ศูนย์ข่าวหาดใหญ่ - นักวิจัย และผู้บริหารคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (ม.อ.) ชูวิจัยชุมชน ผลักดัน “ควนเนียงโมเดล” สร้างชุมชนนวัตกรรม แก้ไขปัญหาความยากจน และความเหลื่อมล้ำ
ผศ.ธีรวัฒน์ หังสพฤกษ์ คณบดีคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (ม.อ.) นำผู้บริหารของคณะ และนักวิจัย ลงพื้นที่ปักหมุด อ.ควนเนียง จ.สงขลา เพื่อศึกษาความต้องการของชุมชน และนำไปพัฒนาโจทย์วิจัยเพื่อมุ่งแก้ไขปัญหาในพื้นที่ โดย ผศ.ธีรวัฒน์ หังสพฤกษ์ คณบดีคณะวิทยาการจัดการ กล่าวว่า ในปี 2563 คณะวิทยาการจัดการ มุ่งเป้าผลักดันโครงการวิจัย วจก. สู่ชุมชน เพื่อตอบสนองยุทธศาสตร์การวิจัยของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (อว.) ในการพัฒนา และสนับสนุนการวิจัย และการสร้างนวัตกรรมที่ตอบสนองการแก้ไขปัญหา และการพัฒนาตามโจทย์สำคัญของการพัฒนาชุมชน ท้องถิ่น และพื้นที่เพื่อลดความเหลื่อมล้ำ
ด้วยการสร้างนวัตกรรมสำหรับเศรษฐกิจฐานราก และชุมชนนวัตกรรม รวมทั้งตามยุทธศาสตร์การพัฒนามหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 20 ปี (พ.ศ. 2560-2579) 1 ใน 4 ยุทธศาสตร์หลัก คือยุทธศาสตร์ด้านการสร้างความเป็นผู้นำทางวิชาการ ซึ่งมีหนึ่งจุดเน้นคือ เน้นพันธกิจมหาวิทยาลัยเพื่อสังคม (University Engagement) โดยมหาวิทยาลัยต้องมีส่วนในการใช้องค์ความรู้ของการวิจัยเพื่อช่วยแก้ไขปัญหา และพัฒนาชุมชนในพื้นที่ ซึ่งจะต้องอาศัยการบูรณการศาสตร์ในทุกสาขาวิชาในการทำวิจัย
ทั้งนี้ สอดคล้องกับการที่คณะวิทยาการจัดการ มีศาสตร์การจัดการที่หลากหลาย ทั้งศาสตร์ด้านบริหารธุรกิจ การบัญชี และรัฐประศาสนศาสตร์ ซึ่งจะสามารถทำให้เกิดการวิจัยเชิงปฏิบัติการที่เน้นการบูรณาการศาสตร์ต่างๆ โดยเอาพื้นที่ชุมชนเป็นตัวตั้งในการค้นหาโจทย์วิจัย และดำเนินการวิจัยเพื่อแก้ไขปัญหาต่างๆ ในพื้นที่
ด้าน ผศ.ดร.กุลวดี ลิ่มอุสันโน รองคณบดีฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการ กล่าวว่า การที่คณะวิทยาการจัดการ ปักหมุดพื้นที่ อ.ควนเนียง จ.สงขลา เป็นพื้นที่นำร่องในการวิจัยเชิงปฏิบัติการ เนื่องจากในปี 2562 คณะวิทยาการจัดการ ได้ร่วมมือกับธนาคารออมสิน ในการให้บริการวิชาการตามโครงการออมสินยุวพัฒน์รักษ์ถิ่น ในการนำนักศึกษา และอาจารย์ ลงพื้นที่ช่วยในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้กับกลุ่มวิสาหกิจชุมชน จำนวน 2 กลุ่ม ในพื้นที่ อ.ควนเนียง ได้แก่ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนสวนลุงวรควนเนียง และกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเครื่องแกงบ้านเกาะยวน ทำให้ทราบปัญหาเบื้องต้นในพื้นที่ และต้องการต่อยอดเป็นการวิจัยเพื่อการแก้ปัญหาในพื้นที่ดังกล่าว
ทั้งนี้ การขับเคลื่อนโครงการวิจัย วจก. สู่ชุมชน จะกำหนดแผนการดำเนินการตามกระบวนการวิจัยอย่างต่อเนื่อง และเป็นระบบ โดยเริ่มต้นจากกิจกรรมแรก คือการลงพื้นที่เพื่อศึกษาความต้องการ และค้นหาโจทย์วิจัยจากชุมชน ซึ่งเป็นการลงพื้นที่เพื่อพบปะพูดคุย และรับฟังปัญหาจากผู้นำกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่จากตำบลต่างๆ ใน อ.ควนเนียง จำนวน 30 คน โดยใช้พื้นที่ของสหกรณ์การเกษตรควนเนียง จำกัด ในการจัดการประชุมกลุ่มแบบมีส่วนร่วม เพื่อให้นักวิจัยได้มีโอกาสเข้าไปสัมผัสบริบทของพื้นที่ ได้ไปรับฟังปัญหาโดยตรงจากกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ และจะได้นำปัญหาดังกล่าวไปกำหนดเป็นหัวข้อวิจัย เพื่อสืบเสาะแสวงหาแนวทางแก้ไขปัญหาผ่านกระบวนการวิจัยอย่างเป็นระบบ จนกระทั่งได้เป็นรูปแบบหรือโมเดลที่จะใช้ในการแก้ไขปัญหา
และสุดท้ายคือการนำไปทดลองปฏิบัติจริง เพื่อเป็นการพิสูจน์ยืนยันโมเดล ซึ่งทั้งหมดเป็นไปตามขั้นตอนของกระบวนการวิจัยเพื่อร่วมสร้าง และพัฒนา อ.ควนเนียง ไปสู่ “ควนเนียงโมเดล” ที่พร้อมจะนำไปสู่การเป็นโมเดลต้นแบบในการพัฒนาเชิงพื้นที่ และสามารถขยายผลไปยังพื้นที่อื่นๆ ใน จ.สงขลา ต่อไป
