กระบี่ – สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน ลุยเกาะลันตา เปิด “Intake Clinic” รับเรื่องร้องเรียนเคลื่อนที่ เสริมสิทธิประชาชนในพื้นที่ห่างไกล พบประชาชนร้องเรียนปัญหาหลากหลาย
พ.ต.ท.กีรป กฤตธีรานนท์ เลขาธิการสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน พร้อมด้วย นายปิยะ ลือเดชกุล ผู้อำนวยการสำนักตรวจสอบเรื่องร้องเรียน นำคณะลงพื้นที่เกาะลันตา จังหวัดกระบี่ ระหว่างวันที่ 21–25 กรกฎาคม 2568 เปิดตัว โครงการ Intake Clinic เฟส 3 อย่างเป็นทางการ เพื่อผลักดันภารกิจสร้างความเป็นธรรมเชิงรุกให้กับประชาชนในพื้นที่ห่างไกล โดยจัดหน่วยบริการเคลื่อนที่ให้คำปรึกษา รับเรื่องร้องเรียน และรับฟังปัญหาอย่างใกล้ชิดถึงระดับชุมชน เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงสิทธิในการร้องเรียนตามรัฐธรรมนูญได้อย่างสะดวกและทั่วถึง
พ.ต.ท.กีรป กฤตธีรานนท์ เลขาธิการสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดิน กล่าวว่า โครงการ Intake Clinic ได้ดำเนินงานภายใต้แคมเปญ “Ombudsman Thailand’s Remote Islands” มุ่งส่งเสริมการรับรู้และเข้าถึงสิทธิในการร้องเรียน และเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับ บทบาท หน้าที่ และอำนาจของผู้ตรวจการแผ่นดิน ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยผู้ตรวจการแผ่นดิน พ.ศ. 2560
ให้ผู้ตรวจการแผ่นดินมีหน้าที่เสนอแนะให้หน่วยงานของรัฐปรับปรุงกฎหมายหรือแนวปฏิบัติที่ก่อให้เกิดความเดือดร้อนไม่เป็นธรรมแก่ประชาชน ตรวจสอบข้อเท็จจริงกรณีหน่วยงานหรือเจ้าหน้าที่รัฐไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย หรือปฏิบัตินอกเหนือหน้าที่และอำนาจตามกฏหมาย และรายงานต่อคณะรัฐมนตรีหากพบว่าหน่วยงานของรัฐไม่ปฏิบัติตามหน้าที่ให้ถูกต้องครบถ้วนตามรัฐธรรมนูญหมวด 5 หน้าที่ของรัฐ
ตลอดจนสามารถเสนอเรื่องต่อศาลรัฐธรรมนูญ หรือศาลปกครอง เมื่อพบว่าการกระทำของหน่วยงานรัฐอาจไม่ชอบด้วยกฎหมาย ซึ่งการลงพื้นที่ในครั้งนี้มีเป้าหมายสำคัญเพื่อเปิดโอกาสให้ประชาชนได้รับการช่วยเหลือโดยไม่ต้องเดินทางมายังส่วนกลาง ประกอบกับประชาชนจำนวนมากยังไม่สามารถเข้าถึงการบริการของสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดินได้อย่างสะดวก
เนื่องจากสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดินไม่มีสาขา มีสำนักงานเพียงแห่งเดียวที่กรุงเทพมหานคร โครงการ Intake Clinic จึงเป็นเครื่องมือสำคัญในการเพิ่มช่องทางการร้องเรียน และส่งเสริมความรู้เรื่องสิทธิของประชาชน ผ่านการลงพื้นที่แบบเชิงรุก รวมถึงแนะนำการให้บริการผ่าน Mobile Application ด้วย เป็นการ “เข้าถึงประชาชน เพื่อความเป็นธรรมอย่างแท้จริง”
โดยกิจกรรมที่จัดขึ้น ได้แก่ การให้คำปรึกษาและรับเรื่องร้องเรียนตามจุดต่าง ๆ ณ ตลาดนัดและพื้นที่ชุมชนหลายแห่ง เช่น ตลาดนัดสี่แยกเขาฝาก ตลาดบ้านคลองนิน ตลาดนัดหัวสะพานสิริลันตา ลานกิจกรรมท่าเรือเกาะลันตาใหญ่ รวมถึงการจัดบรรยายให้ความรู้ และรับเรื่องร้องเรียนในสถานศึกษา อาทิ โรงเรียนคลองยางประชานุสรณ์ และโรงเรียนลันตาประชาอุทิศ พร้อมทั้งกิจกรรมรับฟังปัญหาจากผู้นำชุมชนและประชาชนโดยตรง ณ ศาลาประชาคม เทศบาลตำบลเกาะลันตาใหญ่ ซึ่งจะนำไปสู่การจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบายหรือการประสานงานกับหน่วยงานที่รับผิดชอบ เพื่อให้เกิดการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นรูปธรรม
พ.ต.ท.กีรป กล่าวต่อว่า จากการดำเนินกิจกรรมที่ผ่านมา มีประชาชนร้องเรียนปัญหาหลากหลาย อาทิ การไม่ได้รับเอกสารสิทธิ์ในที่ดินตามที่ควรได้รับ ปัญหาค่าธรรมเนียมบริการที่ดินแพงเกินสมควร ความล่าช้าในการดำเนินการเกี่ยวกับเรื่องที่ดินของหน่วยงานรัฐ รวมถึงปัญหาเร่งด่วนในพื้นที่ เช่น การขาดแคลนน้ำประปา รวมถึงปัญหาน้ำกัดเซาะตลิ่งตามแนวชายฝั่งเกาะลันตา กำลังส่งผลกระทบต่อบ้านเรือน และพื้นที่สาธารณะของประชาชนในวงกว้าง โดยเฉพาะความเสี่ยงต่อการพังทลายของถนนและสิ่งปลูกสร้าง ขณะเดียวกันยังพบปัญหาเรื่องถนนรอบเกาะที่ขาดไฟฟ้าส่องสว่างในช่วงกลางคืน โดยเฉพาะบริเวณทางโค้ง ทางแยก ทางเดินสาธารณะ และจุดเปลี่ยว ซึ่งอาจก่อให้เกิดอุบัติเหตุอันตรายต่อชีวิต และทรัพย์สินของประชาชนอย่างร้ายแรง ทั้งนี้ สำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดินได้ลงพื้นที่ตรวจสอบร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และผลักดันให้มีการแก้ไขปัญหาดังกล่าวอย่างเร่งด่วนและเป็นรูปธรรมโดยเร็ว
“การลงพื้นที่ของสำนักงานผู้ตรวจการแผ่นดินในเขตเกาะและพื้นที่ห่างไกล เป็นกลไกสำคัญในการขับเคลื่อนภารกิจด้านการอำนวยความเป็นธรรมให้เข้าถึงประชาชน เนื่องจากพื้นที่เหล่านี้มักประสบกับข้อจำกัดในการเข้าถึงบริการของรัฐ ทั้งด้านภูมิศาสตร์ ทรัพยากร และโครงสร้างพื้นฐาน ส่งผลให้ประชาชนจำนวนมากไม่สามารถใช้สิทธิตามรัฐธรรมนูญได้อย่างเต็มที่ การจัดโครงการ Intake Clinic พร้อมหน่วยบริการเคลื่อนที่ จึงเป็นการเติมเต็มช่องว่างของระบบราชการและได้ฟังเสียงสะท้อนจากความเดือดร้อนเฉพาะถิ่น อย่างเช่น ปัญหาน้ำกัดเซาะตลิ่ง ไฟส่องสว่างตามถนนบนเกาะ จุดเสี่ยงอุบัติเหตุ การออกเอกสารสิทธิ์ในที่ดิน และบริการสาธารณะที่ยังไม่ทั่วถึง
การลงพื้นที่ในลักษณะนี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้ประชาชนได้รับการคุ้มครองสิทธิและเยียวยาความเดือดร้อนอย่างเป็นรูปธรรม แต่ยังเป็นการสร้างความเชื่อมั่นต่อบทบาทของผู้ตรวจการแผ่นดินในฐานะกลไกตรวจสอบและถ่วงดุลอำนาจรัฐที่ใกล้ชิดกับประชาชน พร้อมขับเคลื่อนแนวทางการบริหารราชการแผ่นดินที่ยึดประชาชนเป็นศูนย์กลางตามแผนยุทธศาสตร์ชาติอย่างยั่งยืน
