบาดรอบที่ 2 และไม่รู้ว่าอีกนานแค่ไหนกว่าจะสร้างความเชื่อมั่นให้คนกล้าเดินทาง กล้าจับจ่ายใช้สอย ให้กลับคืนมาได้อีกครั้ง”
ในประเทศกำลังไปได้
ที่ผ่านมาบริษัททัวร์ที่เคยทำเส้นทางต่างประเทศ ตอนนี้หลายรายได้เปลี่ยนมาทำตลาดทัวร์ในประเทศแทน จนผลตอบรับดีขึ้นเรื่อยๆ
เดิมการท่องเที่ยวในประเทศ สำหรับคนไทยแล้วนิยมเดินทางด้วยตัวเองทั้งรถส่วนตัว หรือเครื่องบิน เลือกที่พักเอง หาร้านอาหารกินเอง รวมถึงเช่ารถและวางแผนเส้นทางท่องเที่ยวตามที่ต้องการ เมื่อบริษัททัวร์มาทำเส้นทางในประเทศก็มีลูกค้าที่เคยเดินทางไปต่างประเทศหันมาใช้บริการแบบทัวร์ท่องเที่ยวในประเทศเช่นกัน และเพิ่มจำนวนขึ้นเรื่อยๆ จนพอที่จะทำธุรกิจต่อไป เนื่องจากบางคนไม่ต้องยุ่งยากในเรื่องของการหาข้อมูลหรือติดต่อที่พักและการเดินทาง และเมื่อเทียบกับราคาหากไปเองแล้วจะประหยัดได้มากกว่า
ลูกค้าที่นิยมใช้บริการทัวร์มักเป็นกลุ่มที่มีอายุตั้งแต่ 30-40 ปีขึ้นไป ต้องการความสะดวก ไม่ต้องยุ่งยากในการหาข้อมูลและเตรียมการเพื่อการท่องเที่ยว กำหนดงบก้อนหนึ่งแล้วจบ การท่องเที่ยวในประเทศจะเป็นกลุ่มเล็ก ราว 6-8 คนต่อกรุ๊ป เดินทางด้วยรถตู้เป็นหลัก หากรวมเพื่อนๆ ได้ครบก็จะกลายเป็นกรุ๊ปส่วนตัวไปเลย
เส้นทางยอดนิยมยังเป็นพื้นที่ภาคเหนือ เช่น เชียงใหม่ เชียงราย และจังหวัดน่าน เนื่องจากเป็นช่วงที่อากาศเย็น รองลงมาจะเป็นเพชรบูรณ์ เชียงคาน จังหวัดเลย อีกที่หนึ่งที่ได้รับความนิยมมากเช่นกัน คือ ที่อำเภอเบตง จังหวัดยะลา มี Sky walk ทะเลหมอกอัยเยอร์เวง
ตามเส้นทางที่มีผู้เดินทางท่องเที่ยว ไม่ว่าจะผ่านบริษัททัวร์หรือไปเที่ยวเองก็ตาม จะช่วยให้เรื่องที่พัก เจ้าของโรงแรม ร้านอาหารและธุรกิจเกี่ยวเนื่องอื่น จากที่เคยซบเซาเริ่มกลับมาฟื้นตัว ผู้ประกอบการเหล่านั้นพร้อมใจกันลดราคาการให้บริการลง ทำให้ราคาทัวร์ที่นำเสนอต่อลูกค้านั้นถูกลง เช่น ราคาเริ่มต้นที่ 6,999 บาท กับระยะเวลา 3 วัน 2 คืนก็สามารถเดินทางท่องเที่ยวระยะไกลได้โดยเครื่องบิน ซึ่งเมื่อก่อนราคานี้คงไม่สามารถทำได้เนื่องจากค่าที่พักค่อนข้างแพง ประหยัดกว่าการเดินทางไปเอง
กระหน่ำคืนห้องพัก
ส่วนการเดินทางท่องเที่ยวด้วยตัวเอง มักเป็นกลุ่มคนอายุไม่มาก ต้องการความเป็นส่วนตัวหรือเดินทางแบบครอบครัว จากการตรวจสอบไปยังผู้ให้บริการจองห้องพักชั้นนำ พบว่ามีผู้ใช้บริการติดต่อสอบถามเป็นจำนวนมาก จนทางผู้ให้บริการแนะนำให้ไปทำรายการเปลี่ยนแปลงจองห้องพักผ่านทาง application แทน
ที่ผ่านมา app จองห้องพักทำการตลาดโดยนำเอาห้องพักหรูมาลดราคากันหลายแห่ง ลดมากกว่า 50% หรือลดสูงถึง 70% ที่พักบางแห่งราคา 3-4 พันบาทต่อคืน ลดลงมาเหลือเพียงหลักร้อยปลายๆ หรือพันต้นๆ เท่านั้น นับเป็นตัวช่วยกระตุ้นให้คนอยากเดินทางท่องเที่ยวมากขึ้น
แต่ภายใต้สถานการณ์ของ Covid รอบที่ 2 อย่างนี้ คงไม่มีใครกล้าจองห้องพักเพื่อท่องเที่ยวในระยะนี้ แม้ว่าจะเป็นช่วง High Season และราคาห้องพักถูกกว่าเดิม ส่วนใหญ่แล้วจะเป็นการเข้าไปทำรายการเพื่อยกเลิก ขอคืนเงินค่าห้องพักหรือเลื่อนวันเดินทาง เนื่องจากยังไม่มั่นใจในสถานการณ์การแพร่ระบาด
นั่นหมายถึงรายได้ของผู้ประกอบการโรงแรม ร้านอาหาร ร้านขายของที่ระลึก แรงงานที่เกี่ยวข้อง รวมไปถึงธุรกิจรถเช่า รถตู้ เพื่อการเดินทางต้องหดหายตามไปด้วย ย่อมส่งผลต่อการฟื้นตัวทางเศรษฐกิจของประเทศ
จับจ่ายใช้สอยชะงัก
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ได้ประเมินความสูญเสียที่เกิดขึ้นจากการระบาดระลอกใหม่ของ Covid-19 ว่า ความสูญเสียจากการที่ประชาชนชะลอการทำกิจกรรมในช่วงเฉลิมฉลองปีใหม่ โดยเฉพาะคนที่อยู่ในพื้นที่กรุงเทพฯ คิดเป็นมูลค่าไม่ต่ำกว่า 15,000 ล้านบาท ได้แก่ การเลี้ยงสังสรรค์ การจัดกิจกรรมต่างๆ การลดความถี่ในการใช้จ่ายที่ร้านค้าปลีก เป็นต้น (ไม่รวมการเดินทางท่องเที่ยว) ขณะที่ ประชาชนอาจมีการจัดหาหรือสำรองสินค้าจำเป็น เช่น หน้ากากอนามัย เจลแอลกอฮอล์ อาหารพร้อมปรุง/พร้อมกิน เป็นต้น เพิ่มเติมจากช่วงก่อนหน้านี้บ้าง รวมทั้งคงจะหันไปทำกิจกรรมผ่านช่องทางออนไลน์มากขึ้นแทนการออกมาทำกิจกรรมนอกบ้าน
ส่วนความสูญเสียจากการชะลอการเดินทางท่องเที่ยวในประเทศ คิดเป็นเม็ดเงินที่หายไปประมาณ 17,000 ล้านบาท หรือราว 30% ของรายได้ท่องเที่ยวในช่วงเวลา 1 เดือน ภายใต้กรณีที่ยังไม่ได้มีประกาศห้ามการเดินทางข้ามจังหวัด โดยพื้นที่ที่คาดว่าจะได้รับผลกระทบ ได้แก่ จังหวัดในภาคตะวันตกและภาคกลาง รวมกรุงเทพฯ ตลอดจนจังหวัดรอยต่อชายแดนระหว่างไทยและเมียนมา อย่างไรก็ดี ประชาชนบางส่วนที่ยังต้องการเดินทางท่องเที่ยวในระยะเวลาใกล้ๆ นี้ อาจจะมีการปรับเปลี่ยนจุดหมายปลายทางไปยังพื้นที่หรือจังหวัดที่ไม่พบจำนวนผู้ติดเชื้อทดแทนได้เช่นกัน
ทั้งหมดนี้อยู่บนสถานการณ์ที่ประเมินว่ารัฐบาลจะสามารถควบคุมการแพร่ระบาดระลอกใหม่ภายในระยะเวลา 1 เดือน
