“ชาวสังคมก้มหน้า” ต้องกิน “ผักบุ้ง” เยอะๆ และหาใช่แค่ต้านมะเร็ง-บำรุงตาเท่านั้น?!

คอลัมน์ : ดูรูปสวยแถมด้วยเกร็ดความรู้ / โดย... สกนธ์ รัตนโกศล

“ผักบุ้ง” ผักที่มีประโยชน์มากมาย เพราะอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุที่สำคัญ และเป็นอาหารเพื่อสุขภาพที่เรามักจะคุ้นเคยกันมาตลอดว่า มีส่วนช่วยในการบำรุงสายตา

มีชื่อเรียกอย่างอื่นว่า “ผักทอดยอด” มีชื่อสามัญว่า Swamp morning glory, Thai water convolvulus, Morning glory, Water spinach, Water morning glory, Swamp cabbage

มีชื่อวิทยาศาสตร์ Ipomoea aquatica Forssk. (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Ipomoea reptans Poir.) จัดอยู่ในวงศ์ผักบุ้ง (CONVOLVULACEAE) ซึ่งในประเทศไทยจะแบ่งผักบุ้งออกเป็น 2 สายพันธุ์หลักๆ คือ “ผักบุ้งไทย”และ “ผักบุ้งจีน”

สำหรับ ผักบุ้งไทย เป็นผักบุ้งสายพันธุ์ที่ขึ้นเองตามธรรมชาติ ซึ่งจะมียางมากกว่าผักบุ้งจีน ส่วน ผักบุ้งจีน เป็นพันธุ์ที่นำเข้ามาจากต่างประเทศ แต่โดยส่วนมากผักบุ้งจีนจะที่นิยมปลูกขายมากกว่า เพราะลำต้นค่อนข้างขาว ใบเขียวอ่อน ดอกขาว มียางน้อยกว่าผักบุ้งไทย จึงได้รับความนิยมในการรับประทานมากกว่าผักบุ้งไทยนั่นเอง

ประโยชน์และสรรพคุณ
.
ผักบุ้งมี สารต้านอนุมูลอิสระ จึงช่วยให้ผิวเปล่งปลั่ง มีน้ำมีนวล, มี แคลอรีต่ำ จึงเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก, บำรุงโลหิตและช่วยรักษาโรคโลหิตจาง, ช่วยให้เจริญอาหาร, ช่วยบำรุงธาตุ, ช่วยแก้อาการเหงื่อออกมาก, ช่วยแก้อาการปวดศีรษะและอ่อนเพลีย, ช่วยต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย, ช่วยแก้อาการฟกช้ำ, ช่วยบำรุงหัวใจ ลดการเกิดไขมันอุดตันเส้นเลือดและหัวใจวาย, ช่วยบำรุงสายตา รักษาอาการสายตาสั้น ตาต้อ ตาฝ้าฟาง ตาแดง และอาการคันตาบ่อยๆ, ช่วยขับสารพิษออกจากร่างกาย, ช่วยป้องกันและลดโอกาสในการเป็นโรคมะเร็ง และสามารถลดน้ำตาลและคอเลสเตอรอลในเลือด ช่วยลดโอกาสการเกิดโรคเบาหวาน

ผักบุ้งมี ฤทธิ์เย็น จึงมีสรรพคุณช่วยถอนพิษเบื่อเมา, มี กากใยมาก ช่วยในการขับถ่าย ป้องกันการท้องผูก, เพิ่มศักยภาพในการบำรุงสมองและเพิ่มความสามารถในการจดจำ, ใช้ถอนพิษจากแมลงสัตว์กัดต่อย และยังสามารถใช้บำบัดรักษาผู้ป่วยยาเสพติดหรือผู้ที่ได้รับสารพิษต่างๆ ได้

“ยอดผักบุ้ง” ช่วยแก้โรคประสาทได้ และยังมีส่วนช่วยแก้อาการเสื่อมสมรรถภาพ
.
“ดอกของผักบุ้งไทย” ต้นขาวสามารถใช้เป็นยาแก้กลากเกลื้อนได้
.
“ต้นสดของผักบุ้งไทย” ช่วยบำรุงกระดูกและฟัน, “ต้นสดของผักบุ้งไทยต้นขาว” นำมาใช้รักษาแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวกได้ ช่วยลดการอักเสบและอาการปวดบวมได้ และแก้แผลมีหนองช้ำ ด้วยการใช้ต้นสดมาต้มน้ำให้เดือดนานๆ ทิ้งไว้พออุ่น แล้วนำน้ำมาล้างแผลวันละครั้ง อีกทั้งแก้พิษตะขาบกัด ด้วยการใช้ต้นสดเติมเกลือนำมาตำพอกบริเวณที่ถูกกัด

“รากผักบุ้ง” มีรสจืดเฝื่อน มีสรรพคุณช่วยในการถอนพิษสำแดง, ใช้แก้อาการไอเรื้อรัง, ใช้แก้โรคหืด และฟันเป็นรูปวด ให้ใช้รากสด 120 กรัม ผสมกับน้ำส้มสายชู คั้นเอาน้ำมาบ้วนปาก

ที่สำคัญผักบุ้งยังสามารถนำมาใช้ในการประกอบอาหารได้อย่างหลากหลาย ไม่ว่าจะกินสด ผัด แกง ดอง ทำได้ทั้งหมด เช่น ยําผักบุ้งกรอบ ส้มตำ ผัดผักบุ้งไฟแดง แกงส้ม แกงเทโพ เป็นต้น และผักบุ้งยังนำมาใช้เป็นอาหารสัตว์ได้เช่นกัน อีกทั้งยังนิยมนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ผักบุ้งแคปซูล ผงผักบุ้ง เป็นต้น

ข้อควรระวัง
.
ผู้ที่เป็น โรคความดันโลหิตต่ำ ควรหลีกเลี่ยงการรับประทาน เพราะผักบุ้งมีคุณสมบัติไปช่วยลดความดันโลหิต จะทำให้ความดันยิ่งต่ำลงไปใหญ่ อาจจะก่อให้เกิดอาการเป็นตะคริวได้ง่ายและบ่อยขึ้น ทำให้ร่างกายอ่อนแอ

ที่สำคัญหากต้องทำอาชีพที่ต้อง ใช้สายตาบ่อยๆ หรือทำงานที่ จ้องหน้าจอคอมพิวเตอร์นานๆ การรับประทานผักบุ้งเป็นประจำก็เป็นอีกทางหนึ่งที่จะช่วยเสริมสร้างวิตามินเอให้กับร่างกาย เนื่องจากผักบุ้งมีสารที่ชื่อ “เบต้าแคโรทีน” จำนวนมาก (โดยเฉพาะผักบุ้งจีน) ซึ่งสารเบต้าแคโรทีนนี้สามารถเปลี่ยนเป็นวิตามินเอได้ภายหลัง

และที่สำคัญยิ่งสรรพคุณของวิตามินเอคือ การช่วยบำรุงสายตา เพิ่มน้ำหล่อเลี้ยงในดวงตา ทำให้ตาไม่แสบ ไม่แห้งแลดูเป็นประกาย ซึ่งการรับประทานผักบุ้งเป็นอาหารก็เพื่อบำรุงสายตาโดยตรงนะขอรับ