โดย... เมธี เมืองแก้ว
ย้อนกลับไปเมื่อหลายสิบปีที่แล้ว ไม่ว่าใครก็ตามที่เดินทางมาเยือนจังหวัดตรัง ต่างอดไม่ได้ที่จะต้องแวะมาเยือน “สระกะพังสุรินทร์” สวนสาธารณะแห่งแรกที่มีความเก่าแก่ที่สุด ซึ่งตั้งอยู่ในเขตเทศบาลนครตรัง และห่างจากศาลากลางจังหวัด ประมาณ 2 กิโลเมตร โดยมีลักษณะเป็นหนองน้ำตามธรรมชาติขนาดใหญ่ ที่มีเนื้อที่ทั้งหมดประมาณ 74 ไร่ แยกออกเป็นพื้นน้ำ 52 ไร่ พื้นดิน 22 ไร่ และได้ก่อสร้างขึ้นเมื่อปี 2508
สระน้ำแห่งนี้มีลักษณะเป็นโพรงหินปูนด้านล่าง ภายในจะมีน้ำขังอยู่ตลอดปีแม้ยามหน้าแล้ง จึงสามารถบ่งบอกถึงปริมาณน้ำภายในเขตเทศบาลนครตรังได้ว่า ปีนั้นๆ น้ำจะมากหรือน้อย ซึ่งนอกจากจะใช้หล่อเลี้ยงต้นไม้ใหญ่น้อยรอบๆ สวนสาธารณะแล้ว ยังถือว่าเป็นแหล่งน้ำอันสำคัญของชาวกะพังสุรินทร์ และชุมชนใกล้เคียง เพราะช่วยให้บ่อน้ำตื้นมีปริมาณให้ได้กินได้ใช้ตลอดทั้งปี รวมทั้งยังสามารถนำน้ำไปช่วยเหลือพื้นที่อื่นๆ ในหน้าแล้งได้อีกด้วย
ทั้งนี้ จากข้อมูลในจดหมายเหตุรายวันของ “พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาประชาธิปก พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว” รัชกาลที่ ๗ บันทึกว่า เมื่อเวลา 16.00 น. วันเสาร์ที่ 9 กุมภาพันธ์ 2471 พระองค์ได้ทรงรถยนต์พระที่นั่งจากตำหนักผ่อนกาย เสด็จตำบลสระพัง เป็นที่คล้ายกับวนะ มีสระใหญ่อยู่กลาง เสวยเครื่องว่าง ณ พลับพลาซึ่งปลูกในสระนั้น เสร็จแล้วเสด็จทอดพระเนตรรอบบริเวณ เวลา 17.15 น. เสด็จกลับสู่พระตำหนักผ่อนกายที่ประทับแรม
ภายใน “สระกะพังสุรินทร์” จะมีศาลาตั้งอยู่กลางน้ำอยู่ด้วยกัน 3 หลัง และจะมีสะพานเชื่อมโยงติดต่อกัน อันเป็นเอกลักษณ์เด่นที่สุด โดยในช่วงแรกจะมีการสร้างแค่เพียงหลังเดียว แล้วต่อมาก็มีการสร้างเพิ่มขึ้นอีก 2 หลัง ทั้งด้านซ้ายและด้านขวา ส่วนทางทิศเหนือของสระน้ำก็ยังมีการก่อสร้างศาลาขึ้น เมื่อปี 2520 ที่มีความสวยงามมาก ซึ่งได้จำลองรูปแบบมาคล้ายๆ กับพลับพลาที่สร้างขึ้นมาเพื่อรับเสด็จรัชกาลที่ ๗ และภายในเป็นที่ประดิษฐานของ “พระพุทธสิหิงค์ตรัง” องค์จำลอง
นอกจากนี้ บริเวณภายในสวนสาธารณะ ก็จะร่มรื่นไปด้วยแมกไม้ยืนต้น ไม้ดอก ไม้ประดับนานาชนิด เช่น ต้นโพธิ์ ต้นไทร ต้นมะขาม ต้นประดู่ ต้นพู่ระหง หรือกล้วยไม้นานาพันธุ์ จึงถือได้ว่าเป็นปอดใหญ่ของคนในเมืองตรัง ที่จะหลบมาพักผ่อนหย่อนใจ และหลบความสับสนวุ่นวาย ด้วยการนำข้าวปลาอาหารมาล้อมวงกินกัน หรือพาลูกพาหลานมาวิ่งเล่นกันอย่างสนุกสนาน
นอกจากนั้น นับตั้งแต่ครั้งอดีต “สระกะพังสุรินทร์” ถือเป็นศูนย์กลางของการจัดงานทางด้านประเพณีวัฒนธรรม ไม่ว่าจะเป็นวันลอยกระทง วันสงกรานต์ หรือวันเด็ก ซึ่งอาจกล่าวได้ว่า งานที่จัดขึ้นนี้เป็นส่วนหนึ่งในการดึงดูดนักท่องเที่ยว โดยในยุคสมัยที่ “โกแจ๊ค” นายอภิชิต วิโนทัย เข้ามาเป็นนายกเทศมนตรีนครตรัง ก็ได้พยายามพลิกฟื้นให้สวนสาธารณะแห่งนี้กลับมายิ่งใหญ่อีกครั้ง ด้วยการเดินหน้าพัฒนาในด้านต่างๆ จนทำให้สวนสาธารณะแห่งนี้ยังคงเป็นหนึ่งในแหล่งท่องเที่ยวคู่เมืองตรังสืบไป
