พังงา – ชาวบ้านท่าจูด ต.บางนายสี อ.ตะกั่วป่า จ.พังงา พลิกฟื้นผืนป่าชายเลนและทรัพยากรเสื่อมโทรมให้กลับมาสมบูรณ์เป็นป่าชุมชน พร้อมนำจุดเด่น ทั้ง หาหอย พายเรือแคนนู เรียนรู้วิถีชุมชนประมงพื้นบ้าน เป็นจุดขายท่องเที่ยว สร้างรายได้ให้ชุมชน
บ้านท่าจูด ต.บางนายสี อ.ตะกั่วป่า จ.พังงา เป็นหมู่บ้านกลางหุบเขา มีทั้งคลองน้ำจืดและคลองน้ำเค็ม มีผืนป่าชายเลน 3,000 ไร่ มีธรรมชาติ 4 ระบบนิเวศ คือ ป่าบก ป่าชายเลน ป่า (ต้น) จากริมคลอง และป่าพรุ แต่หมู่บ้านเล็กๆ แห่งนี้เคยเผชิญกับการช่วงชิงทรัพยากรอย่างหนัก
ครั้งแรกจากการทำสัมปทานเหมืองแร่ดีบุกในป่าชายเลนและป่าพรุ ส่งผลให้คลองรอบพรุตื้นเขิน เกิดน้ำเสียและน้ำทะเลหนุนสูง ชาวบ้านไม่สามารถทำนา ต้นจูดที่เคยสร้างเศรษฐกิจชุมชนลดจำนวนลง ครั้งที่สองจากการทำสัมปทานป่าไม้ (ป่าบก) ชาวบ้านรวมตัวคัดค้านจนกลุ่มทำสัมปทานถอนตัว แต่พื้นที่ที่เสื่อมโทรมก็ถูกบุกรุกเข้ามาทำการเกษตร ครั้งที่สามเป็นการเปิดสัมปทาน “เตาถ่าน” แล้วตามด้วยธุรกิจทำนากุ้งที่นอกจากส่งผลให้ป่าชายเลนเสื่อมโทรมแล้ว หลายครอบครัวยังละทิ้งอาชีพประมงพื้นบ้าน หลังจากเศรษฐกิจผันผวน ธุรกิจนากุ้งล่ม ปริมาณสัตว์น้ำลด
จึงเป็นจุดเปลี่ยนให้ชาวบ้านท่าจูดหันมาฟื้นฟูทรัพย์ในดิน สินในน้ำ เพื่อให้สามระบบนิเวศกลับคืนมา ได้จัดทำป่าชุมชนป่าคุ้งควนถ้ำ 70 ไร่ ทำเส้นทางเดินในป่าเพื่อสร้างห้องเรียนธรรมชาติ สำรวจพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์ป่าสร้างรายได้
สำหรับไฮไลต์กิจกรรมท่องเที่ยว หาหอยพรายพื้นบ้าน ประมงพื้นถิ่นนักท่องเที่ยวได้ร่วมกิจกรรมหาหอยหวาน หอยพราย และโหละปลาคืนชีพ เพื่อเรียนรู้วิถีชาวประมงท้องถิ่น พายเรือแคนูลอดอุโมงค์ต้นไทร ‘คุ้งควนถ้ำ’พายเรือผ่านอุโมงค์ธรรมชาติใต้ต้นไทร ชมสัตว์เล็กเช่น นก งู และคูคลองที่เงียบสงบ โดยเส้นทางนี้ชุมชนได้รับรางวัลชุมชนลูกโลกสีเขียวปี 2557 ชมป่าโกงกางระหว่างล่องเรือป่าโกงกางอันเขียวขจีริมคลองตะกั่วป่า พายเรือให้ใกล้ชิดธรรมชาติ พร้อมเรียนรู้การจัดการระบบนิเวศท้องถิ่น
ผู้นำชุมชน กล่าวว่า เส้นทางท่องเที่ยวนี้ช่วยเปิดโอกาสให้ชาวบ้านได้มีรายได้เสริม และยังช่วยสร้างแรงจูงใจในการร่วมกันอนุรักษ์ผืนป่าโกงกางให้ยั่งยืนต่อไปจุดเริ่มต้น: บ้านท่าจูด หมู่ 3 ต.บางนายสี อ.ตะกั่วป่าราคา: เริ่มต้นที่ 200–500 บาท/ทริป ระยะเวลา: ตั้งแต่ครึ่งวัน – เต็มวัน หรือรวมเดินป่าชุมชน “คุ้งควนถ้ำ” ก็ได้ติดต่อชุมชน ติดต่อกลุ่มฯ บ้านท่าจูดผ่านเทศบาลบางนายสี หรือผ่านผู้นำชุมชน
