“อีโค้ปริ้นปากแจ่ม” จ.ตรังใช้ค้อนทุบผลิตลวดลายผ้าเป็นเอกลักษณ์ผืนเดียวในโลก

ตรัง - กลุ่มแม่บ้านแบรนด์ “อีโค้ปริ้นปากแจ่ม” มาแปลก รวมตัวกันผลิตลวดลายผืนผ้าโดยการใช้ค้อนทุบ สร้างสรรค์ผลงานผ้าแต่ละชิ้นให้สวยงามแตกต่างกัน และมีเอกลักษณ์เป็นผืนเดียวในโลก

ที่บ้านคลองคุ้ย หมู่ที่ 3 ตำบลปากแจ่ม อำเภอห้วยยอด จังหวัดตรัง บรรดาแม่บ้านได้รวมกลุ่มกันกว่า 10 คน เพื่อหารายได้เสริม ด้วยการผลิตผืนผ้า อีโค้ปริ้น ภายใต้ชื่อ “อีโค้ปริ้นปากแจ่ม” (Eco print Pakjam) โดยการใช้ค้อนทุบ ซึ่งเป็นการผลิตลวดลายบนผืนผ้าด้วยภูมิปัญญาชาวบ้าน และแตกต่างจากกลุ่มอื่นๆ ที่ผลิตผ้าอีโคปริ้นท์ด้วยการใช้วิธีถ่ายทอดลวดลายใบไม้ ใบหญ้า ผ่านไอน้ำจากการนำไปนึ่ง แต่ที่กลุ่มอีโค้ปริ้นปากแจ่มจะใช้ค้อนทุบ หรือตอกทับลงไปบนผืนผ้าที่รองด้วยพลาสติกใส ซึ่งด้านล่างมีใบไม้ ใบหญ้า ดอกหญ้าวางทับอยู่

ส่วนผ้าได้ผ่านการมัดย้อมด้วยสีจากวัสดุธรรมชาติมาแล้ว เช่น ผืนผ้าสีเขียวจากใบมังคุด ผืนผ้าสีส้มแดงจากแก่นฝาง ผืนผ้าสีเหลืองเลมอน หรือจากดอกดาวเรืองที่เอาแต่เฉพาะกลีบดอก ผืนผ้าสีเหลืองจากขมิ้น ผืนผ้าสีเขียวเหลือบเหลืองอ่อนที่ได้จากเปลือกกระโดนกับใบมังคุด ซึ่งผ้ามัดย้อมแต่ละผืนใช้เวลาในขั้นตอนต่างๆ นานนับวัน ทั้งการต้มน้ำเอาสีจากวัสดุ การย้อม การทำให้สีติดทนนาน และการนำไปตากลม


สำหรับวิธีการทำลายผ้านั้น จะเริ่มต้นด้วยการคัดเลือกใบไม้ ใบหญ้า ดอกหญ้า ซึ่งหาได้ง่ายจากในท้องถิ่น รอบๆ บ้าน หรือริมถนน เช่น ใบสักทอง ใบมังคุด ดอกดาวกระจาย ดาวเรือง เพกา แก่นฝาง ขมิ้น แต่ในการเก็บดอกไม้ ใบไม้ ดอกหญ้ามาทำ ต้องเลี่ยงเก็บช่วงฝนตก เพราะใบไม้จะอมน้ำ จะเลอะไม่เป็นสี และเลี่ยงตอนแดดจัด เพราะใบไม้จะคายน้ำ ทำให้โครงสร้างแห้ง ไม่ออกสีเท่าที่ควร จากนั้นนำวัสดุเหล่านี้มาวางทาบลงบนผืนผ้า แล้วดึงผ้าอีกมุมหนึ่งมาปิดทับ ก่อนวางทาบด้วยถุงพลาสติกใส แล้วใช้ค้อนทุบ หรือตอกซ้ำๆ เพื่อถ่ายโอนสีให้ติดผืนผ้า ก็จะได้ลวดลายของโครงสร้างดอก ใบ และสีของวัสดุนั้นๆ แยกออกเป็น 2 ด้าน

หลังจากนั้นนำไปผึ่งลมไว้ 2 คืน ให้สีแห้ง แล้วล้างด้วยน้ำเปล่า ผสมน้ำปูนใส และสารส้ม ก่อนนำไปตากลมให้หมาด ทำซ้ำๆ ในขั้นตอนนี้ประมาณ 3-4 ครั้ง เพื่อให้ลวดลาย และสีโดดเด่น และติดทนทาน จากนั้นนำมาตากลมไว้อีก 2 คืน จะทำให้ผ้าแห้งสนิท แล้วนำไปซักล้างด้วยผงซักฟอกอ่อนๆ หรือน้ำยาล้างจาน ก่อนผึ่งลมต่อจนแห้ง นำไปรีดได้เลย ซึ่งจะมีการขายแบบผืน หรือนำไปตัดเป็นชุดกระโปรง ชุดแซก หรือทำเสื้อ หมวก ผ้าพันคอได้หลากหลาย


อย่างไรก็ตาม การพิมพ์ผ้าด้วยสีจากธรรมชาติเหล่านี้ แต่ละช่วงจะควบคุมไม่ได้ จึงให้ผลลัพธ์ที่แตกต่างกัน ส่วนการใช้วัสดุใบอ่อน ใบแก่ เปลือกอ่อน เปลือกแก่ ก็ให้สีที่แตกต่างกันด้วย เสมือนกับว่าธรรมชาติได้สร้างสรรค์ผลงานผ้าแต่ละชิ้นให้ออกมาสวยงามแตกต่างกัน และมีเอกลักษณ์เป็นผืนเดียวในโลก

นางนลินี หนูกูล ประธานกลุ่มผ้าอีโค้ปริ้นปากแจ่ม (Eco print Pakjam) บอกว่า ข้อดีของการถ่ายโอนสีด้วยวิธีการใช้ค้อนทุบ หรือตอกนั้น สมาชิกทำได้ทั้งกลางวันกลางคืน ไม่ยุ่งยาก ไม่ต้องใช้ก๊าซ ไม่ต้องต้มน้ำ คนเดียวก็ทำได้ และยังทำได้ตามที่ลูกค้าสั่งว่า อยากได้ลวดลายแบบไหนตามที่ต้องการ และสวยงามเป็นหนึ่งเดียวไม่ซ้ำใคร

ทั้งนี้ หลังจากเพิ่งเปิดตัวมาได้ประมาณ 1 ปี เริ่มมีลูกค้าติดต่อเข้ามาเรื่อยๆ พร้อมทั้งยังให้บริการตัดเย็บด้วย ทั้งเสื้อแขนยาว แขนสั้น กระโปรง ชุดแซก เช่น ผ้าขนาด 2 หลา ตัดเย็บในราคา 1,200 บาท แต่ขึ้นอยู่กับเนื้อผ้าด้วย ส่วนหมวก ราคาใบละ 199 บาท ผ้าพันคอ ผืนละ 199 บาท ผู้สนใจติดต่อสั่งซื้อได้ที่เบอร์ 08-2412-9915