สตูล - ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงอันดามันตอนล่าง (สตูล) กรมประมง สุดเจ๋งขยายพันธุ์ปลิงทะเลที่ใกล้สูญพันธุ์สำเร็จเป็นแห่งแรกของประเทศไทย
วันนี้ (14 ก.ค.) ที่ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงอันดามันตอนล่าง (สตูล) กรมประมง ต.ปากน้ำ อ.ละงู จ.สตูล ทุกวันเจ้าหน้าที่จะต้องดูดขี้จากปลิงกาหมาด จากบ่อพ่อแม่พันธุ์และบ่อลูกร่วม 300 ตัว ซึ่งเป็นการทำความสะอาดและนำเศษอาหารออกจากบ่อ เพื่อป้องกันน้ำเน่าเสียที่จะมีผลต่อปลิงกาหมาดได้
ปลิงกาหมาด เป็นหนึ่งในสัตว์ทะเลที่เสี่ยงจะสูญพันธุ์ เนื่องจากได้รับความนิยมในการจับมาเป็นอาหารและยารักษาโรค ทำให้ทางศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงอันดามัน (สตูล) นำมาทดลองเพาะขยายพันธุ์จนประสบความสำเร็จแห่งแรกของประเทศไทย
ปลิงกาหมาด มีหลากหลายพันธุกรรม สีสัน ไม่มีตา มีต่อมรับแสงทั่วตัว เท้าเหนียวเหมือนตีนตุ๊กแก มีปากและมีหนวดรอบปาก การดูว่าเป็นเพศผู้หรือเพศเมียจะไม่สามารถดูได้ด้วยตาเปล่า จะรู้ได้ก็ต่อเมื่อมีการปล่อยไข่น้ำเชื้อผสมไข่ด้านนอกตอนกลางคืน ออกไข่ครั้งละล้านตัว แต่อัตรารอดเพียงร้อยละ 19
ตัวใหญ่สุดมีน้ำหนักมากถึงครึ่งกิโลกรัม โดยพบมากในพื้นที่ จ.สตูล นอกจากนี้ ยังมีปลิงขาวและปลิงดำ ที่นำมาเพาะเพื่อขยายพันธุ์ด้วยการให้กินสาหร่ายบด ไม่ชอบแสง ชอบอาศัยอยู่ตามแนวปะการังน้ำตื้น ซึ่งจากความสำเร็จในการเพาะขยายพันธุ์ปลิงทะเลของทางศูนย์วิจัยพัฒนาประมงฯ สามารถปล่อยกลับคืนสู่ธรรมชาติไปได้ 1,200 ตัว ขนาด 8-10 เซนติเมตร ตามแนวปะการังน้ำตื้นชายฝั่ง อ.ละงู และเกาะสาหร่าย อ.เมืองสตูล
น.ส.พัชรา แมเราะห์ นักวิจัย ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงอันดามันตอนล่าง (สตูล) กรมประมง กล่าวว่า แม้จะไม่ใช่สัตว์คุ้มครองแต่พบว่าใกล้จะสูญพันธุ์ เนื่องจากชาวบ้านนิยมจับมารับประทานและทำเป็นยารักษาโรค จึงมีการเพาะพันธุ์ขยายพันธุ์พ่อแม่ปลิงทะเลเพื่อปล่อยกลับคืนสู่ธรรมชาติ เนื่องจากปลิงทะเลจะขยายพันธ์ช้าอาจสูญพันธุ์ได้ และที่ จ.สตูลเป็นแห่งเดียวของประเทศไทยที่ประสบความสำเร็จในการเพาะขยายพันธุ์ปลิงทะเลเหล่านี้
ชาวบ้านนิยมนำปลิงกาหมาดมาทำยาสมานแผล น้ำมันกาหมาด หรือนำมาดองน้ำผึ้งให้สตรีกินหลังคลอดบุตร เพราะเชื่อว่าเป็นการสมานแผลสดได้ดี อีกทั้งเป็นสินค้านิยมส่งออกขายมาเลเซียและจีน โดยปลิงขาวจะมีราคากิโลละ 500 บาท ตากแห้ง 3,000-10,000 บาท ปลิงกาหมาด กิโลละ 200 บาท ไม่นิยมตากแห้ง ปลิงดำสดไม่มีราคา ตากแห้ง 450 บาท
