นครศรีธรรมราช - ม.วลัยลักษณ์ ร่วมกับ NARIT และหอดูดาวแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ ติดตั้ง “กล้องโทรทรรศน์วิทยุวลัยลักษณ์ 13 เมตร” แห่งที่ 2 ของไทย วัดค่าเคลื่อนตัวแผ่นดินในระดับต่ำกว่ามิลลิเมตร พร้อมวิจัยภูมิมาตรศาสตร์และธรณีวิทยาของไทย
วันนี้ (25 ก.ย.) ศาสตราจารย์ ดร.สมบัติ ธำรงธัญวงศ์ อธิการบดีมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ เข้าร่วมติดตามการติดตั้งจานกล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS (VLBI Global Observing System Radio Telescope) ขนาด 13 เมตร โดยใช้พื้นที่ศูนย์สมาร์ทฟาร์ม มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ซึ่งเป็นกล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS แห่งที่ 2 ของประเทศไทย โดยมี ดร.วิภู รุโจปการ ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) และ รศ.ดร.วาริท เจาะจิตต์ รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ร่วมกับนักดาราศาสตร์และธรณีวิทยาของมหาวิทยาลัยอีกหลายคน
โดย มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ร่วมกับ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร. หรือ NARIT) และหอดูดาวแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ นำกล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS ซึ่งได้รับชื่ออย่างเป็นทางการว่า “กล้องโทรทรรศน์วิทยุวลัยลักษณ์ 13 เมตร” ดำเนินการติดตั้งบนหอสังเกตการณ์ โดยมีอาคารรองรับกล้องโทรทรรศน์วิทยุ (tower) อาคารควบคุม และห้องพักสำหรับเจ้าหน้าที่และนักวิจัย เพื่อรองรับการดำเนินงานอย่างสมบูรณ์
ดร.วิภู รุโจปการ เปิดเผยข้อมูลทางเทคนิคว่า กล้องโทรทรรศน์วิทยุนี้จะเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญที่ใช้ศึกษาการเคลื่อนที่ของแผ่นเปลือกโลก ด้วยความแม่นยำสูงถึง 0.1 มิลลิเมตรต่อปี โดยจะมีความเชื่อมโยงกับกล้องโทรทัศน์ชนิดเดียวกันที่เชียงใหม่และเครือข่ายทั่วโลก ซึ่งจะช่วยเพิ่มโอกาสในการคาดการณ์และรับมือกับการเกิดภัยพิบัติทางธรรมชาติล่วงหน้าได้อย่างแม่นยำมากยิ่งขึ้น
ศาสตราจารย์ ดร.สมบัติ ธำรงธัญวงศ์ เปิดเผยว่า การติดตั้งกล้องโทรทรรศน์วิทยุภายในมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์นี้ จะเป็นประโยชน์โดยตรงในการเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญให้กับสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) และที่สำคัญยิ่งคือ การเป็นแหล่งเรียนรู้ด้านภูมิมาตรศาสตร์ ซึ่งเป็นองค์ความรู้ที่เกี่ยวข้องกับธรณีวิทยาภายในประเทศ สำหรับนักศึกษา นักวิจัย และบุคลากรที่สนใจ ได้อย่างลึกซึ้งและครบวงจร
กล้องโทรทรรศน์วิทยุ VGOS ถือเป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้เทคนิคที่เรียกว่า VLBI (Very Long Baseline Interferometry) ซึ่งเป็นการนำสัญญาณวิทยุที่ได้รับจากแหล่งกำเนิดคลื่นวิทยุในอวกาศ เช่น ควอซาร์ มาประมวลผลร่วมกันจากกล้องโทรทรรศน์วิทยุหลายตัว ทำให้ได้พิกัดที่มีความแม่นยำสูงมากในระดับมิลลิเมตร
